Đồng chí Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; đồng chí Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; đồng chí Nguyễn Kim Anh, Phó Thống đốc NHNN Việt Nam đồng chủ trì.

Hình ảnh tại Hội thảo

Tham dự còn có gần 300 đại biểu đến từ các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương,các cơ quan, tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp, trung tâm khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, các chuyên gia trong nước và ngoài nước.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh: Bắt nhịp với những diễn biến nhanh chóng của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CN 4.0), một trong những cách thức ứng phó phù hợp được Việt Nam đưa ra là đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (startup).

Các định hướng chính sách cho thấy, hoạt động khởi nghiệp doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nghiệp tư nhân, đã được Đảng và Nhà nước Việt Nam hết sức quan tâm. Hội nghị Trung ương 5 (khóa XII) đã ban hành Nghị quyết 10-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Chủ trương phát triển kinh tế tư nhân cho thấy, việc đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp ở Việt Nam với nền tảng là các doanh nghiệp tư nhân có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên tài sản trí tuệ, công nghệ và mô hình kinh doanh mới đã trở thành hướng đi đúng đắn.

Thời gian qua, số lượng và chất lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng tăng, cả nước có hàng nghìn doanh nghiệp khởi nghiệp, gần 70 khu không gian làm việc chung, 50 cơ sở ươm tạo và tổ chức thúc đẩy kinh doanh, đã hình thành thêm một số quỹ đầu tư mạo hiểm như Quỹ đầu tư mạo hiểm của Tập đoàn Vingroup, Startup Viet Partner..., với những vườn ươm tiêu biểu như: Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ cao Hòa Lạc, Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ cao thành phố Hồ Chí Minh, Vườn ươm Đà Nẵng (DNES), Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp (BSSC), Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin đổi mới sáng tạo Hà Nội,

Chất lượng và số lượng thương vụ đầu tư các startup có xu hướng tăng mạnh trong năm 2018 với tổng số vốn đầu tư 889 triệu USD, tăng gấp 3 lần so với năm 2017. Sự hiện diện của các nhà đầu tư quốc tế cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng tăng, số lượng và hoạt động của nhà đầu tư thiên thần bắt đầu có xu hướng tăng, với nhận diện chủ yếu là những doanh nhân khởi nghiệp đã thành công ở thế hệ đầu mong muốn đầu tư cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở thế hệ sau.

Hoạt động của các nhà đầu tư thiên thần ở Việt Nam đã bắt đầu có tính hệ thống hơn qua việc phát triển một số hoạt động liên kết, kết nối, hình thành một số câu lạc bộ, mạng lưới đầu tư cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo như: VIC Impact, iAngel, Angel4us, …

Tuy nhiên, theo đồng chí Nguyễn Hồng Sơn, môi trường phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là các chính sách về đầu tư, các vấn đề liên quan đến thoái vốn, cho vay, vốn đầu tư mạo hiểm… tạo thành các rào cản, nút thắt khiến các nhà đầu tư còn e ngại, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo mất đi cơ hội kinh doanh.

Tại Hội thảo lần này, các đại biểu đã nêu lên các phương thức/mô hình kinh doanh mới trên thế giới, nhất là các mô hình phù hợp với Việt Nam. Đồng thời phân tích xu hướng “ứng xử” của các quốc gia với những mô hình kinh doanh mới trong thời đại số; quan điểm, cơ chế và chính sách phù hợp về công nghệ, về sự sáng tạo, chấp nhận công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới trong giai đoạn phát triển ban đầu; bảo đảm chuyển đổi số có tác động bình đẳng và có lợi ích cho tất cả đối tượng khác nhau; các cơ quan quản lý nhà nước phải tìm cách để liên tục thích ứng với môi trường mới đang biến đổi nhanh chóng, bằng cách tự thay đổi chính mình. Các đại biểu cũng kiến nghị những giải pháp khuyến khích các mô hình kinh doanh mới tại Việt Nam như: xây dựng  chiến  lược khởi nghiệp quốc gia; tối ưu hóa môi trường pháp lý; tăng cường giáo dục tinh thần khởi nghiệp và phát triển các kỹ năng; tạo điều kiện trao đổi và đổi mới công nghệ; hỗ trợ tiếp cận tài chính; nâng cao nhận thức về khởi nghiệp và thiết lập các cụm liên kết, cụm ngành công nghiệp, các hiệp hội hỗ trợ…

Theo Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương Nguyễn Đình Cung, hệ sinh thái khởi nghiệp cần thêm rất nhiều yếu tố để thực sự hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp (startup). Hiện tại, các startup vẫn gặp nhiều rào cản về quản lý. "Một mô hình kinh doanh du lịch nhỏ phải xin phép 6 tháng, đi đến đâu vướng đến đó vì rào cản trùng điệp. Kiểu quản lý ấy ngăn cản đổi mới sáng tạo. Theo tôi, chúng ta đừng lo quản lý, cứ để dân làm. Không nên tư duy theo kiểu Nhà nước biết đến đâu quản đến đấy, năng lực Nhà nước đến đâu thì cho dân làm đến đấy mà nên hướng về việc quản lý phục vụ phát triển. Chỉ như vậy, startup mới tin rằng khó khăn của họ sẽ được giải quyết", ông Nguyễn Đình Cung nêu quan điểm.

Theo ông Cung, năng lượng khởi nghiệp ở Việt Nam đang rất lớn, nên chỉ cần Nhà nước bỏ một rào cản, phong trào khởi nghiệp sẽ phát triển mạnh mẽ.

Các doanh nhân thảo luận tại Hội thảo

Còn theo nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành (CEO) của Logivan Linh Phạm, bà đã chỉ ra các lý do khiến nhà đầu tư nước ngoài e ngại đầu tư vào start up Việt Nam. Theo đó, các start up ở Việt Nam gặp rào cản liên quan đến ngôn ngữ. Vì vậy, việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai ở Việt Nam là yếu tố quan trọng để startup vươn ra thế giới.

Cũng theo bà Linh Phạm, bên cạnh đó, cần đưa chương trình giảng dạy khởi nghiệp sáng tạo như là một môn học tại các trường đại học, cần có một giáo trình đào tạo bài bản. Các ngân hàng cũng cần có chính sách tín dụng cho các nhà sáng lập để có thể hoạt động đến khi nhận được vốn từ các nhà đầu tư.

Theo Tổng cục Thống kê, chỉ tính riêng trong tháng 4/2019, cả nước có 14.854 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 167.000 tỷ đồng, tăng 19% về số doanh nghiệp và tăng 30,3% về số vốn đăng ký so với tháng trước.

Tính chung 4 tháng đầu năm nay, cả nước có 43.305 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký là 542,4 nghìn tỷ đồng, tăng 4,9% về số doanh nghiệp và tăng 31,7% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2018; vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp thành lập mới đạt 12,5 tỷ đồng, tăng 25%.

    

 

Tin, ảnh: Hiền Nguyễn