Sáng 13/2, ngay sau phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 20 của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã xem xét, thông qua Dự thảo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước (KTNN).
 |
| Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Nghĩa Đức) |
Trình bày Tờ trình của KTNN về Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, mục đích ban hành Pháp lệnh nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về KTNN; tạo cơ sở pháp lý cho việc xử phạt hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực KTNN; nâng cao hiệu lực hoạt động kiểm toán của KTNN và tính nghiêm minh của pháp luật.
Tổng Kiểm toán nhà nước cũng cho biết, Pháp lệnh được xây dựng trên cơ sở tổng kết, đánh giá các quy định của pháp luật hiện hành về xử phạt vi phạm hành chính nói chung và trong hoạt động KTNN nói riêng, kinh nghiệm xử phạt hành vi vi phạm hành chính từ thực tiễn hoạt động của các lĩnh vực tương đồng.
“Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN nên chỉ quy định xử phạt đối với các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên và mang tính phổ biến để bảo đảm tính khả thi của Pháp lệnh” – Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn nhấn mạnh.
Với quan điểm đó, dự thảo Pháp lệnh gồm 5 chương, 21 điều.
Dự thảo Pháp lệnh quy định đối tượng bị xử phạt theo hướng dẫn chiếu đến các quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính để bảo đảm bao quát đầy đủ các đối tượng bị xử phạt. Đồng thời, khoản 3 Điều 4 quy định loại trừ việc xử phạt trong trường hợp: cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu thực hiện hành vi vi phạm trong khi đang thi hành nhiệm vụ, công vụ; cơ quan nhà nước thực hiện hành vi vi phạm thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước hoặc nhiệm vụ phục vụ quản lý nhà nước.
Về hình thức xử phạt, Tổng KTNN cho biết, căn cứ quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính, thì đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán Nhà nước, cá nhân, tổ chức vi phạm phải chịu một trong các hình thức xử phạt hành chính bao gồm phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền (đến 50 triệu đồng đối với cá nhân và 100 triệu đồng đối với tổ chức).
Về biện pháp khắc phục hậu quả, bên cạnh việc áp dụng các hình thức xử phạt hành chính để răn đe cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính, pháp luật còn áp dụng các biện pháp nhất định nhằm khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra. Căn cứ quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính và để phù hợp với đặc thù hoạt động KTNN, dự thảo Pháp lệnh quy định biện pháp khắc phục hậu quả gồm: Buộc cải chính thông tin, tài liệu, dữ liệu có nội dung sai lệch, không chính xác hoặc không trung thực; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động KTNN; buộc nộp lại số tiền tương ứng với số tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác đã đưa hoặc sẽ đưa để mua chuộc, hối lộ thành viên Đoàn kiểm toán.
Về hành vi vi phạm, hình thức, mức phạt cụ thể đối với từng hành vi vi phạm, dự thảo Pháp lệnh chia thành 7 nhóm loại hành vi vi phạm (là các hành vi phổ biến, xảy ra thường xuyên trên thực tế) tương ứng với đó là hình thức, mức phạt tiền và các biện pháp khắc phục hậu quả cụ thể.
Thẩm tra Tờ trình của KTNN, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật nhất trí sự cần thiết ban hành Pháp lệnh và tán thành với tên gọi là Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN. “Việc ban hành Pháp lệnh là thực hiện đúng quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính, Chương trình công tác năm 2023 của UBTVQH và đáp ứng yêu cầu thực tiễn cần xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực này” - ông Hoàng Thanh Tùng nêu rõ.
Về phạm vi điều chỉnh, do đây là lần đầu tiên xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh đối với lĩnh vực KTNN nên Ủy ban Pháp luật thống nhất quan điểm Pháp lệnh chỉ quy định việc xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên và mang tính phổ biến để bảo đảm tính khả thi; qua quá trình thực hiện sẽ tiến hành tổng kết, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung trong trường hợp cần thiết.
Tại phiên họp, cho ý kiến với dự thảo Pháp lệnh, các Ủy viên UBTVQH cơ bản đồng tình thống nhất cao với Tờ trình của KTNN, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, đồng thời đánh giá cao hồ sơ tài liệu đã được các cơ quan chuẩn bị kỹ lưỡng, đầy đủ, chi tiết và toàn diện.
Sau thảo luận, 100% các thành viên UBTVQH đã biểu quyết tán thành về nguyên tắc, giao lại hai cơ quan KTNN và Ủy ban Pháp luật bổ sung, hoàn thiện hồ sơ, trình UBTVQH bằng văn bản kèm báo cáo tiếp thu, giải trình, hoàn chỉnh dự thảo trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành Pháp lệnh trong tháng 2/2023./.