Sáng ngày 26/7, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (PCTN) họp phiên thứ 16 dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo để kiểm điểm, đánh giá kết quả hoạt động 6 tháng đầu năm và đề ra nhiệm vụ trọng tâm công tác những tháng cuối năm 2019.

Phát biểu kết luận Phiên họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo biểu dương Cơ quan Thường trực đã rất trách nhiệm, chuẩn bị công phu, chu đáo, nghiêm túc, kỹ lưỡng các tài liệu phục vụ phiên họp.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh, trong 6 tháng đầu năm 2019, cùng với những thành tựu chung của đất nước, công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục được duy trì, đẩy mạnh theo hướng có chiều sâu, đạt kết quả toàn diện, đồng bộ, rõ nét hơn.

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: TH).

Xét xử kịp thời, nghiêm minh 4 vụ án nghiêm trọng, phức tạp

Cụ thể, tiếp tục đẩy mạnh điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án với quyết tâm cao hơn, quyết liệt hơn; nhiều vụ án được mở rộng điều tra chứng minh làm rõ bản chất chiếm đoạt, tham nhũng, khởi tố thêm nhiều bị can, trong đó có nhiều trường hợp là cán bộ cấp cao thuộc diện Trung ương quản lý, qua đó tiếp tục khẳng định quan điểm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai trong đấu tranh PCTN. Các cơ quan chức năng, nhất là cơ quan tiến hành tố tụng trong Công an, Quân đội, Viện Kiểm sát, Tòa án, Nội chính, cơ quan giám định, định giá tài sản... đã nỗ lực cố gắng, phối hợp nhịp nhàng, ăn khớp, tập trung chỉ đạo khắc phục nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác giám định, định giá tài sản, cung cấp hồ sơ, tài liệu, đánh giá chứng cứ, xác định tội danh, thu hồi tài sản,... giúp cho việc xử lý các vụ án, vụ việc có nhiều chuyển biến tích cực, đảm bảo tiến độ theo Kế hoạch của Ban Chỉ đạo, có vụ vượt yêu cầu đề ra.

Đến nay đã kết thúc xác minh, giải quyết 24 vụ việc; mở rộng điều tra, khởi tố mới 05 vụ án, phục hồi điều tra 04 vụ án, khởi tố thêm 26 bị can; kết thúc điều tra 03 vụ án/19 bị can, ban hành cáo trạng truy tố 06 vụ án/27 bị can; xét xử sơ thẩm 09 vụ án/21 bị cáo, xét xử phúc thẩm 10 vụ án/149 bị cáo. Nhất là đã xét xử kịp thời, nghiêm minh 4 vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm: (1) Vụ án “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Vinashin; (2) Vụ án “Sử dụng mạng internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, đánh bạc...” xảy ra tại Phú Thọ và một số địa phương; (3) Vụ án “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á, TP Hồ Chí Minh (DAB); (4) Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Đà Nẵng và một số tỉnh, thành phố; mở rộng điều tra, làm rõ hành vi đưa, nhận hối lộ trong vụ án xảy ra tại Tổng Công ty Viễn thông Mobifone, các vụ án liên quan đến Phan Văn Anh Vũ, Đinh Ngọc Hệ, khởi tố điều tra vụ án xảy ra tại dự án cải tạo và mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – Công ty Gang thép Thái Nguyên... Tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, ngăn chặn giao dịch, chuyển nhượng tài sản liên quan các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo với giá trị tài sản trên 10.000 tỷ đồng.

Kỷ luật 13 cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý

Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng ở các địa phương có nhiều tiến bộ, khắc phục dần tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” trong PCTN; tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc “tham nhũng vặt” được quan tâm chỉ đạo, tạo chuyển biến bước đầu trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên.

Trong 6 tháng đầu năm 2019, các địa phương đã khởi tố 176 vụ án/425 bị can về các tội tham nhũng, chức vụ (tăng 13,5% về vụ và 32,8% về số bị can so với cùng kỳ năm 2018). Thủ tướng Chính phủ đã ban hành và tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai Chỉ thị 10/CT-TTg, ngày 22/4/2019 về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc.

Tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, xử lý nghiêm minh, kịp thời các tổ chức đảng, đảng viên sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Từ đầu năm đến nay, cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật đối với 123 tổ chức đảng và 7.923 đảng viên vi phạm; trong đó có 256 đảng viên bị kỷ luật do có hành vi tham nhũng, cố ý làm trái (tăng 21 trường hợp so với năm 2018).

