Là người sáng lập, rèn luyện Đảng ta, Bác Hồ khẳng định: Đảng ta chỉ có một điều phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Ngoài ra không còn có lợi ích nào khác. Người luôn căn dặn, những đảng viên cộng sản cần luôn biết đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân. Trong quá trình đấu tranh cách mạng vì tự do, độc lập của Tổ quốc, hạnh phúc của Nhân dân, họ đã chấp nhận hi sinh hạnh phúc riêng. Lúc vận nước khó khăn họ luôn xung phong đi trước, lúc sung sướng hưởng thụ họ lại đi sau. Đó là những phẩm chất, đạo đức cách mạng của người đảng viên mà Bác Hồ dày công rèn luyện.
Vì vậy, Người đã viết tác phẩm “Nâng cao đạo đức cách mạng, quyét sạch chủ nghĩa cá nhân”. Mở đầu tác phẩm là những dòng tổng kết ngắn gọn về truyền thống yêu nước của nhân dân Việt Nam, mà tiêu biểu là của cán bộ, đảng viên do Đảng lãnh đạo. Tuy nhiên, bên cạnh những “bông hoa tươi thắm của chủ nghĩa anh hùng cách mạng” thì vẫn còn một số ít cán bộ đảng viên mà đạo đức, phẩm chất còn thấp kém. “Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình” .Chủ nghĩa cá nhân chính là sự biểu hiện tập trung nhất của suy thoái đạo đức, lối sống, trở thành nguy cơ lớn đối với đảng cầm quyền. Chủ nghĩa cá nhân luôn hướng theo chủ nghĩa vị kỷ, tôn thờ “cái tôi”, coi nhẹ cái “chúng ta”, lấy mục tiêu “mọi người vì mình” làm mục đích sống, làm phương châm đối nhân xử thế. Nó không chỉ ảnh hưởng tới từng cá nhân, đối với dân tộc mà còn làm mất niềm tin của nhân dân đối với Đảng, là một kẻ thù nguy hiểm ngăn cản chúng ta đấu tranh cho sự nghiệp cách mạng.
Với tính phê phán nghiêm khắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra những biểu hiện và hậu quả của chủ nghĩa cá nhân. Người viết: “Do cá nhân chủ nghĩa mà ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hóa, lãng phí, xa hoa. Họ tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành. Họ tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán, chuyên quyền. Họ xa rời quần chúng, xa rời thực tế, mắc bệnh quan liêu, mệnh lệnh. Họ không có tinh thần cố gắng vươn lên, không chịu học tập để tiến bộ” và “Cũng do cá nhân chủ nghĩa mà mất đoàn kết, thiếu tính tổ chức, tính kỷ luật, kém tinh thần trách nhiệm, không chấp hành đúng đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, làm hại đến lợi ích của cách mạng, của nhân dân”. Nguyên nhân sâu xa, bao trùm của các biểu hiện trên được Hồ Chí Minh chỉ rõ đó là chủ nghĩa cá nhân – một thứ trở lực nằm ngay trong mỗi cán bộ, đảng viên và mỗi con người, là một nguyên nhân gốc gây ra bao khuyết điểm, sai lầm và các trở lực khác. Vì vậy, cần phải quét sạch những rác rưởi bẩn thỉu, những biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức, lối sống để làm trong sạch Đảng để Đảng xứng đáng là “đạo đức, là văn minh”. Người chỉ rõ: “Muốn nâng cao đạo đức cách mạng cần quét sạch chủ nghĩa cá nhân. Bởi, chủ nghĩa cá nhân là nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Sa vào chủ nghĩa cá nhân thì chỉ nghĩ đến lợi ích riêng của mình, tham ô, hủ hoá, lãng phí, xa hoa, tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành, tự cao tự đại, độc đoán chuyên quyền…”
Thực hiện lời căn dặn Người về “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, qua 90 năm xây dựng và trưởng thành của Đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng đã không ngừng nỗ lực rèn luyện đạo đức, cách mạng, có phẩm chất chính trị tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng, lối sống trong sáng, gắn bó mật thiết với Nhân dân; luôn nỗ lực phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ … để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, khi đất nước đang xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cùng với quá trình mở cửa hội nhập quốc tế . Với những mặt trái của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đã tác động mạnh vào tư tưởng, gây nên những đảo lộn về thang giá trị của phẩm chất đạo đức, lối sống của người cán bộ, đảng viên. Chủ nghĩa cá nhân không chỉ xuất hiện mà còn nảy sinh, lây lan từ cá nhân đảng viên đến tổ chức đảng ở các cấp với nhiều biểu hiện. Có không ít cán bộ, đảng viên nhất là cán bộ, đảng viên có chức, có quyền tham ô, lãng phí, gây thất thoát lớn tiền của của Nhà nước và Nhân dân…Đó chính là nguyên nhân dẫn đến tệ tham nhũng ngày càng gia tăng, là nguồn gốc của tình trạng đảng viên đông nhưng chưa mạnh, làm giảm sút niềm tin của quần chúng đối với Đảng. Tất cả những biểu hiện này lần đầu tiên được Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ ra một cách cụ thể, có hệ thống trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “một vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; có thể nói 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ được Hội nghị nêu ra chính là những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân đã được Hồ Chí Minh phê phán trong tác phẩm Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân.
