Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Lê Mạnh Hà cho biết theo Quyết định số 58/2016/QĐ-TTg ngày 28/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ, giai đoạn 2017-2020, cả nước sẽ thực hiện cổ phần hóa 137 DNNN.
Tính tới quý I/2017 cả nước đã cổ phần hóa 8 DNNN và 1 đơn vị sự nghiệp, công bố giá trị DN nhưng chưa phê duyệt phương án cổ phần hóa 41 DN và đang tiến hành xác định giá trị của 108 DN, giải thể được 1 DN thuộc Tổng công ty Cà phê Việt Nam và phê duyệt giá trị cho 1 DN để cổ phần hóa.
Về thoái vốn nhà nước, đến hết ngày 25/3, cả nước đã bán phần vốn nhà nước có giá trị sổ sách 71,8 tỷ đồng tại 10 DN không cần nắm giữ và thu về 72,8 tỷ đồng, trong đó có 6 DN phải thoái vốn dưới mệnh giá.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng tính tới nay đã có 96,5% DNNN được cổ phần hóa nhưng tổng số vốn cổ phần hóa chỉ có 8%, như vậy còn tới 92% vốn nhà nước chưa được cổ phần hóa, đồng nghĩa với việc chưa thu hút được mạnh mẽ nguồn vốn của tư nhân tham gia vào các lĩnh vực mà Nhà nước không cần nắm giữ.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng đồng tình với ý kiến các bộ, địa phương và các DNNN rằng công việc này còn chậm, có dấu hiệu chững lại trong quý I/2017 về xây dựng khung khổ thể chế, sửa đổi, ban hành các nghị định liên quan của Chính phủ và cả về thủ tục hành chính.
“Ví dụ kế hoạch tái cơ cấu DNNN trình lên thì các bộ, ban, ngành và địa phương phải khẩn trương tiếp nhận và xử lý. Chậm một ngày thì lỡ tiến độ thực hiện tới hằng tháng, cả một quý, thậm chí cả một năm của DN. Các tập đoàn, tổng công ty thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn vẫn còn thiếu quyết liệt, có tâm lý chờ đợi các quy định của Nhà nước”, Trưởng Ban Chỉ đạo Vương Đình Huệ đánh giá.
Trong giai đoạn tới, cả nước tập trung cổ phần hóa các DNNN rất lớn như Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang thực hiện các thủ tục cổ phần hóa các Tổng công ty phát điện, hay năm nay cổ phần hóa Tập đoàn Cao su, Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2). “Đây là những DN lớn mà Kiểm toán Nhà nước phải kiểm toán lại kết quả định giá để tránh thất thoát vốn, tài sản”, Phó Thủ tướng nói.
Ngay trong năm 2017 và cho tới năm 2020, Phó Thủ tướng cho rằng mục tiêu sắp xếp, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN là tạo bước chuyển mạnh mẽ, thực chất hơn, trong đó cổ phần hóa chỉ là 1 giải pháp mà cuối cùng là thu hẹp phạm vi hoạt động DNNN ở các lĩnh vực an ninh-quốc phòng, các lĩnh vực tư nhân không muốn đầu tư và không có khả năng đầu tư. Những DN mà Nhà nước giữ lại thì phải đổi mới quản trị, sao cho hoạt động “ra tấm ra món”.
Phó Thủ tướng đề nghị Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển DN soạn thảo văn bản của lãnh đạo Chính phủ đôn đốc các bộ, địa phương, tập đoàn, tổng công ty tiếp tục quán triệt Nghị quyết của Đảng, Chính phủ, Quốc hội về lĩnh vực này nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động DNNN, trọng tâm là quản trị DN.
Các bộ, ngành hoàn thiện văn bản pháp luật, tăng cường thanh tra, giám sát, không để xảy ra thất thoát vốn nhà nước, nhất là không có tiêu cực trong thoái vốn, cổ phần hóa. Khắc phục các bất cập về pháp lý của cổ phần hóa để bảo đảm quá trình này diễn ra nhanh, khẩn trương, đúng quy định pháp luật. Kiên quyết xử lý DN yếu kém theo tinh thần Nghị quyết số 05/NQ-TW là Nhà nước không bỏ thêm tiền để tái cơ cấu DN. Các địa phương, bộ, ngành cần chủ động xử lý các DN yếu kém, không dồn việc lên Chính phủ.
Đồng thời, lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh: “Xác định trách nhiệm trong cổ phần hóa DNNN, xử lý nghiêm người đứng đầu DN, người đại diện vốn nhà nước tại DN cố tình sai phạm, thực hiện kém, không hiệu quả công tác này”.
Đối với các DNNN cần sắp xếp, cổ phần hóa trong giai đoạn hiện nay có giá trị thị trường rất lớn, Phó Thủ tướng cho rằng: “Không cần cổ phần hóa thật nhiều nhưng phải bảo đảm vốn nhà nước phải được bán, thoái tốt hơn và nâng cao năng lực quản trị của DN”. Hằng tháng Thường trực Ban Chỉ đạo sẽ nghe báo cáo của các bộ, địa phương và tập đoàn, tổng công ty. Hằng quý, Ban Chỉ đạo sẽ họp giao ban để đẩy nhanh quá trình sắp xếp, cổ phần hóa DNNN.
Mạnh Hùng