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại phiên họp.
(Ảnh:TH)

Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kỷ luật đối với 1 tổ chức đảng, 13 đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, cả đương chức và cả nghỉ hưu. Tính từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã thi hành kỷ luật Đảng và xử lý hình sự trên 70 cán bộ, đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.

Cơ quan thanh tra, kiểm toán đã kiến nghị thu hồi, xử lý 61.392 tỷ đồng và 142 ha đất; kiến nghị xử lý kỷ luật, hành chính 692 tập thể và nhiều cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xem xét xử lý 46 vụ, 73 đối tượng. Thanh tra Chính phủ đã tập trung thanh tra, ban hành kết luận thanh tra các dự án, vụ việc theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo…

Phát huy mạnh mẽ vai trò của báo chí, Mặt trận Tổ quốc và nhân dân trong PCTN

Tiếp tục quan tâm chỉ đạo xây dựng, ban hành nhiều quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về xây dựng Đảng, quản lý kinh tế - xã hội và PCTN. Nhiều quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước liên quan đến PCTN đã được xây dựng, ban hành, nhất là các quy định về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ; về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân; về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc; về thi hành Luật PCTN, Luật Tố cáo... Chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng, hoàn thiện các dự án: Luật Kiểm toán Nhà nước, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, Luật Giám định tư pháp... theo Kế hoạch của Ban Chỉ đạo.

Cùng với đó tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn vai trò của báo chí, Mặt trận Tổ quốc và nhân dân trong PCTN. Các cơ quan chức năng đã kịp thời cung cấp, công khai thông tin về kết quả kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, xử lý các vụ án, vụ việc về tham nhũng; các cơ quan truyền thông, báo chí đã có nhiều tin, bài phản ánh những vấn đề bức xúc, nổi cộm, nhân dân quan tâm; đấu tranh với những biểu hiện tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nhất là tình trạng "tham nhũng vặt"; góp phần quan trọng vào kết quả công tác PCTN.

Ngoài ra, Thường trực Ban Chỉ đạo, các Thành viên Ban Chỉ đạo, Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo hoạt động rất tích cực, trách nhiệm, nền nếp, hiệu quả; các cơ quan chức năng phối hợp nhịp nhàng, trách nhiệm cao. Nhất là, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả cơ chế giao ban, hội ý của các đồng chí Thường trực Ban Chỉ đạo được phân công chỉ đạo vụ án, vụ việc; các Thành viên Ban Chỉ đạo chủ động, tích cực kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác PCTN tại các địa bàn, lĩnh vực được phân công theo dõi, phụ trách; Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo cụ thể, quyết liệt hơn trong tham mưu chỉ đạo xử lý các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc có nhiều nỗ lực, cố gắng, phối hợp nhịp nhàng hơn, bài bản hơn, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Ban Chỉ đạo, Thường trực Ban Chỉ đạo.

Loại khỏi bộ máy những cán bộ hư hỏng, tham nhũng

Về nhiệm vụ trọng tâm những tháng cuối năm 2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nêu rõ: “Công tác PCTN dứt khoát không có chuyện ngưng lại, ngập ngừng vì đây là yêu cầu của cách mạng, là mong mỏi của các tầng lớp nhân dân; sắp tới sẽ duy trì và làm quyết liệt hơn nữa và ngày càng bài bản hơn”. Tâm tư, nguyện vọng, mong mỏi của các tầng lớp nhân dân, nhất là các đồng chí lão thành cách mạng rất quan tâm đến công tác này. Nhân dân bày tỏ vui mừng, phấn khởi, đánh giá cao kết quả công tác PCTN trong thời gian qua, trong đó có vai trò chỉ đạo của Ban Chỉ đạo. Đây cũng chính là nhân tố được tạo ra và củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.

“Một tâm lý xã hội khác luôn mong mỏi và có phần lo lắng là chúng ta có duy trì và làm mạnh hơn không hay lại chìm xuống. Đây là tâm lý có thật, chính đáng và vui mừng vì mong muốn chúng ta làm mạnh mẽ hơn nữa. Vì sao lại như vậy? Vì thực tế có việc đã làm triệt để, có việc làm dở dang, có việc kéo dài, có việc làm hơi nhẹ. Nhưng trên thực tế 6 tháng qua chúng ta không hề dừng lại, không hề ngơi nghỉ mà làm ngày càng quyết liệt, có chiều sâu và qua đó cho chúng ta những bài học kinh nghiệm” – Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nói.

