Hình ảnh tại Diễn đàn (Ảnh: M.P)
Ngày 20/9 tại Hà Nội, Diễn đàn Tài chính Việt Nam 2018 với chủ đề “Tái cấu trúc nền tài chính quốc gia hướng đến phát triển nhanh, toàn diện và bền vững của Việt Nam” được Bộ Tài chính tổ chức với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ - USAID). Đây là diễn đàn thường niên do Bộ Tài chính tổ chức từ năm 2017.
Diễn đàn nhằm tập hợp trí tuệ của các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý, các chủ thể, khách thể thụ hưởng và chịu tác động của các chính sách có liên quan trong và ngoài nước… để cùng thảo luận, chia sẻ các nghiên cứu, các quan điểm để hình thành một hệ thống các luận cứ khoa học cho việc đề xuất, kiến nghị về tái cấu trúc nền tài chính quốc gia hướng đến phát triển nhanh, toàn diện và bền vững.
Phát biểu tại Diễn đàn Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn đánh giá, trong những năm qua, công tác tái cấu trúc nền tài chính quốc gia đã đạt được một số kết quả tích cực, đóng góp quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế, bảo đảm quốc phòng, an ninh, và công bằng xã hội. Các cấu phần của nền tài chính quốc gia đã được từng bước được tái cấu trúc nhằm phát triển đất nước theo hướng nhanh, toàn diện và bền vững.
Theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, sau 3 năm tái cơ cấu tài chính công, đã đạt được những kết quả tích cực. 3 năm qua đã chặn đứng được đà giảm sút của việc huy động nguồn lực từ thuế, phí vào ngân sách nhà nước (NSNN), đã phục hồi tỷ lệ động viên vào NSNN, tạo thuận lợi thương mại, tạo môi trường để huy động vốn đầu tư, chống chuyển giá, chống xói mòn thuế. Bội chi được kiểm soát từ 5,12% GDP vào năm 2015 xuống còn 3,6% GDP năm 2016. Cùng với đó, nợ công được kiểm soát tốt hơn, cuối 2017, chỉ còn trên 61% GDP. Nợ nước ngoài quốc gia được kiểm soát dưới 50%. Cùng với đó tăng được tỷ trọng chi đầu tư phát triển, từ 21- 22% đến nay đã đạt được 26-27%...
Bên cạnh đó, những thành công trong cải cách thể chế đã được Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn đề cập. Theo đó, hệ thống luật pháp tài chính đã được xây dựng phù hợp với nền kinh tế thị trường, định hướng XHCN, trên cơ sở phù hợp với kinh nghiệm quốc tế. Một số luật quan trọng được ban hành trong thời gian qua như: Luật NSNN, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý, sử dụng vốn và tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp… đã đáp ứng được các tiêu chí này.
Tuy nhiên, tại diễn đàn Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cũng chỉ ra một số thách thức lớn của nền tài chính công của Việt Nam hiện nay.
Cụ thể, đầu tiên đó là tỷ lệ động viên vào ngân sách từ thuế phí mặc dù đã chiếm khoảng 27% GDP nhưng chưa bền vững.
Thứ hai, cơ cấu về ngân sách tuy có chuyển biến nhưng hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng tài chính công và NSNN đang là thách thức lớn.
Thứ ba, cần nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản trị và quản lý vốn nhà nước tại khu vực doanh nghiệp, sử dụng hiệu quả tài sản công quốc gia.
Thứ tư, dù nợ công đã được cải thiện, nhưng các khoản nợ dự phòng, những rủi ro về tỷ giá, nợ dự phòng bảo lãnh của nhà nước đối với khu vực doanh nghiệp vẫn tiếp tục là thách thức lớn trong thời gian tới.
Thứ năm, cần xây dựng thể chế để giải quyết được thách thức lớn nhất của nền kinh tế hiện nay là chi phí vốn khu vực doanh nghiệp.
Thứ sáu, cần nâng cao kỷ luật kỷ cương tài chính, công khai, minh bạch về tài chính- ngân sách.
Trước những khó khăn và thách thức trên, yêu cầu tái cấu trúc tài chính quốc gia nhằm hướng đến phát triển nhanh, toàn diện và bền vững lại càng trở nên cấp thiết. Tại Diễn đàn lần này, các đại biểu đã thảo luận, đánh giá thực trạng tái cấu trúc tài chính công ở Việt Nam, nhận diện mối quan hệ tác động hai chiều giữa tái cấu trúc tài chính công và phát triển toàn diện bền vững; từ đó đưa ra những kiến nghị, đề xuất và thông điệp chính sách cụ thể nhằm góp phần giải quyết các vấn đề thực tiễn kinh tế - tài chính mà xã hội đặt ra.
Theo Ông Michael Greene, Giám đốc quốc gia của USAID (Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ ) tại Việt Nam, Việt Nam đã chuyển đổi nền kinh tế mạnh mẽ trở thành nước có thu nhập trung bình và là nước có sự phát triển ấn tượng. Bộ Tài chính có nỗ lực to lớn củng cố ngân sách và chi tiêu của Chính phủ Việt Nam. Đây chính là cơ sở cho tái cấu trúc nền kinh tế tăng trưởng nhanh và bền vững.
“USAID đã và đang hỗ trợ tích cực cho Việt Nam trong cải cách thể chế tài chính để tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững, với mục tiêu chung là thúc đẩy sự tự cường của quốc gia” ông Ông Michael Greene cho hay.
Ông Bruno Angelet- Trưởng phái đoàn đại diện Liên minh châu Âu tại Việt Nam năm 2018 cho rằng, Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng. Quản lý nợ công năm 2018 và thời gian tới cần tiếp tục bảo đảm kiểm soát các chỉ tiêu bội chi, nợ công. Đồng thời, tăng cường quản lý nợ đồng bộ với quản lý ngân sách, đầu tư công ở trung ương và địa phương.
Diễn đàn Tài chính Việt Nam quy tụ khoảng 300 đại biểu đến từ Ban Kinh tế Trung ương, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư… các tổ chức quốc tế , các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp…
Thành công của Diễn đàn Tài chính Việt Nam năm 2018 sẽ là động lực quan trọng để Bộ Tài chính tổ chức Diễn đàn Tài chính trong các năm tiếp theo, mở rộng không gian khoa học của ngành Tài chính, tạo tiền đề cho những sáng kiến đối với các vấn đề về kinh tế - tài chính đang được quan tâm./.
Minh Phương