Từ ngày 8-10/6, Thủ tướng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có chương trình làm việc khẩn trương với hàng loạt hoạt động đa phương và song phương.
Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng có các chủ đề về phát triển bền vững, bình đẳng giới và vai trò của phụ nữ, đặc biệt là vấn đề biển và đại dương. Hội nghị đã đánh giá vấn đề ô nhiễm và khai thác không bền vững các tài nguyên thiên nhiên biển và đại dương là thách thức chung của toàn cầu, đe dọa sự phát triển bền vững của cả hành tinh, trước hết là các quốc gia ven biển; kêu gọi tăng cường hợp tác toàn cầu và khu vực trong bảo vệ môi trường sinh thái biển và đại dương hướng tới mục tiêu đại dương xanh và hành tinh xanh. Hầu hết các nhà lãnh đạo khẳng định cam kết thực hiện Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu (COP 21), chia sẻ các ý tưởng, tầm nhìn và biện pháp tăng cường năng lực thích ứng và ứng phó biến đổi khí hậu, thúc đẩy các cơ chế giải quyết các vấn đề biển trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Trong bài phát biểu quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu thông điệp mạnh mẽ về tầm quan trọng của tăng cường hợp tác quốc tế trong ứng phó biến đổi khí hậu; đưa ra sáng kiến thành lập “Diễn đàn hợp tác mở rộng giữa các nước G7 và các quốc gia ven biển về ứng phó biến đổi khí hậu, nước biển dâng và bảo vệ môi trường sinh thái biển”.
Theo WB, OECD, hiện nay có 400 triệu tấn rác thải nhựa trong các đại dương, nếu không có biện pháp phù hợp thì đến 2050 số rác thải nhựa này sẽ tăng 4 lần, tới 1,6 tỷ tấn đe dọa nghiêm trọng hệ sinh thái biển, sức khỏe đại dương. Thủ tướng đã đưa ra sáng kiến: các nước G7 thúc đẩy hình thành “Cơ chế hợp tác toàn cầu về giảm chất thải nhựa” với “sự chung tay hành động ngay từ bây giờ của các quốc gia để các đại dương của chúng ta luôn mãi xanh, ắp đầy tôm cá và không còn phế thải nhựa như là một di sản tốt đẹp cho các thế hệ mai sau”.
Nêu rõ Việt Nam là một trong những nước chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, nước biển dâng, thời tiết cực đoan, Thủ tướng khẳng định phát triển mạnh mẽ kinh tế biển đi đôi với bảo vệ môi trường và hệ sinh thái biển là định hướng chiến lược phát triển của Việt Nam, với quan điểm là không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng kinh tế, kiên quyết chống xả thải gây ô nhiễm để có các vùng biển xanh, khỏe mạnh. Thủ tướng nêu rõ cam kết Việt Nam chung tay hành động cùng cộng đồng quốc tế để đưa Thỏa thuận COP 21 Paris về ứng phó với biến đổi khí hậu sớm trở thành hiện thực.
Kết thúc bài phát biểu, Thủ tướng đã nhấn mạnh: Mục tiêu gìn giữ đại dương xanh, môi trường sinh tồn của nhân loại chỉ có được khi hòa bình, ổn định và hợp tác lan tỏa trên các vùng biển. Bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý nhằm củng cố hòa bình, ổn định và hợp tác trong khu vực và trên thế giới.
Trong thời gian tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có nhiều cuộc tiếp xúc song phương với hầu hết lãnh đạo các nước G7, các nước và tổ chức quốc tế tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng như gặp gỡ Thủ tướng các nước Nhật Bản, Na Uy, Bangladesh, Italia; Tổng thống các nước Pháp, Argentina, Haiti, Senegal, Nam Phi; tiếp Tổng Giám đốc Ngân hàng Thế giới, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế và Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc.
Tại các cuộc gặp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao đổi với lãnh đạo các nước về nhiều biện pháp tăng cường tin cậy, mở rộng hợp tác giữa Việt Nam và các nước này, đặc biệt là hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư nhằm khai thác tiềm năng còn rất lớn của các mối quan hệ song phương.
Gặp lãnh đạo các tổ chức quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Chính phủ Việt Nam trân trọng ý kiến tư vấn của WB, IMF và OECD đối với việc điều hành chính sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ, góp phần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và mong muốn tiếp tục hỗ trợ Việt Nam, trong đó chú trọng nâng cao năng lực cho cán bộ một số lĩnh vực. Thủ tướng nêu rõ Việt Nam đã và sẽ tham gia tích cực vào các công việc chung của Liên Hợp Quốc; ủng hộ cải tổ Liên Hợp Quốc theo hướng tăng cường hiệu quả, minh bạch và dân chủ hóa trong mọi hoạt động.
