Dầu khí, du lịch và bán lẻ chịu tác động nặng nề từ đại dịch
VNDIRECT ước tính tổng lợi nhuận ròng của các doanh nghiệp niêm yết trên 3 sàn (HOSE, HNX, UPCOM) giảm 14,4% so với cùng kỳ trong quý II/2020. Con số này tích cực hơn nhiều so với mức giảm lợi nhuận ròng 27,7% so với cùng kỳ trong quý I. Trong số 45 công ty trong danh mục khuyến nghị của VNDIRECT đã công bố lợi nhuận quý II, 52% công ty có kết quả phù hợp với dự báo trong khi 24% trong số này có lợi nhuận vượt kỳ vọng và 24% còn lại thấp hơn so với ước tính.
Việt Nam thực hiện 21 ngày giãn cách xã hội phạm vi cả nước trong tháng 4 đã gần như làm gián đoạn hoàn toàn hoạt động dịch vụ và vận tải. Ngành vận tải và du lịch thiệt hại nặng nề, khiến các doanh nghiệp trong 2 ngành này khi nhận mức sụt giảm lợi nhuận 73,3% và 493,8% trong quý II so với cùng kỳ. Ngành bán lẻ ghi nhận lợi nhuận quý II sụt giảm 40,5% trong bối cảnh cầu nội địa yếu. Lợi nhuận ngành dầu khí sụt giảm đến 78,5% so với cùng kỳ do giá dầu Brent ở mức thấp (-51% so với cùng kỳ). Ngành BĐS cũng sụt giảm lợi nhuận đến 29,3% so với cùng kỳ do khó khăn trong việc ghi nhận doanh thu chuyển nhượng căn hộ và mở bán. Ngoài ra, các ngành có mức sụt giảm lợi nhuận lớn là: Dịch vụ tiện ích (-21,7% so với cùng kỳ), khai khoáng (-123,9% so với cùng kỳ).
Ngân hàng là trụ đỡ chính cho lợi nhuận toàn thị trường
Lợi nhuận ngành ngân hàng tăng trưởng 21,9% so với cùng kỳ trong quý II/2020, cao hơn nhiều so với mức tăng 3,4% trong quý I. Mức tăng trưởng tích cực đến từ lợi nhuận của CTG (102% so với cùng kỳ), HDB (54% so với cùng kỳ), VPB (44% so với cùng kỳ). Lũy kế 6 tháng 2020, lợi nhuận ngành ngân hàng tăng 12,6% so với cùng kỳ, đóng góp 3,8 điểm % vào tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường.
Quan sát của VNDIRECT trên các ngân hàng trong danh mục khuyến nghị cho thấy tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) giảm từ 47% trong 6 tháng đầu năm 2019 xuống còn 43% trong 6 tháng đầu năm 2020, đóng góp đáng kể vào mức tăng trưởng tích cực của ngành trong 6 tháng đầu năm.
Một số ngành hồi phục mạnh mẽ vượt kỳ vọng
Dịch vụ tài chính (chủ yếu là các công ty Chứng khoán) ghi nhận lợi nhuận tăng vọt 169,6% so với cùng kỳ trong quý II/2020 so với mức giảm 130,1% so với cùng kỳ trong quý I/2020 nhờ vào đà tăng gần đây của thị trường. Trong quý II/2020, VNINDEX tăng 23,2% từ cuối tháng 3 trong khi thanh khoản tăng 41,6% so với quý I và tăng 51,1% so với cùng kỳ. Lợi nhuận của nhóm Ngành sản xuất điện tăng 27,3% so với cùng kỳ trong quý II/2020 (so với mức giảm 68,1% so với cùng kỳ trong quý I/2020), chủ yếu do lợi nhuận ròng của PGV tăng 13 lần so với cùng kỳ. Ngành hóa chất tăng lợi nhuận 16,1% so với cùng kỳ nhờ biên lợi nhuận gia tăng giữa bối cảnh giá dầu thấp (so với mức giảm 34,0% trong quý I/2020). Bên cạnh đó, lợi nhuận của thị trường được hỗ trợ bởi ngành giấy và lâm nghiệp (+341,1% so với cùng kỳ), kim loại (+17,1% so với cùng kỳ) và bảo hiểm (+61,5% so với cùng kỳ).
VNINDEX kết thúc tháng 7 ở mức 798 điểm, tăng 23% từ mức đáy 650 điểm trong tháng 3, tương ứng với Hệ số giá trên lợi nhuận một cổ phiếu (P/E) thị trường 12,3 lần. Nửa cuối năm 2020, VNDIRECT nhận thấy những yếu tố không chắc chắn đang gia tăng với đợt bùng phát COVID-19 mới và căng thẳng thương mại Mỹ-Trung. Sau gần 100 ngày không có ca lây nhiễm cộng đồng, những ca nhiễm mới được ghi nhận xuất phát từ Đà Nẵng vào cuối tháng 7/2020, khiến cho các biện pháp giãn cách xã hội được tái áp dụng ở một số địa phương.
Tuy vậy, VNDIRECT cho rằng vẫn có những yếu tố có thể trợ lực cho thị trường. Thứ nhất, cần đẩy mạnh đầu tư công nhằm tái thiết kinh tế trong năm 2020. Thứ hai, đó là, dấu hiệu quay trở lại của dòng tiền khối ngoại. Thứ ba, chính sách tiền tệ nới lỏng hơn nữa có thể dẫn dòng tiền quay trở lại thị trường chứng khoán. Trong kịch bản cơ sở, VNDIRECT dự báo lợi nhuận của các doanh nghiệp trong rổ VNINDEX sẽ giảm 5-6% so với cùng kỳ trong năm 2020 (so với mức tăng 7,1% trong năm 2019). Cùng với mức P/E mục tiêu cho thị trường 2020, VNDIRECT kỳ vọng VNINDEX có thể kết thúc năm 2020 ở vùng 840-920 điểm.
Anh Minh