Cách đây 60 năm, ngày 23/10/1961, trước yêu cầu vận chuyển vũ khí, khí tài chi viện cho chiến trường miền Nam ngày càng lớn, Bộ Quốc phòng thành lập Đoàn 759, tiền thân của Đoàn 125 và Lữ đoàn 125 Hải quân anh hùng. Đơn vị này có nhiệm vụ mở đường vận chuyển vũ khí, trang thiết bị cho chiến trường miền Nam bằng đường biển, vì thế, phải thiết kế, cải hoán những con tàu chuyên dụng thành tàu có hai đáy, đặc biệt là phải tạo dáng giống tàu đánh cá của nước ngoài để tránh sự nghi ngờ của địch.
 |
| Một con tàu không số vận chuyển hàng hóa, vũ khí trên tuyến Đường Hồ Chí Minh trên biển. (Ảnh tư liệu) |
Đối phương đã thực hiện những kế hoạch phong tỏa quy mô lớn suốt từ vịnh Bắc Bộ cho tới vịnh Thái Lan với một hệ thống tuần tiễu ngoài biển, trên các con sông và kênh rạch nhưng vẫn không thể tìm ra manh mối của một con đường tiếp tế trên biển. Bởi lẽ, một số con tàu của "Đoàn tàu Không số" khi chỉ chớm bị phát hiện, sắp bị vây bắt thì thủy thủy đoàn đã tự đánh đắm và thủ tiêu con tàu.
Để bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ, Đoàn 125 được tăng cường nhiều thuyền trưởng, thủy thủ, nhân viên kỹ thuật đào tạo cơ bản, hầu hết là đảng viên, đoàn viên, có sức khỏe, khả năng chịu đựng sóng gió, có bản lĩnh cách mạng kiên cường, xử lý khôn khéo, táo bạo các tình huống để giành thắng lợi trong từng chuyến đi. Với 6 chiếc thuyền gỗ thô sơ ban đầu và 38 cán bộ, chiến sĩ làm nòng cốt trong ngày đầu thành lập, trong 14 năm thực hiện nhiệm vụ (1961-1975), trên tuyến đường biển mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, đơn vị đặc biệt này đã phát triển thành một binh đoàn vận tải chiến lược trên biển, hình thành nhiều tuyến, mở hàng chục bến bãi. Những người lính vận tải biển đã hoạt động khắp các tỉnh ven biển miền Nam, len lỏi vào chiến trường Khu 5 khốc liệt, vào tận cửa ngõ Sài Gòn, đến tận cùng đất nước để vận chuyển vũ khí, trang thiết bị cho các chiến trường.
Trên con đường biển mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, lực lượng vận tải biển của Hải quân nhân dân Việt Nam đã huy động gần 2.000 lượt tàu, đi trên 4 triệu hải lý, vận chuyển 8 vạn lượt người, trên 15 vạn tấn vũ khí, đạn dược và hàng vạn tấn hàng hóa chi viện đắc lực cho nhiều hướng chiến trường, nhiều địa bàn trọng yếu mà đường bộ chưa vươn tới được, góp phần cùng quân và dân ta đánh thắng mọi chiến lược chiến tranh của kẻ địch, đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của nhân dân ta đến thắng lợi hoàn toàn.
Trên con đường huyền thoại ấy, cán bộ, thủy thủ Đoàn tàu Không số đã âm thầm hy sinh tình cảm hậu phương, gia đình và bản thân, xác định ra đi là cảm tử, chấp nhận gian nguy, đương đầu với khó khăn thử thách, quyết tâm đưa được hàng tới bến. Lúc nguy hiểm, các tàu của Đoàn sẵn sàng lao thẳng vào tàu địch, chiến đấu đến phút cuối cùng. Nhiều tình huống hiểm nghèo, cán bộ, thủy thủ đoàn chấp nhận hy sinh tính mạng, điểm hỏa khối thuốc nổ đã được bố trí sẵn để hủy tàu, hủy hàng, quyết tâm bảo vệ bí mật con đường, con tàu và vũ khí.
Trong buổi gặp mặt nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh trên biển (23/10/1961-23/10/2021) diễn ra mới đây, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, sự thành công của Đường Hồ Chí Minh trên biển khẳng định tầm nhìn chiến lược, sáng suốt, tài tình của Đảng và Bác Hồ; thể hiện khát vọng độc lập dân tộc, ý chí, nghị lực, sự mưu trí sáng tạo, là một kỳ tích có một không hai trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc, mà Quân chủng Hải quân, trực tiếp là Đoàn 125 anh hùng xây đắp lên.
