Đây là rừng nguyên sinh duy nhất còn sót lại ở vùng phía Đông huyện Vĩnh Linh, được bao bọc xung quanh là các khu dân cư với tổng diện tích là 265ha, trong đó vùng lõi rừng nguyên sinh khoảng 100ha, nằm giữa hai xã xã Hiền Thành và Vĩnh Hòa (huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị). Tên gọi Rú Lịnh được bắt nguồn từ cây Lịnh là tên một loại cây họ tre, gần giống như cây giang, thân cỏ, trong ống chứa nước trong và ngọt.
Vùng lõi rừng nguyên sinh nằm giữa hai xã xã Hiền Thành và Vĩnh Hòa (huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị)
Nơi đây còn nhiều cây gỗ to, 2 - 3 người ôm không xuể đang phát triển tốt
Rú Lịnh có trên 200 loài thuộc 72 họ, nhiều loài thân gỗ hiếm sống lâu năm như lim xanh, gụ lau, huyệnh, thị, dẻ, nhiều cây làm thuốc như trầm hương, ngũ gia bì... Động vật trong rừng chủ yếu là các loài chim, sóc, cầy hương.
Rú Lịnh có nhiều loài thân gỗ hiếm sống lâu năm
Một cây gõ có gốc to 3 người ôm với nhiều nhánh, vươn cao vài chục mét.
Năm 1977, Nhà nước thực hiện chính sách giao đất, giao rừng cho địa phương quản lý nên ông Nguyễn Đình Trọng (trú xã Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh) cùng một số người dân đã tham gia bảo vệ rừng Rú Lịnh. “Do rừng gần khu dân cư, đường đi thuận lợi nên nhiều người vào khai thác gỗ, thu hoạch quả rừng về bán và chặt luôn cành, hoặc đào cây về làm cảnh nên công tác bảo vệ rừng gặp nhiều khó khăn, nguy hiểm”, ông Trọng chia sẻ.
Ông Nguyễn Đình Trọng cùng một số người dân đã tham gia bảo vệ rừng Rú Lịnh
Hơn 44 năm giữ rừng, ông Trọng thuộc mọi ngóc ngách và niềm vui là khi thấy cánh rừng bạt ngạt một màu xanh. Hàng ngày, ông vào tận sâu trong rừng, kịp thời phát hiện những dấu hiệu khả nghi để có biện pháp ngăn chặn. Tuy nhiên, ông cũng mong chế độ phụ cấp cho những người giữ rừng được quan tâm hơn để có thể chuyên tâm hơn trong công việc.
Hơn 44 năm giữ rừng, ông Trọng thuộc mọi ngóc ngách trong rừng
Chị Nguyễn Thị Huyền, kiểm lâm địa bàn cho hay, khu rừng này có vai trò rất quan trọng với đời sống người dân quanh đây, điều hòa khí hậu cả một tiểu vùng. Vào mùa hè, nguồn nước ngầm bị hạ thấp, nhưng khu vực này vẫn đủ nước, đảm bảo đời sống cho người dân.
Chị Nguyễn Thị Huyền trong một chuyến đi kiểm tra địa bàn
Rừng cho nhiều loại trái như dẻ, trám, đại chồn, hạt gõ,... Những năm trước, người dân địa phương hay vào rừng nhặt quả trám về bán, giá khoảng 10.000-15.000 đồng/kg. Một số loài hoa quả khác có thể khai thác như hạt dẻ, chôm chôm rừng...
Nhờ khu rừng mà 200ha lúa của hai xã được đảm bảo nước tưới. Ông Nguyễn Thuận Hiếu, Phó chủ tịch xã Hiền Thành, đánh giá ý thức bảo vệ rừng của người dân rất tốt, nếu không thì sẽ không còn những cây to cổ thụ. Hàng trăm năm rừng vẫn còn nguyên sinh, không bị xâm hại.
Rừng nguyên sinh Rú Lịnh có vị trí địa lý thuận lợi, diện tích rộng, cảnh quan đẹp với hệ sinh thái đa dạng đáp ứng được nhu cầu khám phá của những du khách ưa tìm tòi, phiêu lưu mạo hiểm.
Tuy nhiên đến nay Rú Lịnh vẫn còn khá xa lạ với du khách trong và ngoài tỉnh, chưa có đơn vị khai thác đưa khách đến tham quan. Mới đây, UBND tỉnh đã cấp phép một công ty trên địa bàn khởi công khu du lịch sinh thái Rú Lịnh với mục tiêu xây dựng Rú Lịnh thành khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và thư giãn cho khách du lịch trong và ngoài nước, cùng tạo sinh kế cho người dân địa phương.
NGUYỄN HOÀNG