Đây là nhận định của ông Nguyễn Viết Vinh, Tổng thư ký Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam tại Hội nghị phổ biến Nghị định số 51/2018/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 158/2006/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa, do Bộ Công Thương tổ chức ngày 9/5, tại Hà Nội.
Theo ông Nguyễn Viết Vinh, trước đây, với Nghị định số 158, các giao dịch trên sàn hàng hóa chưa đến được với người nông dân, mà chỉ có doanh nghiệp tham gia; thậm chí doanh nghiệp cũng chưa nắm bắt rõ về sở giao dịch hàng hóa. “Ngoài ra, với Nghị định 51 mới này, chúng ta kết nối các sàn giao dịch trong nước với nhau (nếu có) và hướng tới kết nối với các sàn giao dịch nước ngoài. Việc này sẽ tạo rất nhiều thuận lợi, trước hết là vấn đề thông tin, lượng hàng xuất đi, giá cả chúng ta nắm được, thì đánh giá thị trường thuận hơn; thêm được tiềm năng về vốn để đẩy sàn trong nước lên, cơ sở vật chất, chất lượng nhân lực”, ông Vinh nói.
Từ thực tiễn trong ngành cà phê, đại diện Hiệp hội cà phê cũng cho rằng: Với Nghị định số 51, chúng ta đã có cơ chế rồi, nhưng quan trọng là sàn giao dịch phải hoạt động một cách hiệu quả, như cơ sở vật chất, tuyên truyền thông tin, và quan trọng là năng lực. Vì hiện nay, khi không hạn chế hàng hóa lên sàn giao dịch, đã liên thông nước ngoài, rồi kho, bến bãi; các sở cần áp dụng các tiêu chuẩn để khi doanh nghiệp mang hàng đến thì phải có để đánh giá hàng trước khi lên sàn.
Chia sẻ tại Hội nghị, ông Nguyễn Lộc An, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho rằng, mô hình sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam đã triển khai được nhiều năm qua. Tuy nhiên, tính đến nay, cả nước mới thành lập được rất ít các sở giao dịch hàng hóa. Hàng hóa giao dịch tại các sở chủ yếu vẫn là các loại nông sản, chủ yếu là cà phê; còn các sản phẩm không đáng kể. Hoạt động giao dịch mua bán hàng hóa qua các sở giao dịch hàng hóa trong nước còn ảm đạm, chưa thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia, dẫn đến thanh khoản thấp. Các sản phẩm cũng chưa phong phú, đa dạng.
Về hành lang pháp lý, trước đây chúng ta cũng chưa có được quy định về mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa tại nước ngoài; chưa có quy định về nhà đầu tư nước ngoài tham gia góp vốn thành lập sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam; mua cổ phần, phần vốn góp…; hay chưa có quy định cụ thể về danh mục hàng hóa được phép giao dịch qua sở giao dịch hàng hóa, gây tốn kém thời gian cho doanh nghiệp mỗi lần cấp phép bổ sung. Nhằm phát triển mô hình sở giao dịch hàng hóa, ngày 9/4 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 51/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 158/2006/NĐ-CP ngày 28-12-2006 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa.
Thông tin về những điểm mới trong Nghị định 51, đại diện Vụ Pháp chế - Bộ Công Thương cho biết, Nghị định 51/2018/NĐ-CP đã mở rộng hình thức của lệnh giao dịch, ngoài yêu cầu bằng văn bản, các hình thức có giá trị tương đương như: điện báo, telex, fax, thông điệp dữ liệu và các hình thức khác theo quy định đều có thể được chấp nhận; cho phép sở giao dịch hàng hóa được liên thông với nhau trong nước và nước ngoài…
Nghị định 51 cũng mở rộng danh mục hàng hóa kinh doanh niêm yết trên sở giao dịch hàng hóa. Nghị định mới đã bổ sung một nội dung khá quan trọng liên quan đến quy định Nhà đầu tư nước ngoài có quyền góp vốn thành lập sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam; mua cổ phần, phần vốn góp của sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam theo quy định sau: Nhà đầu tư nước ngoài được phép góp vốn thành lập sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam; mua cổ phần, phần vốn góp của sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam với tỷ lệ không quá 49% vốn điều lệ; nhà đầu tư nước ngoài được phép tham gia hoạt động mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa với tư cách khách hàng hoặc tham gia làm thành viên của sở giao dịch hàng hóa (thành viên môi giới, thành viên kinh doanh) với tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ không hạn chế; thủ tục góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài thực hiện theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư và các quy định pháp luật khác có liên quan…
Kim Dung