 |
| Toàn cảnh hội thảo - Ảnh: VGP/Thúy Hà |
Tại hội thảo công bố các khuyến nghị của tổ chức WHO về kiểm soát đồ uống có đường,
TS. Juliawati Untoro, chuyên gia dinh dưỡng của tổ chức WHO cho biết, việc khuyến cáo kiểm soát đồ uống có đường để phòng chống các bệnh không lây nhiễm như thừa cân, béo phì, tim mạch, huyết áp... đã có từ lâu, nhưng nhiều báo cáo gần đây cho thấy, tỉ lệ sử dụng đồ uống có đường trên thế giới đang tăng chóng mặt. Tại Việt Nam, tỉ lệ này cũng đang tăng nhanh chóng, tỉ lệ các bệnh không lây nhiễm cũng gia tăng mạnh.
TS. Juliawati Untoro cũng nhấn mạnh, nước ngọt là loại thực phẩm cung cấp năng lượng nhanh nhưng rất nghèo dinh dưỡng.
Ông Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng cho biết, đồ uống có đường hiện ở Việt Nam rất đa dạng và được trẻ em yêu thích, khiến việc tiêu thụ sản phẩm này tăng nhanh nhất trong số các thực phẩm có đường, gấp 7 lần trong 15 năm qua.
Theo một nghiên cứu mới đấy, sản phẩm được tiêu thị nhiều nhất là trà uống liền (hơn 2.000 triệu lít), tiếp đến là nước uống có ga (hơn 1.000 triệu lít), đồ uống thể thao (gần 600 triệu lít), nước tăng lực và nước uống trái cây (gần 360 triệu lít).
Khảo sát cũng cho biết, thị trường đồ uống có ga tại Việt Nam tăng nhanh chóng, tốc độ tăng trưởng bình quân 9,2%/năm. Các nghiên cứu cũng cho thấy, lứa tuổi từ 13-17 tiêu thụ nước uống có ga nhiều nhất.
Cũng theo ông Trương Đình Bắc, đồ uống có đường có thể mang lại cảm giác sảng khoái, ăn ngon miệng hơn và ăn được nhiều hơn, nhất là các đồ nướng, rán. Tuy nhiên sử dụng đồ uống có đường sẽ dẫn đến nguy cơ cao mắc các bệnh không lây nhiễm như: thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, loãng xương... gây ra những biến chứng nặng nề như tim mạch. Đây cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay (chiếm 33%/73% nguyên nhân tử vong hàng năm).
Tỉ lệ thừa cân, béo phì tại Việt Nam hiện chiếm khoảng 25% dân số. Đối với trẻ dưới 5 tuổi, tỉ lệ này tăng nhanh từ 0,6% năm 2000 lên 5,3% năm 2015, riêng tại TPHCM, tỉ lệ này lên tới 10,8%.
Lãnh đạo Cục Y tế dự phòng cũng cho biết, mọt nghiên cứu kéo dài trên 8 năm với 50.000 phụ nữ có và không có thói quen uống nước ngọt cho thấy, những phụ nữ uống nhiều hơn 1 lon nước ngọt/ngày đã tăng tới 8 kg trọng lượng cơ thể, trong khi giảm tiêu thụ nước ngọt chỉ tăng 2,8 kg. Với mỗi lon nước ngọt uống thêm mỗi ngày, nguy cơ bị béo phì tăng 60% trong 1,5 năm.
Cùng đó, nghiên cứu trên 90.000 phụ nữ thích uống nước ngọt thì có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 cao gấp 2 lần so với người không thường xuyên uống loại đồ uống này.
Việc uống trung bình 1 lon đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim hoặc chết vì nhồi máu cơ tim cao hơn 20% so với những người khi sử dụng đồ uống này. Đặc biệt, việc tiêu thụ đồ uống có đường cũng làm tăng nguy cơ bị ăn mòn răng, dễ sâu răng và tăng nguy cơ loãng xương.
Theo tổ chức WHO, một chế độ ăn uống trung bình hàng ngày hiện nay có chứa 2000 kcal, 10% tổng lượng kcal tương đương với 50 gr đường tự do hoặc 12,5 muỗn cafe đường.
Để có thêm lợi ích sức khoẻ, WHO khuyến cáo, cần giảm lượng tiêu thụ đường này xuống dưới 5% tổng kcal tiêu thụ mỗi ngày (25 gr).
Một ví dụ điển hình, nếu trong một ngày, một trẻ nhỏ uống 1 lon nước ngọt thì đã hấp thụ lượng đường vượt quá ngưỡng khuyến cáo rất nhiều. Một lon nước ngọt khoảng 330 ml đã chứa khoảng 36 gr đường tự do.
Thuý Hà