Việc Việt Nam được mời dự Hội nghị G7 mở rộng năm 2018 (là lần thứ hai sau Hội nghị G7 mở rộng 2016 tại Nhật Bản và Hội nghị G20 tháng 7/2017 tại Đức) cho thấy cộng đồng quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực vai trò, vị thế và những đóng góp có trách nhiệm của Việt Nam vào các vấn đề quan tâm chung của thế giới và khu vực.
Tiếp thêm xung lực cho quan hệ Việt Nam-Canada
Chuyến thăm Canada của Thủ tướng lần này diễn ra vào dịp hai nước kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2018) nhằm tiếp tục đà phát triển quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam-Canada được thiết lập vào tháng 11/2017. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Canada Justin Trudeau, hội kiến với Toàn quyền Canada, tiếp Thủ hiến bang Quebec; viếng tượng đài Nguyễn Trãi tại Quebec; gặp gỡ, đối thoại với các doanh nghiệp Canada; thăm Đại học Laval, trường đại học lâu đời nhất ở Canada và dự buổi trình diễn các sáng kiến mới về “Công nghệ thông minh cho tương lai” cho thế hệ 4G, 5G; gặp gỡ cộng đồng Việt Nam tại Canada. Thủ tướng đã dự buổi ăn trưa làm việc do cựu Thủ tướng Canada Jeans Chretien và Toàn quyền Canada Julie Payette chủ trì cùng với lãnh đạo một số tập đoàn hàng đầu của Canada và Việt Nam.
Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Justin Trudeau đã trao đổi và nhất trí các biện pháp thúc đẩy quan hệ chính trị-ngoại giao; thương mại, đầu tư và phát triển; quốc phòng an ninh, giáo dục, đào tạo, lao động và khoa học công nghệ, văn hóa, thể thao, giao lưu nhân dân và quan hệ địa phương. Hai nhà lãnh đạo nhất trí triển khai các biện pháp tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư và hỗ trợ phát triển, phối hợp triển khai Hiệp định CPTPP; hợp tác an ninh quốc phòng, chống khủng bố, an ninh mạng, tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc; tạo thuận lợi cho sinh viên Việt Nam học tập tại Canada; Canada lập văn phòng đại diện về giáo dục tại Việt Nam; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng sạch, công nghệ cao, chế biến nông sản, đổi mới sáng tạo.
Trong chuyến thăm, hai Thủ tướng hoan nghênh các đối tác hai bên đã ký kết một số thỏa thuận về hợp tác hàng không, nghiên cứu khoa học, giáo dục, đào tạo... góp phần hiện thực hóa quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước.
Hai bên nhất trí ủng hộ giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông, tôn trọng đầy đủ tiến trình ngoại giao và pháp lý, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, cũng như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm tiến tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC); thúc đẩy việc sử dụng đại dương vì các mục đích hòa bình, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái biển.
Nằm trong chương trình làm việc dày đặc, Thủ tướng đã dự Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam- Canada, đối thoại với các nhà đầu tư, doanh nghiệp Canada. Thủ tướng khẳng định môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam ngày càng được cải thiện với nỗ lực lớn của Chính phủ với phương châm kiến tạo, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp, đồng thời bày tỏ hy vọng cộng đồng doanh nghiệp Québec cũng như Canada sẽ là những đối tác tích cực của Việt Nam. Một minh chứng được dẫn ra là vừa mới đây, một dự án đầu tư vào lĩnh vực năng lượng mặt trời trị giá 150 triệu USD có sự tham gia của các nhà đầu tư Canada đã được khởi động tại Ninh Thuận.
“Trong môi trường kinh doanh đầu tư thuận lợi của Hiệp định CPTPP sắp có hiệu lực, tôi tin rằng sẽ có sự bùng nổ, sẽ có làn sóng đầu tư mới của Canada, của Quebec vào Việt Nam, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người dân hai nước chúng ta”, Thủ tướng nói. “Chính phủ và nhân dân Việt Nam luôn mở rộng cửa chào đón các bạn và tạo điều kiện cho các bạn thành công”.
Tới thăm Đại học Laval danh tiếng, nơi có nhiều thế hệ sinh viên Việt Nam theo học, Thủ tướng nêu rõ: Cùng với sự phát triển năng động của thế giới, Việt Nam hiện nay đang đặt trọng tâm vào việc phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trên cơ sở mối quan hệ hợp tác toàn diện đang phát triển tốt đẹp, Đại học Laval nói riêng và các tổ chức nghiên cứu của Canada sẽ có nhiều hợp tác cụ thể hơn nữa với Việt Nam trong nghiên cứu, khoa học và đổi mới sáng tạo.
Có thể nói, chuyến tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng và thăm Canada của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam và tạo thêm xung lực cho quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Canada, tiếp tục tăng cường hiểu biết và tin cậy lẫn nhau; đóng góp tích cực, chủ động, có trách nhiệm vào việc giải quyết vấn đề toàn cầu hiện nay, góp phần vì hòa bình, phồn vinh, hợp tác phát triển trên thế giới.
Đức Tuân