 |
| Người chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn gặp khó trong việc tái đàn. Ảnh minh họa |
Hậu quả từ dịch vẫn nặng nề
Dịch tả lợn châu Phi xảy ra năm 2019 dẫn đến tổng thiệt hại 20% về số lượng đàn lợn và thiệt hại 9,3% khối lượng thịt. Đây là thiệt hại rất lớn, không chỉ cho người chăn nuôi mà còn gây biến động trên thị trường, khiến giá thịt lợn lên cao.
Nhận rõ hậu quả của dịch bệnh sẽ gây thiếu hụt nguồn cung nên Chính phủ đã sớm chỉ đạo các ngành, trong đó đặc biệt là Bộ NN&PTNT cùng địa phương tập trung tái đàn từ tháng 10/2019 sau khi tình hình dịch bệnh tạm ổn định.
Đến hết quý I/2020, tổng đàn lợn so với tháng 12/2019 đã tăng được 6,3%. Cụ thể, đến cuối tháng 3, tổng đàn lợn trong cả nước đạt 24 triệu con, đạt 74% so với tổng đàn lợn trước khi có dịch (31 triệu con vào tháng 12/2018).
Bên cạnh đó, hậu quả của dịch tả lợn châu Phi khiến người chăn nuôi không hào hứng tái đàn sau dịch vì nuôi lợn sẽ không có lãi.
Ví dụ, giá lợn giống loại 20 kg tại “thủ phủ” chăn nuôi Đồng Nai lên tới 3,2 triệu đồng/con, cộng với chi phí thức ăn, thuốc men, vaccine, điện nước, nhân công chăm sóc khoảng 3 triệu đồng/con đã đưa giá thành sản xuất 1 con lợn hơi lên tới 6,2 triệu đồng/con (100 kg), nên nếu giảm giá bán lợn hơi còn 60.000 đồng/kg thì người chăn nuôi không có lãi.
Người chăn nuôi muốn giảm chi phí sản xuất bắt buộc phải gây dựng lại đàn lợn hậu bị (lợn nái), tuy nhiên, giá lợn hậu bị hiện nay vô cùng đắt đỏ, dao động từ 10-11 triệu đồng/con.
Trong lúc đó, người chăn nuôi, chủ trang trại lại thiếu vốn để có thể gây dựng lại đàn lợn nái, chủ động con giống… Để giảm giá thành sản xuất lợn hơi thì thị trường dường như đang do các “ông lớn” trong ngành chăn nuôi có tiềm lực kinh tế vững chắc nắm giữ.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đã chia sẻ: “Chúng tôi khuyến nghị các tỉnh tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để cho đối tượng chăn nuôi, đặc biệt là bà con nông dân sản xuất nhỏ được tiếp cận các nguồn lực khi giá lợn giống cao”.
Vẫn “mắc” từ nguồn cung
Lý giải về nguyên nhân giá thịt lợn đến tay người tiêu dùng vẫn cao, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết nguyên nhân thứ nhất, với lượng thịt lợn đang có hiện nay, chúng ta chưa đủ lượng thịt để cung cấp cho thị trường theo yêu cầu. Bởi vì trước khi có dịch, mỗi quý cần tới 910.000 tấn, còn vừa qua chúng ta mới đạt 820.000-830.000 tấn. Như vậy phải đến quý IV mới đạt được sản lượng 910.000 tấn. Thứ hai, giá thành sản xuất cao vì người nuôi phải đảm bảo các biện pháp an toàn sinh học. Lý do thứ ba là do còn rất nhiều khâu trung gian.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường phân tích ví dụ vừa qua, 15 doanh nghiệp lớn từ ngày 1/4 cùng đưa giá lợn xuất chuồng xuống 70.000 đồng/kg nhưng lượng lợn ở những doanh nghiệp này chưa đủ sức chi phối giá cả thị trường. Bên cạnh đó, còn rất nhiều khâu trung gian, nhất là khâu giết mổ, bán hàng nhỏ lẻ nên người tiêu dùng chưa được hưởng giá thịt lợn xuống thấp như mong muốn.
Theo Bộ NN&PTNT, giải pháp gốc rễ lúc này vẫn là tập trung tái đàn, tăng đàn. Cùng với đó, việc tăng cường phối hợp giữa Bộ NN&PTNT với Bộ Công Thương và các địa phương trong giảm bớt khâu trung gian từ sản xuất-chế biến-tiêu dùng thì mới có thể giảm giá thịt phù hợp với người tiêu dùng.
Còn trước mắt, giải pháp nhập khẩu thịt được tính đến để bảo đảm nguồn cung trên thị trường. Hiện trên thị trường đã có thịt lợn nhập khẩu của Nga với chất lượng cao và giá thành rất cạnh tranh với sản phẩm nội địa.
Thống kê đến ngày 5/4, cả nước có 90% số xã tại 44 tỉnh, thành phố đã qua 30 ngày không phát sinh các ổ dịch tả lợn châu Phi. Còn tại 19 tỉnh, thành phố đang có dịch thì có 95% số xã có ổ dịch đã 30 ngày không có lợn chết. Vì vậy, Bộ NN&PTNT dự kiến đến quý III, có thể cân đối được cung cầu thịt lợn cho nhu cầu tiêu dùng trong nước.
Đỗ Hương