 |
| Toàn cảnh phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 16/3. Ảnh: QH |
Cần có kế hoạch sản xuất theo yêu cầu, nhu cầu từng thị trường
Trả lời đại biểu về vấn đề ùn ứ nông sản tại cửa khẩu hiện nay, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, nguyên nhân là do Trung Quốc áp dụng chính sách “Zero Covid” nên việc xuất khẩu nông sản gặp khó khăn. Bên cạnh đó, là do thương nhân Việt Nam quen xuất khẩu theo đường tiểu ngạch, khi chính sách phía bạn thay đổi nên gặp khó.
“Bộ Công Thương đã nhiều lần khuyến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khuyến nghị các địa phương có phương án vùng trồng, vùng nuôi, sản xuất theo tín hiệu thị trường”- Bộ trưởng nhấn mạnh.
Nói về giải pháp, Bộ trưởng cho rằng, nếu cứ làm theo cách cũ, “có gì làm nấy, có gì bán nấy” sẽ bị động. Do đó, ngành nông nghiệp cần có kế hoạch sản xuất theo yêu cầu, nhu cầu từng thị trường.
Trước mắt, tinh thần là "tắc đâu thì phải thông đấy". Bộ Công Thương đã phối hợp với phía bạn bàn bạc các biện pháp tháo gỡ, tạo lập các vùng xanh an toàn để xuất khẩu, đơn giản hóa quy trình thủ tục tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa...
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, về lâu dài, chúng ta phải thay đổi, phải tập trung chuyển từ xuất khẩu nông sản theo đường tiểu ngạch sang xuất khẩu chính ngạch. Bộ Công Thương cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần có trách nhiệm xây dựng đề án để chuyển xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch qua biên giới. Hiện tiêu chuẩn, tiêu chí để xuất hàng tiểu ngạch, chính ngạch qua biên giới đã được Bộ Công Thương trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.
Nâng cao năng lực sản xuất, bán cái thị trường cần
Làm rõ về giải pháp bảo đảm cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam được lưu thông thuận lợi, thông suốt, ổn định, an toàn và đạt được mong muốn đề ra, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, Việt Nam đã là thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới, là thành viên của 17 hiệp định thương mại tự do, trong đó có 16 hiệp định đã có hiệu lực, gần đây nhất là hiệp định RCEP của 10 nước ASEAN và 5 nước đối tác. Hàng hóa của Việt Nam đã đến được trên 60 quốc gia, vùng lãnh thổ, để hưởng được lợi ích của 16 Hiệp định thương mại tự do đang có hiệu lực.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, vấn đề quan trọng là sản phẩm hàng hóa cho chúng ta có đáp ứng được yêu cầu thị trường hay không thì lại là những câu hỏi không thể chỉ đặt ra với Bộ Công Thương mà phải đặt ra với các ban, ngành và với các doanh nghiệp và người sản xuất.
“Trong nền kinh tế thị trường, người sản xuất phải trả lời được các câu hỏi: Sản xuất cái gì? Bán đi đâu? Bán cho ai? Theo Bộ trưởng, hiện giờ chúng ta vẫn làm theo thói quen, làm theo tập quán là bán cái mình có chứ không phải bán cái thị trường cần. Đây là vấn đề khó!”. Vì vậy để nâng được năng lực xuất khẩu của Việt Nam ra nước ngoài để tận dụng được cơ hội với đúng nghĩa là hội nhập kinh tế thế giới thì cần lưu ý một số vấn đề như sau: Thứ nhất, sản phẩm hàng hóa của Việt Nam phải đáp ứng được tiêu chuẩn của thị trường; Thứ hai, phải nâng cao năng lực của doanh nghiệp Việt để đủ sức tham gia vào chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu thì nội lực kinh tế đất nước mới được nâng lên và hội nhập kinh tế quốc tế mới có ý nghĩa.
Nghiên cứu hỗ trợ đối tượng tham gia sản xuất, lưu thông nông sản
Một hiện tượng khác liên quan đến sản xuất, lưu thông nông sản được đại biểu Quốc hội đặt ra đề cập, đó là trong thời gian qua, nhất là sau khi dịch bệnh COVID - 19 bùng phát đợt thứ 4, giá cả các mặt hàng đầu vào sản xuất nông nghiệp tăng mạnh, có những mặt hàng tăng 100%, trong khi giá đầu ra giảm, ảnh hưởng đến đầu tư, sản xuất, đời sống người dân vùng sản xuất nông nghiệp càng khó khăn hơn. Đại biểu đề nghị, Bộ trưởng cho biết giải pháp bình ổn giá đầu vào sản xuất nông nghiệp hiện nay.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, về giá vật tư phân bón, hàng hóa đầu vào sản xuất nông nghiệp, nếu giữ bình ổn giá xăng dầu có thể hi vọng bình ổn giá nhiều loại hàng hóa khác. "Nếu có diễn biến phức tạp trong thời gian tới, Bộ Công thương sẽ phối hợp với các bộ khác nghiên cứu hỗ trợ đối tượng tham gia sản xuất, lưu thông nông sản, cũng hỗ trợ đối tượng dễ tổn thương vượt qua cơn bĩ cực". Khẳng định khó khăn này là điều không ai mong muốn, thế giới cũng mong sớm thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện nay, nhưng trong điều kiện hiện nay, Bộ trưởng cam kết, sẽ phối hợp với các bộ liên quan xây dựng cơ chế hỗ trợ cho các đối tượng gặp khó khăn.
Tiếp tục ngăn ngừa từ xa, từ sớm hàng hóa nhập lậu
Về nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng khan hiếm nguồn các thiết bị y tế, phòng chống dịch, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thừa nhận, trong thời điểm nhu cầu tăng cao đột biến đã xảy ra tình này. Ngay sau khi phát hiện, Bộ đã tập trung chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường - đơn vị chủ lực trong giám sát, thanh kiểm tra, kiểm soát các hành vi gian lận thương mại, kinh doanh hàng giả, hàng nhái.
“Lực lượng quản lý thị trường đã ban hành công điện từ đầu tháng 3 tăng cường công tác quản lý thị trường, đẩy mạnh kiểm tra kiểm soát, thu giữ và xử phạt. Kết quả là trong thời gian ngắn, lực lượng quản lý thị trường đã thu giữ được 500 nghìn bộ kit thử nghiệm tại các địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế... Cùng với đó, hàng vạn sản phẩm thuốc tân dược, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc… với giá trị hàng chục tỷ đồng cũng đã bị phát hiện. Đây cũng là đợt ra quân và xử phạt vi phạm lớn nhất từ đầu năm”- Bộ trưởng thông tin.
Thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Công thương khẳng định, ngành công thương cùng các lực lượng chức năng sẽ tiếp tục ngăn ngừa từ xa, từ sớm hàng hóa nhập lậu, trong đó có vật tư y tế vào thị trường nội địa./.