Trên cơ sở kế thừa kết quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XII) đã thảo luận và ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30/10/2016 về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Nghị quyết là một bước phát triển mới, thể hiện một cách nghiêm túc và sáng tạo, có tính cập nhật cao đối với hai trọng tâm mà Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã chỉ ra. Điểm mới của Nghị quyết là nhận diện 9 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, 9 biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống và 9 biểu hiện về “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 4 đã nói: Cái mới của lần này là Trung ương đã thẳng thắn chỉ ra một cách có hệ thống những biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Không chỉ ra ở một cá nhân cụ thể nào, nhưng qua 27 biểu hiện được nhận diện, mỗi cán bộ, đảng viên phải tự soi vào để tự giác sửa. Đây là tư tưởng lớn, đặt lên trước hết cho bản thân mỗi đảng viên hãy nâng cao tính chiến đấu của Đảng, tự liên hệ với chính mình để khắc phục.
Bốn nhóm nhiệm vụ, giải pháp Nghị quyết TW4 khóa XII là: về công tác chính trị tư tưởng, tự phê bình và phê bình; về cơ chế, chính sách; về kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng; về phát huy vai trò của nhân dân và Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội. Mỗi nhóm nhiệm vụ, giải pháp đều có những điểm nhấn quan trọng, song đặt lên hàng đầu là giải pháp tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tự phê bình và phê bình; nêu gương người tốt, việc tốt; ngăn ngừa, cảnh báo, phê phán những việc làm sai trái... Yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên tùy theo cương vị, chức trách, thông qua sinh hoạt chi bộ, tọa đàm, trao đổi chuyên đề để tự soi lại mình, đánh giá chính mình, tự đề xuất trước tập thể cấp ủy, chi bộ và toàn thể đảng viên kế hoạch sửa chữa, khắc phục những hạn chế, yếu kém.
Trên tinh thần đó, ngày 22/3/2017 Tỉnh ủy Quảng Trị ban hành kế hoạch số 47-KH/TU, về tổ chức diễn đàn với chủ đề: “Vai trò của chi bộ Đảng trong việc giáo dục, quản lý cán bộ, đảng viên để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến” trong nội bộ” (sau đây gọi tắt là “Diễn đàn”). Diễn đàn là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong Đảng bộ, thông qua đó, mỗi cán bộ, đảng viên nghiên cứu, trao đổi, thảo luận và tự liên hệ, hướng đến chi bộ thống nhất đề ra các giải pháp thực hiện nhằm tăng cường giáo dục, quản lý cán bộ, đảng viên, góp phần phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tự chiêm nghiệm bản thân mình, tự soi vào trong chi bộ với 27 biểu hiện để đề ra kế hoạch khắc phục là giải pháp khó, nhưng là giải pháp tạo nên hiệu quả “kép” vừa nêu cao tinh thần tiên phong, gương mẫu, vừa giúp đảng viên thấy được hạn chế của bản thân, của các đảng viên khác trong chi bộ, Đảng bộ, từ đó quyết tâm tự sửa, tích cực tu dưỡng, rèn luyện, đoàn kết phấn đấu hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ được giao… Vì vậy, Diễn đàn là một là một hình thức đa dạng hóa trong sinh hoạt Đảng, là cách làm mới, sáng tạo của ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị trong thực hiện Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết TW4, khóa XII.
Mục đích, yêu cầu của Diễn đàn là nâng cao nhận thức cho đảng viên về vị trí, vai trò, nhiệm vụ của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn hiện nay; thông qua việc thảo luận, trao đổi, mỗi đảng viên tự liên hệ với 27 biểu hiện ( Có hay không? có mức độ nào ở chi bộ của mình?). Từ đó tìm ra nguyên nhân, thống nhất các giải pháp, biện pháp nhằm tăng cường giáo dục, quản lý đảng viên, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Để triển khai thực hiện Kế hoạch số 47-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy một cách nghiêm túc và có hiệu quả, thời gian vừa qua, các Đảng bộ trực thuộc tỉnh ủy đã và đang triển khai làm điểm, mỗi loại hình tổ chức Đảng chọn một chi bộ làm điểm. Hầu hết các Đảng ủy trực thuộc chọn 3 chi bộ làm điểm (riêng Đảng ủy Hướng Hóa chọn 15 đơn vị, Thành phố Đông Hà chọn 5 đơn vị làm điểm). Được sự tham mưu, hướng dẫn cụ thể của Ban Tuyên giáo, Ban Tổ chức các cấp ủy, sự chỉ đạo của Đảng ủy cơ sở, các Diễn đàn làm điểm đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo về hình thức và nội dung chương trình, đảm bảo yêu cầu Kế hoạch đề ra. Ngoài thành phần tham dự Diễn đàn mời theo Kế hoạch, nhiều huyện, thị, thành ủy cử các đồng chí trong Thường trực Đảng ủy tham dự và chủ trì rút kinh nghiệm ngay sau Diễn đàn làm điểm, như thị ủy Quảng Trị, huyện ủy Triệu Phong (mời toàn thể BTV cùng dự), huyện ủy Gio Linh, Hải Lăng, Hướng Hóa, Đakrông, Đảng ủy khối cơ quan tỉnh...
