Thưa đồng chí, năm 2022 là một năm có rất nhiều sự kiện quan trọng diễn ra trên địa bàn tỉnh. Một trong những dấu ấn quan trọng trong năm qua đó là tăng cường hợp tác phát triển toàn diện với các tỉnh bạn Lào.Xin đồng chí đánh giá khát quát kết quả quan trọng đạt được từ sự hợp tác đó.
Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng: Quảng Trị có đường biên giới đất liền dài 187,864 km; khu vực biên giới đất liền có 2 huyện Hướng Hóa và Đakrông gồm 16 xã, 1 thị trấn, 114 thôn, bản, khu phố (62 thôn, bản giáp biên giới). Nhìn lại chặng đường lịch sử đã qua, trong suốt quá trình sát cánh bên nhau chống kẻ thù chung, xây dựng và bảo vệ quê hương, tỉnh Quảng Trị và các tỉnh biên giới Lào đã có nhiều đóng góp quan trọng, góp phần xây đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào.
Cùng chung đường biên giới và có sự tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế và truyền thống văn hóa, Nhân dân tỉnh Quảng Trị và Nhân dân tỉnh 2 tỉnh biên giới Savannakhet, Salavan có mối quan hệ thân thiết, gắn bó trong lao động sản xuất, giao lưu văn hóa, trao đổi hàng hóa, thăm viếng lẫn nhau.
Phát huy truyền thống đoàn kết, thủy chung, trong sáng và kế thừa những thành quả tốt đẹp được các thế hệ lãnh đạo và Nhân dân hai tỉnh dày công vun đắp, trong những năm qua và đặc biệt là trong năm 2022 - kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào và 45 năm ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào đã diễn ra rất nhiều hoạt động sôi động. Tổ chức Đoàn lãnh đạo cấp cao tỉnh Quảng Trị thăm và làm việc với các tỉnh Savanakhet, Salavan và Chămpasak và Sê Kong của nước bạn Lào. Tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội hữu nghị Việt Nam-Lào và Hội hữu nghị Lào- Việt Nam tổ chức Liên hoan hữu nghị nhân dânViệt Nam-Lào lần thứ 5 tại Quảng Trị. Hai bên đã tăng cường tiếp xúc, trao đổi, ký kết và triển khai thực hiện các thỏa thuận hợp tác trong tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, giáo dục, quốc phòng-an ninh và đối ngoại; duy trì hội đàm biên giới thường niên...
Các hoạt động đều tập trung góp phần nâng cao đời sống của Nhân dân trên tuyến biên giới Việt Nam – Lào; thắt chặt thêm tình đoàn kết hữu nghị đã được dày công xây đắp giữa hai dân tộc. Các ban, ngành, đoàn thể chính trị-xã hội, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang và quần chúng nhân dân luôn đoàn kết, thống nhất, tích cực hợp tác phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng an ninh, nhất là công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, biên phòng toàn dân vững mạnh.
Được biết đầu năm 2022, sau khi được tình hình dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát, đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Quảng Trị do đồng chí làm trưởng đoàn đã có chuyến thăm và làm việc tại một số tỉnh Trung và Nam Lào. Kết quả chuyến đi này đã mở ra một không gian phát triển mới như thế nào thưa đồng chí?
Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng: Qua chuyến thăm, Quảng Trị và các địa phương nước bạn Lào thêm một lần nữa thấy được tiềm năng và dư địa hợp tác còn rất dồi dào và cần được tăng cường trong thời gian tới; đồng thời dựa trên lợi thế phát triển của mỗi tỉnh mà Quảng Trị có sự ký kết hợp tác riêng.
Cụ thể là, với tỉnh Sekong, hai bên sẽ hợp tác để phát triển về thủy điện, khai thác khoáng sản, phát triển nông nghiệp và dịch vụ, du lịch. Với Champasak là sự mong muốn các chương trình, dự án hợp tác đầu tư để đem lại lợi ích cho hai tỉnh, trong đó kết nối hội nhập Hành lang Đông-Tây với các tỉnh của Thái Lan và Campuchia.
Hai tỉnh Quảng Trị và Salavan có tiềm năng và lợi thế về thương mại, du lịch và thu hút đầu tư trênHành lang kinh tế Quảng Trị (Việt Nam) - Salavan (Lào) - Ubon Ratchanthani (Thái Lan), kết nối giữa Thái Lan - Lào và Việt Nam qua cửa khẩu quốc tế La Lay có nhiều tiềm năng và lợi thế cần được phối hợp nghiên cứu, hợp tác để nâng cao hiệu quả đóng góp vào sự phát triểnchung. Hai bên sẽ thúc đẩyviệc hợp tác nghiên cứu để phát triển Hành lang kinh tế Quảng Trị- Salavan (Lào) - Ubon Ratchanthani (Thái Lan) trong chương trình hợp tác giữa hai Chính phủ Việt Nam - Lào.
