Theo ông Vũ Minh Tiến, Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn, thống kê chưa đầy đủ từ 44 Liên đoàn lao động tỉnh, hiện có 500.000 người lao động bị ảnh hưởng việc làm, trong đó có 42.000 lao động bị mất việc, tương đương 100 nghìn người bị ảnh hưởng. Trong số đó có 31 nghìn lao động nữ trên 35 tuổi; 10 nghìn lao động nữ nuôi con nhỏ, đang mang bầu.
Điều tra mới nhất của Viện Công nhân và Công đoàn cho thấy, 42% người lao động không có nhà; 54% không có đất ở; 59% không có tích lũy; 11,7% có tích lũy nhưng chỉ duy trì dưới 1 tháng, 16,7% có tích lũy, duy trì từ 1-3 tháng; 12,7% có tích lũy, có thể "cầm cự" trên 3 tháng. Ngoài ra, 38% công nhân đang nợ nần, trong số này có 14% rất khó khăn để trả nợ đúng hạn.
 |
| Các ý kiến phát biểu tại tọa đàm |
Dẫn con số 52 triệu lao động đang tham gia trên thị trường sau đại dịch, trong khi trước dịch là 55 triệu lao động, TS Nguyễn Thị Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) nhận định, đại dịch gây ảnh hưởng rất nặng nề đến cuộc sống của người lao động; chính sách dành cho lao động có nhiều nhưng hiệu quả chưa cao do đối tượng được thụ hưởng chủ yếu tập trung vào doanh nghiệp có đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp.
Bà Hương kiến nghị, cần tiếp tục hiện thực hóa những chính sách đã đưa ra cho người lao động như hỗ trợ về các dịch vụ xã hội; hỗ trợ doanh nghiệp…; chính thức hóa các chính sách tạm thời như hỗ trợ nhà ở cho người lao động.
Đại diện Cục Việc làm (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) cũng thông tin, tình hình lao động việc làm trong 1 tháng trở lại đây có nhiều khó khăn do một số ngành giảm đơn hàng dẫn đến tình trạng cắt giảm lao động, giãn việc, giảm giờ làm, lao động phải nghỉ việc luân phiên, tạm hoãn hợp đồng lao động. Những lao động này tập trung ở các doanh nghiệp thuộc ngành gỗ, dệt may, da giày, điện-điện tử. Điều này cho thấy, khi có biến động thì lao động phổ thông, không có trình độ chuyên môn kỹ thuật sẽ là nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng. Dự báo, trong 3 tháng tới, sẽ giảm khoảng 75.000 lao động. Số lao động này chủ yếu là lao động phổ thông (chiếm 92,9%), trong đó nhiều nhất là ngành dệt may-da giầy chiếm 41,8%, điện-điện tử chiếm 40,8%.
Là địa phương có đông công nhân lao động, Bình Dương hiện có hơn 30 nghìn lao động tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương và có trên 240 nghìn lao động phải giảm giờ làm.
Trưởng ban Chính sách – Pháp luật, Liên đoàn lao động thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Đô cho biết, địa phương này có 108 nghìn người lao động bị ảnh hưởng về việc làm, trong đó nhiều nhất là bị giảm giờ làm (102 nghìn người) và 6 nghìn người bị mất việc. Ngay lúc này, có gói hỗ trợ lãi suất tiền vay cho doanh nghiệp bị thiếu đơn hàng để họ có điều kiện tái cơ cấu sản xuất. Cùng với đó, trước Tết phải có gói hỗ trợ cấp thiết cho người lao động bị mất việc, hoãn hợp đồng lao động.
 |
| Phó Chủ tịch Ngọ Duy Hiểu phát biểu kết luận |
Dù tình hình khả quan hơn nhưng Phó Chủ tịch Công đoàn các Khu Công nghiệp và Chế xuất Hà Nội Nguyễn Đình Thắng đề xuất tăng cường kiểm soát về giá, không để lạm phát tăng cao; tăng cường thanh, kiểm tra xử lý vi phạm của các doanh nghiệp, đảm bảo quyền lợi của người lao động. Ngoài ra, Chính phủ tiếp tục có chính sách đào tạo và đào tạo lại cho người lao động; tiếp tục thực hiện những chính sách đã ban hành để hỗ trợ doanh nghiệp. Chính phủ cần tiếp tục tạo điều kiện cho doanh nghiệp vay vốn với lãi suất ưu đãi để phục hồi sản xuất kinh doanh, tạo việc làm cho người lao động. Ông Thắng cũng nhấn mạnh, khi phê duyệt dự án nhà ở cho công nhân phải đồng bộ các dịch vụ kèm theo như khu vui chơi, giải trí, trường học, bệnh viện…
Phó Cục trưởng Cục Quan hệ lao động và tiền lương (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) Tống Văn Lai đề nghị, trong lúc người lao động bị giãn việc, doanh nghiệp có thể tranh thủ tổ chức đào tạo nghề, nâng cao trình độ cho công nhân, lao động để đón những đơn hàng mới. Việc hỗ trợ người lao động nâng cao kĩ năng, tay nghề sẽ đem lại hiệu quả cao trong bối cảnh hiện nay bởi khi ổn định đơn hàng nếu thiếu lao động có tay nghề, doanh nghiệp sẽ phải tuyển dụng và mất chi phí rất lớn.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu nhấn mạnh, tình trạng người lao động bị ảnh hưởng việc làm nếu không giải quyết tốt thì không chỉ ảnh hưởng đến đời sống mà còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Hơn lúc nào hết, phải có chính sách thỏa đáng, sát với thực tiễn đời sống để hỗ trợ đối người lao động, vừa nuôi dưỡng nguồn lực lao động, vừa để doanh nghiệp duy trì, tồn tại, có cơ hội tiếp tục phát triển. Bên cạnh chính sách cấp bách, cần chính sách lâu dài về bảo hiểm xã hội, thu hút đầu tư, vay vốn… Tổng Liên đoàn sẽ tiếp thu, tổng hợp các ý kiến để báo cáo, đề xuất những chính sách hỗ trợ sát thực tiễn cho người lao động.