Kết quả bước đầu ghi nhận ở nhiều Diễn đàn, trước hết là công tác chủ trì của chi ủy. Các bước điều hành thực hiện suôn sẽ, đảm bảo quy trình theo nội dung chương trình đề ra. Hầu hết các đồng chí Bí thư đã thể hiện sự vững vàng, linh hoạt trong phân công nội dung, báo cáo đề dẫn, gọi ý thảo luận, kết luận Diễn đàn. Vì vậy tạo được không khí cởi mở, thẳng thắn, thân thiện mang tính xây dựng trong quá trình thảo luận, liên hệ. Đối với đảng viên, xác định rõ mục đích, yêu cầu “diễn đàn”, nên phần thảo luận, liên hệ với 27 biểu hiện theo NQTW4 khóa XII một cách mạnh dạn, thẳng thắn, cởi mở. Ở mặt này, mặt khác, mức độ này, mức độ khác, có nhiều vấn đề trong 27 biểu hiện mà NQTW4 khóa XII nêu lên đã được đảng viên chân thành phát biểu trong chi bộ. Nhiều vấn đề nêu ra, tuy còn ở mức thấp, như: có sự băn khoăn, dao động trước thời cuộc; lấy thông tin “nóng” trên mạng xã hội để làm quà trong chèn trà, cốc rượu, vô tình phát tán thông tin; nhận thức việc học tập lý luận chính trị chưa cao; phong cách chưa thực sự sâu sát với nhân dân; PBTPB còn nể nang, né tránh, phê bình sợ mất phiếu; có “bệnh thành tích” trong chấm điểm, xếp loại; Một số đảng viên thiếu sự tiến thủ; vun vén cá nhân; tránh việc nặng, chọn việc nhẹ; tình trạng lảng phí, để hư hỏng trong sử dụng tài sản công; giờ giấc làm việc không nghiêm... Đề cao tính Đảng, tính chiến đấu của mình, nhiều vấn đề đã được đảng viên, mạnh dạn tự đối chiếu với bản thân, đồng thời nêu lên những vấn đề để chi bộ cần cảnh giác trong 27 biểu hiện đang tiềm ẩn, có nguy cơ dẫn đến, như biểu hiện “tự diễn biến’, “tự chuyển hóa” ở trong chi bộ vì khoảng cách còn rất ngắn. Từ các biểu hiện tồn tại được nêu lên, tại Diễn đàn đã rút ra nguyên nhân và đề xuất chi bộ nhiều giải pháp khắc phục cụ thể, mang tính khả thi, tránh được chung chung, khó thực hiện.
Diễn đàn sinh hoạt chi bộ thực hiện Nghị quyết TW4 khóa XII trong thời gian làm điểm hiện nay đã được đông đảo đảng viên quan tâm, hoan nghênh. Nhiều ý kiến nhận xét cho rằng, Diễn đàn đã tạo được môi trường sinh hoạt Đảng trong không khí sôi nỗi, sinh động. Qua đó, mỗi đảng viên thảo luận, trao đổi, giải bày những ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của mình một cách thoải mái, vui vẽ, không bị nặng nề vì kiểm điểm, phê bình, chỉ trích nhau, mà trái lại thân thiện, cởi mở ấm áp tình đồng chí, đồng đội. Tại nhiều Diễn đàn điểm, có kiến nghị đề nghị với Chi bộ nên mỗi năm tổ chức 2-3 diễn đàn như vậy.
Việc nhận thức đúng, nghiêm túc “tự soi”, quyết tâm “tự sửa” theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII là nhiệm vụ quan trọng của mỗi tổ chức đảng trong công tác chính trị tư tưởng, phê bình và tự phê bình. Để triển khai thực hiện Diễn đàn có hiệu quả, trước hết là phát huy vai trò trách nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là Bí thư cấp ủy, người đứng đầu các cấp, tự giác, gương mẫu thực hiện “tự soi, tự sửa”; nói đi đôi với làm. Gắn thực hiện Nghị quyết TW4 khóa XII với Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, mỗi đảng viên tự mình ngẩm lại xem, trong 27 biểu hiện mà Nghị quyết đã chỉ ra có điểm nào rơi vào trường hợp của mình không? Thấy ở đồng chí mình có mắc phải biểu hiện nào? Tránh tư tưởng cho rằng, 27 biểu hiện đó là ở nơi khác, người khác, chứ không có trong nội bộ mình, bản thân mình, dẫn đến chủ quan, giản đơn trong thảo luận, liên hệ tại sinh hoạt chi bộ, hoặc trong đánh giá tình hình chi bộ, chất lượng cán bộ, đảng viên cuối năm.
Đối với Chi ủy Đảng, cần tăng cường kiểm tra, giám sát bản cam kết thực hiện kế hoạch hành động của mỗi đảng viên, gắn với kế hoạch làm theo Bác hàng năm; đồng thời chú trọng cập nhật thông tin, nâng cao trình độ lý luận chính trị cho đảng viên; tăng cường công tác theo dõi, quản lý đảng viên, nhằm góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến” trong nội bộ, đáp ứng mục đích, yêu cầu Diễn đàn theo Kế hoạch số 47-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra./
Từ Quang Hóa