Với tỉnh Savannakhet , lãnh đạo cấp cao hai tỉnh đã thống nhất phối hợp nghiên cứu các cơ chế, chính sách đặc thù trình Bộ Chính trị, Chính phủ hai nước cho thí điểm xây dựng Khu kinh tế - thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Đensavan. Dự kiến, Khu kinh tế - thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Đensavan được dựa trên mô hình “Hai nước hai khu, có sự thống nhất về cơ chế, chính sách”. Theo đó, Hai Bên cùng nghiên cứu, xây dựng một Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung đối xứng về quy mô trên lãnh thổ hai nước có sự kết nối về hạ tầng (kết nối cứng) và chính sách (kết nối mềm), nhưng mỗi bên tự chịu trách nhiệm xây dựng và quản lý Khu hợp tác xuyên biên giới trên phạm vi lãnh thổ của mình. Tiến hành xây dựng hàng rào cứng đảm bảo cách ly hoạt động bên trong và bên ngoài tại một số khu vực như khu phi thuế quan, khu vực kho bãi hàng hóa chờ kiểm hóa, cảng cạn (ICD), khu công nghiệp...; thực hiện một số chính sách ưu đãi chung, thống nhất về thuế, thủ tục hải quan, thu hút đầu tư...
Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Trị cũng đang phối hợp với tư vấn Singapore giúp tỉnh Savannakhet trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội dài hạn, từ đó góp phần giúp hai tỉnh Quảng Trị va Savannakhet mở rộng tầm nhìn, kết nối và mở rộng không gian phát triển trong tương lai.
Đồng chí vừa đề cập đến mô hình “Khu Kinh tế - Thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo – Đensavan”.Kết quả hợp tác này sẽ có tác động đến sự phát triển của Quảng Trị như thế nào, thưa đồng chí?
Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng: Một điều rất vui mừng là tại Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03/11/2022 của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Bộ Chính trị đã đã xác định: “Đẩy mạnh hợp tác kinh tế qua các cửa khẩu trong vùng gắn với hành lang kinh tế đông-tây. Nghiên cứu thí điểm mô hình Khu kinh tế cửa khẩu qua biên giới trên hành lang kinh tế đông-tây”. Quảng Trị là tỉnh nằm ở cửa ngõ của hành lang kinh tế đông-tây (EWEC) về phía Việt Nam, vì vậy, việc nghiên cứu xây dựng Đề án phát triển Khu kinh tế-thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo- Đensavan là việc làm rất cần thiết. Theo các tiêu chí, Quảng Trị chúng ta có thể là một trong số các địa phương được xem xét cho thí điểm.
Khi đề xuất Chính phủ 2 nước cho thí điểm thực hiện mô hình “Khu Kinh tế - Thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan”, tỉnh Quảng Trị cũng đã nghiên cứu và đặt ra mục tiêu như:Xây dựng Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Đensavan trở thành khu vực có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, tạo động lực thúc đẩy hợp tác và phát triển kinh tế-xã hội hai bên (tỉnh Quảng Trị và tỉnh Savannakhet), lan tỏa đến sự phát triển kinh tế của hai nước Việt Nam - Lào. Từng bước xây dựng khu vực Lao Bảo – Đensavan trở thành trung tâm hậu cần, trung chuyển hàng hóa của khu vực Đông Nam Á và các hành lang giao thông trong khu vực ASEAN, tiểu vùng sông Mêkong (GMS), xa hơn là phát triển toàn diện hành lang kinh tế Đông Tây. Trong ngắn hạn, giai đoạn 2023 - 2030, tập trung quy hoạch và đầu tư hạ tầng khu vực cửa khẩu hai nước để phát triển dịch vụ logistics và hình thành một số khu công nghiệp tại Khu thương mại biên giới Đensavan, thu hút các dự án đầu tư sản xuất, gia công; quy hoạch các địa điểm thuận lợi dọc tuyến Quốc lộ 9 trong phạm vị Khu thương mại biên giới Đensavan và Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo để các doanh nghiệp đầu tư hệ thống kho bãi, trung chuyển hàng hóa. Thực hiện thí điểm một số cơ chế, chính sách vượt trội tại Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Đensavan, để rút kinh nghiệm áp dụng cho các khu hợp tác kinh tế xuyên biên giới khác trên tuyến biên giới Việt Nam – Lào.
Thưa đồng chí, sự kết nối và mở rộng không gian phát triển là rất quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Để nâng tầm trụ cột hợp tác kinh tế với những đột phá mới, tương xứng với tầm cao của quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Lào, ngoài việc đề xuất xây dựng Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo – Đensavan, cần mở rộng hợp tác trên lĩnh vực nào thưa đồng chí?
Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng: Để nâng tầm trụ cột hợp tác kinh tế với những đột phá mới, tương xứng với tầm cao của quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Lào, trước hết tỉnh Quảng Trị và các tỉnh bạn Lào cần tranh thủ sự ủng hộ của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai Nhà nước. Cần rà soát các tiềm năng, lợi thế, cơ hội nổi trội trong hợp tác, tận dụng các thế mạnh của từng địa phương, mở rộng không gian phát triển, tạo môi trường hợp tác ổn định và phát triển thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân hai bên. Mở rộng kết nối về giao thông, năng lượng, viễn thông..., tạo điều kiện thuận lợi cho sự dịch chuyển hàng hóa, lao động, dịch vụ vận tải qua biên giới giữa người dân và doanh nghiệp hai bên; Hợp tác triển khai các dự án về năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời)...
Thực hiện chuyển đổi số giữa các địa phương, phát triển thương mại điện tử... Giữa tỉnh Quảng Trị và các tỉnh bạn Lào có rất nhiều điểm tương đồng, đó là cùng nằm trên tuyến hành lang kinh tế Đông – Tây, có tiềm năng to lớn về phát triển nông nghiệp, cần hợp tác thu hút doanh nghiệp đầu tư các dự án nông nghiệp quy mô lớn, nông nghiệp xanh, công nghệ cao, thực phẩm sạch… để vừa bảo đảm an ninh lương thực, giảm nghèo vừa tăng cường xuất khẩu.
Hai bên cũng cần tăng cường thúc đẩy phát triển du lịch gắn kết với thương mại biên giới; đẩy mạnh hoạt động du lịch kết hợp với triển lãm thương mại, mua sắm qua biên giới; mở rộng các điểm, tuyến du lịch văn hóa qua biên giới, tuyến du lịch kết nối các tỉnh Việt Nam và Lào. Cùng với đó, khuyến khích xây dựng và phát triển các tuyến du lịch vào sâu trong nội địa của hai nước và kết nối với các nước trong khu vực. Tăng cường phối hợp xúc tiến quảng bá chung các địa phương trở thành một điểm đến chung với du khách quốc tế. Tích cực phát triển thương mại biên giới cho phù hợp với tình hình thực tế, nâng cao hiệu quả các hoạt động dịch vụ vận tải, logistic.
Qua một năm hoạt động sôi động như vậy, đồng chí có nhận xét gì về vai trò của đội ngũ người làm báo địa phương và phóng viên thường trú các tỉnh, thành trên địa tỉnh Quảng Trị?
Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng: Các thông tin, hoạt động của tỉnh Quảng Trị đến được với đông đảo các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh để Nhân dân hiểu và đồng thuận; thông tin đến được các doanh nghiệp, các nhà đầu tư để hợp tác phát triển với tỉnh Quảng Trị; thông tin lan tỏa ra trong và ngoài nước để mọi người hiểu và yêu mến tỉnh nhà đều có vai trò rất quan trọng của đội ngũ người làm báo của các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi xin gửi lời biểu dương và lời cảm ơn sâu sắc, chân thành đến sự làm việc trách nhiệm, nhiệt huyết và tràn đầy tình cảm dành cho Quảng Trị của các bạn!
Báo chí Cách mạng Việt Nam luôn là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng và Nhà nước, gắn bó và đồng hành với sự nghiệp cách mạng của dân tộc; là phương tiện thông tin, tuyên truyền quan trọng, đồng thời là diễn đàn để Nhân dân tham gia xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Sự tham gia chủ động, tích cực của báo chí trong thời gian qua đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, đối ngoại, đảm bảo quốc phòng an ninh, xây dựng đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Tôi cũng mong rằng, trong thời gian tới, bên cạnh mảng tuyên truyền, thông tin về Quảng Trị, các nhà báo, phóng viên dành thời lượng, dung lượng đáng kể với những hình thức phong phú, nội dung thiết thực để tuyên truyền, cổ vũ Nhân dân góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng; nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền về xây dựng Đảng, qua đó phát huy hiệu quả vai trò của báo chí trong lĩnh vực công tác này. Nhất là tham gia tích cực Giải báo chí Búa Liềm vàng tỉnh Quảng Trị tổ chức hàng năm với những tuyến bài, phóng sự chất lượng nhất!
Nhân dịp đón tết cổ truyền của dân tộc – Xuân Quý Mão 2023, thông quan đặc san Nhà báo và Quê hương xin được gửi lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công đến đội ngũ những người làm báo!
Xin trân trọng cảm ơn và chúc đồng chí cùng gia đình đón xuân mới với nhiều niềm vui, hạnh phúc!