Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh năm 2019 và năm 2020, hai nước sẽ tổ chức Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam nhân dịp 25 năm ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt Nam - Nga (1994-2019) và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương (1950-2020).
Việt Nam và Liên bang Nga có quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời. Ngày 30/1/1950, Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô) là một trong những nước đầu tiên đã công nhận và chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Ngày này đã đi vào lịch sử quan hệ song phương Việt Nam - Nga như một dấu mốc quan trọng, đặt nền móng cho tình hữu nghị bền chặt giữa hai dân tộc và quan hệ hợp tác sâu rộng, toàn diện giữa hai quốc gia.
Quan hệ Việt Nam - Nga ngày nay đã kế thừa quan hệ Việt - Xô với tài sản quý báu là những thành quả to lớn của tình hữu nghị và quan hệ hợp tác truyền thống khởi nguồn từ những năm trước. Sau những nỗ lực khôi phục và phát triển quan hệ song phương trong những năm 90 của thế kỷ XX, năm 2001 Việt Nam và Nga đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược và đến năm 2012 nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, đáp ứng nhu cầu hợp tác song phương trong thời kỳ mới.
Trao đổi với báo chí, Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Ngô Đức Mạnh cho biết, chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có ý nghĩa rất quan trọng, tiếp tục khẳng định chính sách đối ngoại nhất quán của Việt Nam là luôn coi trọng và mong muốn củng cố, thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Liên bang Nga, coi Nga là một trong những đối tác quan trọng, tin cậy hàng đầu của Việt Nam. Chuyến thăm sẽ tạo thêm một động lực mới mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng hiệu quả hơn, đặc biệt là nâng cao hiệu quả hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư, đưa lĩnh vực hợp tác này ngày càng tương xứng với tiềm năng, cũng như độ tin cậy chính trị rất cao giữa hai nước.
Theo Đại sứ, điểm nhấn của chuyến thăm là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam cùng với Thủ tướng Nga và đại diện các Bộ, ban ngành và địa phương Nga chủ trì Lễ khai mạc Năm Chéo (còn được gọi là Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam) vào năm 2019. Đây là một sự kiện lớn, kéo dài hơn một năm từ 2019 đến 2020, mang nhiều ý nghĩa trong việc củng cố và làm sâu sắc quan hệ giữa hai nước với sự tham gia của nhiều Bộ, ban ngành, địa phương và các tổ chức đoàn thể của cả hai bên. Thời gian qua, hai nước tích cực làm việc và đã thống nhất chương trình tổ chức Năm Chéo với hơn 200 hoạt động phong phú, thiết thực.
Trước thềm chuyến thăm chính thức LB Nga của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chuyên gia, học giả và truyền thông Nga đã đăng tải nhiều bài viết đánh giá cao ý nghĩa chuyến thăm của người đứng đầu Chính phủ Việt Nam.
Trên các trang mạng, tạp chí, hãng truyền thông lớn như Ria Novosti, Tass, IA Rex… đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm lần này, cũng như về chương trình chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Chuyên gia cao cấp Evgeny Kobelev thuộc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN - Viện Viễn Đông, Viện Hàn lâm Khoa học Nga có bài viết "Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga đi vào thực chất" là đăng trên báo Mùa xuân nước Nga (Rusvesna) nhân chuyến thăm Liên bang Nga sắp tới của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Tác giả nhấn mạnh, hợp tác chính trị ngoại giao chiếm vị trí quan trọng trong quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước. Hai nước thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao và thảo luận nhiều vấn đề nhằm củng cố, phát triển quan hệ giữa hai nước.
Đánh giá về ý nghĩa chuyến thăm sắp tới, học giả Kobelev nhấn mạnh: “Chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có ý nghĩa to lớn về chính trị và kinh tế. Sau chuyến thăm Nga của Thủ tướng năm 2016, hợp tác kinh tế, khoa học kỹ thuật Nga - Việt đã đạt kết quả đáng khích lệ. Hai nước đã mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực như kinh tế, đầu tư, thương mại, văn hóa, du lịch, giáo dục, công nghiệp, năng lượng, vũ trụ, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng. Chuyến thăm tới đây sẽ tạo động lực mới cho quan hệ giữa hai nước, đặc biệt trong năm 2019 là Năm chéo hữu nghị Nga và Việt Nam”.
Học giả Grigory Trophimchuk - Chủ tịch Hội đồng chuyên gia Quỹ ủng hộ các nghiên cứu khoa học Á-Âu nhận định, chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đáp ứng các mục tiêu và lợi ích cốt lõi của cả hai nước. Việc phát triển, củng cố quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam sẽ là một trong những định hướng then chốt trong chính sách đối ngoại của Nga, hướng tới bảo đảm hòa bình, an ninh và củng cố vị thế của Nga tại Đông Nam Á nói riêng và khu vực Châu Á - Thái Bình Dương nói chung.
Học giả Grigiry Lockshin - Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN - Viện Viễn Đông, Viện Hàn lâm Khoa học Nga nhấn mạnh: “Quan hệ giữa Nga và Việt Nam đã củng cố phát triển trong nhiều năm, đặc biệt là kể từ thời điểm các mối quan hệ được nâng tầm lên thành quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Tin tưởng rằng, chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ có nhiều thỏa thuận mới, các dự án mới được ký kết phục vụ tốt cho lợi ích nhân dân hai nước”.
An Bình (tổng hợp)