Hiện nay cả nước có 2,394 triệu ha rừng đặc dụng và được chia thành 167 khu
Theo Cục Lâm nghiệp, hiện nay cả nước có 2,394 triệu ha rừng đặc dụng và được chia thành 167 khu. Còn rừng phòng hộ có 5,512 triệu ha, trong đó diện tích đất có rừng là 4,646 triệu ha.
Trong năm 2023, lực lượng kiểm lâm và chuyên trách bảo vệ rừng của chủ rừng đã tổ chức trên 99.800 đợt tuần tra kiểm soát, truy quét tại rừng phát hiện, thu giữ và xử lý được 892 vụ vi phạm các quy định pháp luật về lâm nghiệp. Trong đó, lực lượng chức năng đã xử lý hình sự 45 vụ, xử lý hành chính 689 vụ; còn 158 vụ vi phạm chưa được xử lý.
Cơ quan chức năng đã hỗ trợ 1.212 thôn/bản vùng đệm với tổng kinh phí trên 51 tỷ đồng. Tổ chức trồng được 1.465ha rừng đặc dụng (tăng 130% so với năm 2022); rừng phòng hộ là 3.485ha (giảm 5,7% so với năm 2022).
Các ban quản lý khoanh nuôi tái sinh rừng tự nhiên được 26.340ha; khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên có trồng bổ sung được 2.159ha. Đối với hoạt động chi trả dịch vụ môi trường rừng, cả nước có 228 ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ được nhận kinh phí với diện tích chi trả trên 4,3 triệu ha, tương ứng với số tiền là trên 1.663 nghìn tỷ đồng.
Hiện nay, hệ thống rừng đặc dụng và rừng phòng hộ chiếm gần 50% tổng diện tích rừng trên toàn quốc, hầu hết là rừng tự nhiên.
Rừng đặc dụng và rừng phòng hộ đại diện cho hầu hết các hệ sinh thái quan trọng trên cạn, trên biển, đất ngập nước và ngày càng khẳng định được vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; đảm bảo an ninh quốc gia.
Trong thời gian qua, hệ thống rừng đặc dụng, rừng phòng hộ luôn được quan tâm đầu tư phát triển và đã mang lại hiệu quả thiết thực. Hiện nay chính sách pháp luật ngày càng được hoàn thiện và tăng cường thực thi pháp luật; đầu tư tài chính cho công tác bảo vệ, bảo tồn và phát triển bền vững tài nguyên rừng; phát triển du lịch sinh thái và chi trả dịch vụ môi trường rừng ngày càng được mở rộng và đời sống người dân sống ở vùng đệm và khu vực nông thôn miền núi được cải thiện.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ vẫn còn những tồn tại, khó khăn vướng mắc. Tình trạng khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép, săn bắn động vật hoang dã trái pháp luật diễn ra phức tạp. Việc lấn chiếm đất rừng vẫn xảy ra ở một số khu rừng đặc dụng, phòng hộ mà chưa có các giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn và xử lý triệt để đã gây ra tác động tiêu cực đến bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ, đảm bảo an ninh môi trường rừng.
Trong năm 2024, Cục Lâm nghiệp đề ra nhiệm vụ sẽ khôi phục 15% diện tích hệ sinh thái bị suy thoái; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học ở cơ sở; tiếp tục chỉ đạo và hỗ trợ các ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ triển khai, áp dụng phần mềm SMART, đặt bẫy ảnh để quản lý thông tin tuần tra rừng và giám sát đa dạng sinh học; xây dựng các bộ tiêu chí, chỉ số giám sát tài nguyên rừng và đa dạng sinh học.
Ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp cho biết, năm nay là năm thứ 3 thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; chuẩn bị cho việc thực hiện Quy hoạch Lâm nghiệp quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 để triển khai, thực hiện cho giai đoạn mới.
Theo ông Bảo, đây là cơ hội để các đơn vị đánh giá kết quả đã đạt được, những thách thức đang phải đối mặt và bàn thảo các giải pháp phù hợp, các ý tưởng sáng tạo nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý 2 hệ thống rừng trong thời gian tới.
Đỗ Hương