Phiên họp đã nhận được 12 ý kiến phát biểu của các thành viên Ban Chỉ đạo. (Ảnh: TH)

Sang năm 2020, khi diễn ra Đại hội Đảng bộ các cấp thì còn rất nhiều việc để làm nhưng Ban Chỉ đạo vẫn tiếp tục làm, làm quyết liệt những vụ đang làm và cần chọn việc để làm cho tốt, và cần truyền tinh thần này xuống cơ sở. Các đoàn Ban Chỉ đạo đi kiểm tra thì phải có sản phẩm, có chuyển biến, có kết quả, nếu không chuyển biến thì đồng chí trưởng đoàn kiểm tra phải chịu trách nhiệm. Tinh thần là như vậy. Đoàn kiểm tra phải mẫu mực”.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cũng lưu ý, công tác chuẩn bị đại hội đảng các cấp, dứt khoát loại khỏi bộ máy những cán bộ hư hỏng, tham nhũng, vi phạm pháp luật vào cấp ủy. Nơi nào làm không tốt cần xử lý nghiêm. Đồng thời cần tập trung chỉ đạo xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng “tham nhũng vặt”; tạo chuyển biến mạnh mẽ, đồng bộ hơn nữa trong công tác PCTN ở các bộ, ngành, địa phương, cơ sở. Chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN theo chương trình của Ban Chỉ đạo

Người đứng đầu Đảng, Nhà nước yêu cầu khẩn trương hoàn thành kết luận thanh tra Dự án mở rộng Nhà máy Đạm Hà Bắc; thanh tra chuyên đề về quản lý, sử dụng quỹ bảo hiểm y tế, mua sắm thuốc chữa bệnh và trang thiết bị y tế; kiểm toán hoạt động xây dựng và quản lý, sử dụng vốn đầu tư Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Ethanol Bình Phước và Dự án Nhà máy Đạm Ninh Bình.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cũng lưu ý, tập trung chỉ đạo kết thúc điều tra 28 vụ án, ban hành cáo trạng truy tố 23 vụ án, xét xử sơ thẩm 25 vụ án, xét xử phúc thẩm 04 vụ án, kết thúc xác minh, giải quyết 28 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, nhất là hoàn thành xét xử sơ thẩm 08 vụ án trọng điểm trong năm 2019 theo đúng kế hoạch của Ban Chỉ đạo.

Cùng với đó, triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch kiểm tra, giám sát năm 2019 của Ban Chỉ đạo; đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTN; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên, báo chí và nhân dân trong đấu tranh PCTN hoàn thành các Đề án theo Chương trình công tác của Ban Chỉ đạo...

Cũng tại Phiên họp này, Ban Chỉ đạo đã thống nhất kết thúc theo dõi, chỉ đạo 06 vụ án, 10 vụ việc đã kết thúc việc giải quyết theo quy định của pháp luật; bổ sung 01 vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SARGI) vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; báo cáo kết quả kiểm tra chuyên đề công tác thu hồi tài sản thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế./.

Phát biểu thảo luận tại Hội nghị, 12 ý kiến của các thành viên Ban Chỉ đạo đánh giá, công tác PCTN đã góp phần khẳng định niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng. Kết quả này có được là do thời gian qua, các cơ quan chức năng đã tiếp tục lành mạnh công tác PCTN trên các lĩnh vực phòng và chống. Các cơ quan chức năng hoạt động tích cực hơn và chất lượng hơn từ thanh tra, điều tra, xét xử... Trong đó, thanh tra đã kết luận được một loạt vụ việc; kiểm tra thì tiếp tục làm tốt từ các cấp, nhất là việc công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng…. Các đại biểu đề xuất thời gian tới, cần tăng cường điều tra, xử lý nghiêm cán bộ tham nhũng, nhất là tham nhũng “vặt” sao cho nhanh hơn, phát hiện xử lý ngay. Đồng thời cần tăng cường các quy định của Đảng về một số lĩnh vực liên quan đến vi phạm; cần tăng cường quản lý tham nhũng ở cơ sở; có biện pháp tập trung xử lý tháo gỡ khó khăn về mặt kinh tế đối với các đại dự án sai phạm để tránh tình trạng càng để lâu càng mất nhiều tiền…. 
Thu Hà