Để giáo dục, rèn luyện đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành các chỉ thị và quy định, cụ thể: Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15 tháng 05 năm 2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Quy định số 101-QÐ/TW quy định về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; Quy định số 47-QÐ/TW về “Những điều đảng viên không được làm”; Quy định 55-QĐ/TW về “Một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên” .
Để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế để không ngừng “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” theo di huấn của Hồ Chí Minh, mỗi cấp ủy, tổ chức đảng và từng cán bộ, đảng viên tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ cơ bản sau:
Một là, tăng cường giáo dục cho toàn Đảng, toàn dân về lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, về đường lối chính sách của Đảng, về nhiệm vụ và đạo đức của người cán bộ, đảng viên. Phải xem xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt; một khối đoàn kết, thống nhất trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; bảo đảm cho đường lối, chủ trương của Đảng được chấp hành nghiêm chỉnh, thực hiện thắng lợi. Kịp thời phát hiện những cán bộ, đảng viên mắc sai lầm, khuyết điểm để có biện pháp sửa chữa nghiêm túc. Kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” để Đảng trong sạch, vững mạnh.
Hai là, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về phòng, chống và tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân đi liền với chống tham ô, tham nhũng, lãng phí và bệnh quan liêu. Phải kiên quyết quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng, bồi dưỡng tư tưởng tập thể, tinh thần đoàn kết, tính tổ chức và tính kỷ luật. Cần phát huy tính tiền phong gương mẫu, nói đi đôi với làm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp gắn với thực hiện nghiêm Quy định số 08-QĐi/TW về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”. Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 05- CT/TW của Bộ Chính trị gắn với Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII trong các tổ chức cơ sở đảng và cán bộ, đảng viên; đưa việc học và làm theo Bác trở thành công việc thường xuyên, tự giác, nhu cầu tự thân của mỗi người, bảo đảm miễn dịch hiệu quả với chủ nghĩa cá nhân.
Ba là, xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, tinh thần tận tụy phục vụ Nhân dân. Đồng thời, mở rộng dân chủ trong Đảng, trong toàn xã hội để đoàn kết, động viên và phát huy vai trò của Nhân dân trong giám sát cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng, cơ quan nhà nước. Đổi mới công tác tuyên truyền, biểu dương, nhân rộng các gương điển hình của cá nhân, tập thể trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Bốn là, mỗi cấp ủy, cán bộ, đảng viên phải kiên định, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng theo Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22 tháng 10 năm 2018 của Bộ Chính trị về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”. Phải đặc biệt coi trọng nội dung giáo dục chính trị, tư tưởng; khắc phục bệnh “lười học lý luận chính trị” của cán bộ, đảng viên.
Tác phẩm “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” là cuốn “cẩm nang” quý báu về công tác xây dựng Đảng nói chung, giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng nói riêng, đồng thời là tác phẩm có ý nghĩa sâu sắc cả về lý luận và thực tiễn đối với cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” hiện nay. Phạm Xuân Ngọc – Trường Chính trị Lê Duẩn