Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Luật Hợp tác xã số 17/2023/QH15 (gọi tắt là Luật HTX năm 2023) được Quốc hội XV thông qua tại Kỳ họp thứ 5 ngày 20 tháng 6 năm 2023 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2024, giao Chính phủ quy định chi tiết một số điều về: phân loại HTX (Điều 16); chính sách hỗ trợ của Nhà nước cho tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX (Điều 18, 20, 24, 25, 26, 27 và Điều 28); việc thành lập doanh nghiệp, góp vốn, mua cổ phần (Điều 81, 82); hoạt động cho vay nội bộ (Điều 83); giao dịch nội bộ và thu nhập từ giao dịch nội bộ (Điều 85); xử lý tài sản khi HTX, liên hiệp HTX giải thể (Điều 99, Điều 101); việc thành lập, tổ chức, hoạt động của tổ hợp tác (Điều 107).
Ngoài các nội dung về trình tự, thủ tục đăng ký tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX được quy định tại Nghị định riêng về đăng ký tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX, Chính phủ cần ban hành Nghị định này để quy định chi tiết các điều, khoản được giao khác tại Luật HTX năm 2023 và các biện pháp thi hành Luật này, bảo đảm Luật có hiệu lực thi hành đồng thời với các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
Xây dựng hệ sinh thái các tổ chức kinh tế hợp tác mạnh, giúp nâng cao thu nhập các thành viên
Mục tiêu tổng thể trong xây dựng Nghị định là cụ thể hóa các quy định được giao tại Luật HTX năm 2023 nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thuận lợi; nâng cao hiệu quả các chính sách hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm; hướng đến phát huy bản chất, nguyên tắc, giá trị tốt đẹp của mô hình HTX; qua đó thúc đẩy các tổ chức kinh tế hợp tác phát triển năng động, hiệu quả, bền vững; xây dựng hệ sinh thái các tổ chức kinh tế hợp tác mạnh, giúp nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống của các thành viên và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội.
Các mục tiêu cụ thể bao gồm:
Một là, quy định chi tiết về phân loại quy mô HTX trong từng lĩnh vực sản xuất kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế, tổ chức quản trị của HTX, đáp ứng yêu cầu về quản lý và thực hiện các chính sách hỗ trợ của nhà nước.
Hai là, quy định chi tiết tiêu chí để lựa chọn đối tượng hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước; các nội dung và đối tượng hỗ trợ cụ thể cho từng chính sách; mức hỗ trợ và nguồn vốn hỗ trợ phù hợp với nguồn lực của Nhà nước trong từng thời kỳ; quy trình đề xuất nhu cầu hỗ trợ và cách thức tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ của Nhà nước bảo đảm chính sách hỗ trợ hiệu quả, đúng đối tượng, phát huy bản chất, đặc trưng của mô hình HTX, thúc đẩy khu vực kinh tế tập thể phát triển.
Ba là, quy định chi tiết điều kiện HTX, liên hiệp HTX được thành lập doanh nghiệp, được góp vốn, mua cổ phần tham gia doanh nghiệp nhằm tạo thuận lợi cho việc thành lập doanh nghiệp, góp vốn, mua cổ phần tham gia doanh nghiệp của HTX, liên hiệp HTX, qua đó hỗ trợ hoạt động, liên kết, tiêu thụ, sử dụng sản phẩm, dịch vụ của HTX, liên hiệp HTX.
Bốn là, quy định chi tiết điều kiện và mức cho vay, giới hạn cho vay, lãi suất cho vay, xử lý rủi ro đối với hoạt động cho vay nội bộ của HTX, liên hiệp HTX nhằm bảo đảm bản chất, nâng cao hiệu quả, phòng tránh rủi ro của hoạt động cho vay nội bộ trong HTX, liên hiệp HTX.
Năm là, quy định chi tiết về giao dịch nội bộ, cách tính thu nhập từ giao dịch nội bộ đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh khác nhau của HTX, liên hiệp HTX để làm căn cứ xác đáng cho các HTX, liên hiệp HTX xác định mức phân phối thu nhập theo mức độ sử dụng sản phẩm dịch vụ của thành viên chính thức, đề xuất miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với thu nhập từ giao dịch nội bộ của HTX, liên hiệp HTX; làm căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, xém xét lựa chọn đối tượng hưởng các chính sách của Nhà nước.
Sáu là, quy định chi tiết về xử lý quỹ chung không chia, tài sản chung không chia của HTX, liên hiệp HTX theo nguồn hình thành khi giải thể, phá sản nhằm bảo đảm quyền tài sản của tổ chức, thành viên và phù hợp với nguyên tắc cơ bản của HTX.
Bảy là, sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến quyền, nghĩa vụ và hoạt động của tổ hợp tác phù hợp với quy định của Luật HTX năm 2023 và pháp luật có liên quan.
Để thực hiện những mục tiêu nêu trên, yêu cầu xây dựng Nghị định phải bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với quy định của Luật HTX năm 2023, các pháp luật có liên quan, đồng thời kế thừa và hoàn thiện các quy định hiện hành còn phù hợp với quy định của Luật này cũng như bảo đảm phù hợp với thực tế khi triển khai áp dụng.
Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.
Khánh Linh