Ảnh minh họa (Ảnh:M.P)
Theo đó, để kiểm soát, phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi sử dụng thẻ ngân hàng (đặc biệt là thẻ tín dụng) không đúng quy định pháp luật và kiểm soát các rủi ro, đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thẻ ngân hàng, NHNN yêu cầu Chủ tịch Hội đồng Quản trị/ Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc/Giám đốc các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, Trưởng văn phòng đại diện các tổ chức thẻ quốc tế và Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố chỉ đạo thực hiện ngay một số nội dung: Đối với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán cần tăng cường các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn việc đơn vị chấp nhận thẻ (ĐVCNT) thông đồng với chủ thẻ thực hiện giao dịch thanh toán khống tại ĐVCNT (không phát sinh việc mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ) với mục đích rút tiền mặt; quy định cụ thể nội dung này trong Hợp đồng ký với ĐVCNT, rà soát nội dung hợp đồng với ĐVCNT để thực hiện sửa đổi, bổ sung hợp đồng đã ký kết cũng như có biện pháp xử lý trách nhiệm phù hợp với các ĐVCNT (có hành vi vi phạm pháp luật) nhằm tuân thủ đúng các quy định pháp luật; có biện pháp giám sát, kiểm tra, quản lý chặt chẽ các ĐVCNT.
Rà soát, kiểm tra lại toàn bộ quy trình, quy định nội bộ, thủ tục, hồ sơ đăng ký phát hành và sử dụng thẻ ngân hàng, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.
Cụ thể, đối với thẻ tín dụng, phải có quy định rõ về phạm vi sử dụng thẻ tín dụng theo quy định, như: thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ; rút tiền mặt tại POS được lắp đặt tại chi nhánh, phòng giao dịch của tổ chức thanh toán thẻ (TCTTT). Đồng thời, triển khai các biện pháp kiểm soát, ngăn chặn (từ chối giao dịch, từ chối thanh toán thẻ, chấm dứt hợp đồng thanh toán), không cho phép lợi dụng thẻ tín dụng để sử dụng vào các mục đích không đúng quy định, như: sử dụng hạn mức thẻ tín dụng để chuyển tiền, ghi có vào tài khoản thanh toán, thẻ ghi nợ hoặc thẻ trả trước của khách hàng hoặc bên thứ ba (không phải ĐVCNT); rút tiền mặt tại POS của ĐVCNT, thanh toán hàng hóa, dịch vụ không đúng quy định pháp luật.
Đối với giao dịch thẻ, tuân thủ và thực hiện nghiêm các quy định pháp luật hiện hành về tăng cường giám sát, kiểm soát hoạt động thẻ ngân hàng, các chỉ đạo của NHNN tại Công văn số 166/NHNN-TT ngày 07/01/2019.
Cùng với đó cần có biện pháp tuyên truyền, thông báo và yêu cầu các ĐVCNT, chủ thẻ tuân thủ, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về hoạt động thẻ ngân hàng và các nội dung tại văn bản này; phổ biến tới toàn thể nhân viên, người quản lý có liên quan nắm rõ và thực hiện nghiêm các nội dung chỉ đạo nêu trên, cũng như thực hiện đúng các quy định của pháp luật và quy định nội bộ đã ban hành tại đơn vị; chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với hoạt động phát hành và thanh toán thẻ của đơn vị theo quy định của pháp luật.
Đòng thời, TCTTT phải có trách nhiệm xây dựng tiêu chí lựa chọn ĐVCNT thực hiện đánh giá, phân loại các đối tượng có nhu cầu chấp nhận thanh toán thẻ phù hợp với đặc điểm, ngành nghề kinh doanh, tăng cường trao đổi việc chia sẻ thông tin giữa các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và các tổ chức thẻ quốc tế về các ĐVCNT vi phạm giúp TCTTT có cơ sở tham khảo để xây dựng tiêu chí lựa chọn ĐVCNT nhằm ngăn ngừa trường hợp khi các TCTTT ngừng ký hợp đồng với ĐVCNT (có hành vi vi phạm pháp luật) thì ĐVCNT này sẽ chuyển sang ký hợp đồng với TCTTT khác để tiếp tục thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Đặc biệt, tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin giữa các ngân hàng thành viên thuộc Hiệp hội ngân hàng để chia sẻ, cập nhật thông tin về những hành vi sử dụng thẻ ngân hàng không đúng quy định pháp luật khác; trong trường hợp tổ chức phát hành thẻ (TCPHT) phát hiện các sai phạm của ĐVCNT thì phải làm việc trực tiếp với TCTTT cung cấp dịch vụ cho ĐVCNT đó để xử lý theo quy định pháp luật và báo cáo về NHNN, Hiệp hội ngân hàng.
Đối với tổ chức thẻ quốc tế, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu tăng cường công tác trao đổi, chia sẻ thông tin và cảnh báo đến các TCPHT, TCTTT danh sách các ĐVCNT có dấu hiệu thanh toán khống, thực hiện các giao dịch thẻ không phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.
Đối với Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố cũng cần thực hiện kiểm tra tại chỗ các ĐVCNT có dấu hiệu thanh toán khống thẻ tín dụng và tiến hành xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật; đồng thời báo cáo NHNN (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Vụ Thanh toán - NHNN) về kết quả xử lý vi phạm ĐVCNT (có hành vi vi phạm pháp luật) và thông tin về TCTTT để có biện pháp xử lý theo quy định.
Minh Phương