Cùng với đó, Đường Hồ Chí Minh trên biển là con đường nối liền giữa hậu phương lớn miền Bắc với các chiến trường miền Nam, đến các địa bàn xa xôi, khó khăn, gian khổ và ác liệt nhất mà tuyến đường Trường Sơn trên bộ chưa vươn tới được, góp phần nâng cao khả năng chiến đấu, phát triển lực lượng, đặc biệt đã làm thay đổi cách đánh và tương quan về lực lượng giữa ta và địch, cổ vũ phong trào đấu tranh vũ trang trong lòng địch, tạo ra bước phát triển mới cho cách mạng Việt Nam.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đánh giá: Đường Hồ Chí Minh trên biển là công lao, là kỳ tích của cả dân tộc, là nét độc đáo, sáng tạo của chiến tranh nhân dân Việt Nam, của nghệ thuật quân sự Việt Nam; đồng thời là biểu tượng cao đẹp của Chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của trí tuệ, ý chí, nghị lực, quyết tâm giành độc lập tự do cho đất nước của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.
 |
|
Nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh trên biển, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gặp mặt Đoàn đại biểu Quân chủng Hải quân và Cựu chiến binh "Đoàn tàu Không số " ngày 19/10/2021.
(Ảnh: Hồng Sáng)
|
Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những chiến công anh hùng và sự hy sinh cao cả của các lực lượng mở đường vận tải chiến lược mang tên Bác trên Biển Đông mãi mãi đi vào lịch sử dân tộc, sự hy sinh của những cán bộ, chiến sĩ "Đoàn tàu Không số" đã trở thành bất tử, trở thành huyền thoại cho lớp lớp đời sau ngưỡng mộ, trân trọng và tự hào.
Để có được ngày hòa bình, non sông thống nhất như hôm nay, công lao to lớn trước hết thuộc về những người đã ngã xuống, trong đó có sự hy sinh, đóng góp to lớn của cán bộ, chiến sĩ "Đoàn tàu Không số". Máu xương của cán bộ, thủy thủ đã tan vào biển cả, không chỉ làm nên con đường vận chuyển chiến lược trên biển mà còn làm nên cõi thiêng liêng trong lòng mỗi người Việt Nam hôm nay.
Ôn lại trang sử 60 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh trên biển, một lần nữa chúng ta hiểu thêm về ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng của chủ trương xây dựng tuyến chi viện chiến lược trên biển. Con đường là biểu hiện sáng ngời cho tinh thần yêu nước, ý chí sắt đá, quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta; tinh thần cách mạng kiên cường, truyền thống anh hùng, sáng tạo nối hậu phương lớn miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam, trực tiếp bảo đảm cho chiến trường miền Nam đánh thắng kẻ thù xâm lược.
Qua đó, rút ra những bài học kinh nghiệm vận dụng vào phát triển lý luận nghệ thuật quân sự Việt Nam và trong huấn luyện, đào tạo cán bộ, chiến sĩ; tuyên truyền, giáo dục, khơi dậy, bồi đắp tinh thần yêu nước cho Bộ đội Cụ Hồ và các tầng lớp nhân dân. Tôn vinh, tri ân những cống hiến, hy sinh to lớn của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ "Đoàn tàu Không số" đã làm nên trang sử oanh liệt của dân tộc, một thiên anh hùng ca bất tử, tô thắm truyền thống đánh giặc, giữ nước của dân tộc Việt Nam để các thế hệ hôm nay và mai sau được kế thừa, phát huy trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
60 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh trên biển, tự hào về những chiến công oanh liệt, truyền thống vẻ vang của nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, chúng ta quyết gìn giữ và phát huy mạnh mẽ truyền thống đó trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Hào khí của dân tộc, vận hội mới của đất nước thôi thúc chúng ta tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng; tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững, quyết tâm xây dựng thành công một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”; xứng đáng với những công lao to lớn, khát vọng cháy bỏng và sự hy sinh cao cả của các thế hệ đi trước, viết tiếp trang sử vàng vẻ vang, hào hùng của dân tộc.
Năm tháng sẽ qua đi, nhưng Đường Hồ Chí Minh trên biển mãi mãi là niềm tự hào của Quân đội ta, nhân dân ta, là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của trí thông minh, lòng dũng cảm, ý chí sắt đá, quyết tâm giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước của dân tộc.
Chúng ta tưởng nhớ và mãi mãi khắc ghi công lao to lớn của những người con ưu tú, đồng bào, đồng chí đã anh dũng hy sinh ở lại với con đường biển huyền thoại mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại./.