Mới đây, trong quá trình rà soát, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đường 9 (viết tắt Công ty Lâm nghiệp Đường 9) phát hiện có gần 1.000 ha/7.000 ha rừng và đất lâm nghiệp được UBND tỉnh Quảng Trị giao quản lý, sử dụng bị xâm chiếm.
Ai chiếm đất rừng?
Ông Đào Văn Lưu (ngụ thôn Cam Phú 1, xã Cam Thành, huyện Cam Lộ), đại diện 18 hộ dân tham gia bảo vệ hơn 175 ha rừng ở Tiểu khu 775 (do Công ty Lâm nghiệp Đường 9 quản lý), cho biết đầu tháng 11 đã phát hiện nhiều người dân có hành vi xâm phạm rừng mà không thể lập biên bản vụ việc vì họ không khai báo họ tên. Ông Lưu nhiều lần cảnh báo, phản ánh tình trạng xâm chiếm đất rừng lên công ty và các cấp chính quyền nhưng việc này vẫn tiếp tục xảy ra.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Công ty Lâm nghiệp Đường 9, xác nhận có hơn 800 ha đất rừng (chủ yếu ở huyện Cam Lộ) của công ty bị hàng trăm hộ dân lấn chiếm, tái xâm chiếm sau khi khai thác rừng đã trồng trên đất công ty. Đến nay, công ty mới thu hồi được trên 150 ha và đang tiếp tục phối hợp với các địa phương vận động người dân trả lại phần đất đã lấn chiếm. Theo ông Thái, diện tích đất rừng bị xâm chiếm chủ yếu nằm dọc khe suối và những khoảng đất trống trong rừng.
Đáng nói, ngoài việc người dân lấn chiếm đất rừng thì còn có nhiều cán bộ, công nhân viên của Công ty Lâm nghiệp Đường 9 cũng lấn chiếm. Theo lãnh đạo Công ty Lâm nghiệp Đường 9, có hơn 110 ha đất rừng bị cán bộ, công nhân viên của công ty lấn chiếm. Đến nay, phần lớn diện tích đã được công ty thu hồi và đang tiếp tục thu hồi diện tích còn lại theo cam kết mà các bên đã thỏa thuận.
Hàng loạt cây rừng bị đốn hạ ở Tiểu khu 775 để trồng keo
Xử lý nhẹ tay
Vừa qua, trong một báo cáo gửi UBND tỉnh Quảng Trị, Công ty Lâm nghiệp Đường 9 cho rằng tình hình xâm canh, xâm chiếm đất rừng diễn ra ngày càng phức tạp. Công ty đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành liên quan có biện pháp giải quyết để ổn định sản xuất, kinh doanh. Sau đó, UBND tỉnh Quảng Trị đã có văn bản yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường (Sở TN-MT) phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Cam Lộ và các ngành chức năng kiểm tra, xử lý.
Sở TN-MT tỉnh Quảng Trị xác nhận tình hình các hộ dân xâm canh, lấn chiếm diện tích rừng của Công ty Lâm nghiệp Đường 9 kéo dài nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm, đặc biệt trên địa bàn xã Cam Tuyền, Cam Thành (huyện Cam Lộ). Tại văn bản ngày 22-9-2016, Sở TN-MT tỉnh Quảng Trị xác định có 289 hộ dân xâm chiếm đất của Công ty Lâm nghiệp Đường 9 với diện tích khoảng 989,7 ha (trong đó có 216,5 ha đất rừng phòng hộ và 773,2 ha đất rừng sản xuất).
Sở TN-MT tỉnh Quảng Trị kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Công ty Lâm nghiệp Đường 9 phối hợp UBND các xã, huyện nơi có đất bị lấn chiếm tuyên truyền, vận động người dân trả lại đất và xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định pháp luật. Đối với các hộ dân không trả lại đất, yêu cầu công ty lập thủ tục để khởi kiện ra tòa án theo quy định.
Ông Nguyễn Hồng Thái thừa nhận để xảy ra việc gần 1.000 ha đất rừng bị xâm chiếm nhưng thời gian qua Công ty Lâm nghiệp Đường 9 chỉ mới kiểm điểm, luân chuyển lực lượng bảo vệ công ty từ vùng này sang vùng khác hoặc xem xét, đánh giá trong thi đua. Ông Thái cũng khẳng định đối với những hộ dân tái xâm chiếm, không trả lại đất rừng, công ty đã ghi rõ họ tên, vụ việc cụ thể gửi đến UBND tỉnh để có hình thức xử lý.
"UBND tỉnh đã giao lại cho Sở TN-MT chủ trì, chỉ đạo vụ việc. Sở TM-MT lại phát văn bản đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo cho công ty kiện người dân ra tòa. Đến nay cũng chưa thấy văn bản chỉ đạo hình thức kiện người dân ra tòa như thế nào" - đại diện Công ty Lâm nghiệp Đường 9 nói.
Công ty nói có, kiểm lâm bảo không
Ông Hoàng Ngọc Tiến, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Cam Lộ, xác nhận 2 tháng trước, tại Tiểu khu 775 có tình trạng người dân vào chặt phá hàng chục cây rừng, chiếm đất. Vụ việc này UBND huyện Cam Lộ đã giao công an vào cuộc điều tra, xử lý. Tuy nhiên, trước phản ánh của chúng tôi về việc nhiều cây rừng ở tiểu khu này tiếp tục bị xâm phạm, ông Tiến khẳng định chủ rừng chưa thông tin, báo cáo sự việc đến đơn vị. "Rừng của công ty mà họ không có ý kiến gì hết thì rất khó vào cuộc. Hiện tại, công ty chưa có văn bản gì, kể cả lãnh đạo công ty cũng không gọi điện đến Hạt Kiểm lâm để thông tin, báo cáo sự việc" - ông Tiến nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn Hồng Thái khẳng định vụ việc nào xảy ra cũng có báo cho kiểm lâm địa bàn.
Bài và ảnh: Hà Phong