Trong “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” C. Mác và Ph. Ăngghen đã trình bày một cách sáng tỏ cơ sở lý luận, thực tiễn về sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân, đồng thời hai ông cũng chỉ ra những nguyên tắc chiến lược, sách lược của Đảng Cộng sản; đấu tranh phê phán các trào lưu xã hội chủ nghĩa phản động, bảo thủ, không tưởng và những lời xuyên tạc của giai cấp tư sản… Tuyên ngôn đã khẳng định mục đích trực tiếp của cuộc cách mạng chính trị là giải phóng vô sản và lao động ra khỏi tình cảnh nô lệ bởi xiềng xích thống trị của chủ nghĩa tư bản. Muốn thực hiện được mục tiêu đó, giai cấp công nhân phải trở thành một giai cấp thống trị, giành lấy quyền lực vào tay mình, tự mình trở thành lực lượng thống trị trong lòng dân tộc. Đó chính là dùng bạo lực cách mạng, xóa bỏ trật tự hiện tồn, tức quyền lực Nhà nước của giai cấp tư sản và thiết lập quyền lực Nhà nước mới của mình, đại biểu cho lợi ích của cả phong trào, của dân tộc và xã hội.
Một trong những giá trị căn bản nhất làm nên sức sống, mãi mãi còn có tính thời sự và hiện đại của tác phẩm bất hủ này là ở chỗ, “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” đã nhận định: Thất bại của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là một tất yếu lịch sử như nhau. Khẳng định đó có cơ sở lý luận và thực tiễn vững chắc không gì bác bỏ được bởi chính quy luật phổ biến và phổ quát của lịch sử, đó chính là quy luật về sự phù hợp giữa quan hệ sản xuất với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất. Những tiền đề vật chất khách quan của chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản đã được tích lũy và dần dần chín muồi ngay trong lòng phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Lực lượng xã hội để phủ định chủ nghĩa tư bản, khẳng định chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản chính là giai cấp vô sản cách mạng, con đẻ của nền sản xuất đại công nghiệp do chính giai cấp tư sản tạo ra. Tuyên ngôn kết thúc bằng khẩu hiệu bất hủ: “Vô sản tất cả các nước, đoàn kết lại”.
Vì vậy, V.I.Lênin đã khẳng định: Tuyên ngôn là tác phẩm đã “trình bày một cách hết sức sáng sủa và rõ ràng thế giới quan mới, chủ nghĩa duy vật triệt để - chủ nghĩa duy vật này bao quát cả lĩnh vực sinh hoạt xã hội - phép biện chứng với tư cách là học thuyết toàn diện nhất và sâu sắc nhất về sự phát triển, lý luận đấu tranh giai cấp và vai trò cách mạng - trong lịch sử toàn thế giới - của giai cấp vô sản, tức là giai cấp sáng tạo ra một xã hội mới, xã hội cộng sản”.
Dưới ánh sáng của “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế trong 177 năm qua đã giành được những thành tựu quan trọng, biến chủ nghĩa xã hội từ lý luận, học thuyết thành hiện thực sinh động trong cuộc sống. “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” là tác phẩm kinh điển chủ yếu của chủ nghĩa xã hội khoa học. Những nguyên lý của C.Mác và Ph.Ăngghen trình bày trong tác phẩm là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho toàn bộ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Tư tưởng cốt lõi của Tuyên ngôn là tư tưởng giải phóng giai cấp, giải phóng con người, giải phóng nhân loại, bảo đảm mọi người sống thực sự trong hòa bình, tự do và hạnh phúc.
Đối với cách mạng Việt Nam, “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” có vị trí đặc biệt quan trọng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp nhận tinh thần của “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” qua đọc và tiếp thu nội dung của Bản Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của V.I. Lênin. Đây là một trong những tác phẩm thể hiện sự đúng đắn, sinh động tin thần của Tuyên ngôn trong bối cảnh lịch sử mới của cuộc cách mạng giải phóng các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc.
Theo đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản. Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa. Đó là con đường tất yếu của cách mạng Việt Nam theo tinh thần của Tuyên ngôn và Chủ nghĩa Mác-Lênin trong thời đại mới.
95 năm qua, dưới ánh sáng soi đường của Tuyên ngôn, Đảng Cộng sản Việt Nam, đã vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam đã lãnh đạo cách mạng Việt Nam vượt qua mọi thác ghềnh để cập bến vinh quang. Đặc biệt, sau 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã khẳng định: “Chưa bao giờ đất nước ta lại có cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế quốc tế như ngày nay” đã tạo ra thế và lực để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Kỷ niệm 177 năm ngày ra đời Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, nhìn lại chặng đường 40 năm đổi mới của đất nước ta, chúng ta càng nhận thức sâu sắc hơn những giá trị bền vững và ý nghĩa thời đại của Tuyên ngôn. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, học thuyết Mác-Lênin nói chung, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản nói riêng sẽ luôn được vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp vào điều kiện cụ thể của nước ta để thực hiện thắng lợi mục tiêu cao cả: Đấu tranh xóa bỏ mọi áp bức, bất công, xây dựng một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đồng thời, là cơ sở quan trọng để phản bác các qua điểm sai trái của các thế lực thù địch góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc - đó là kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu. Hải Đăng