Từ nay đến cuối năm 2019, trên cơ sở đánh giá, dự báo xu hướng giá cả thế giới và trong nước cũng như yêu cầu đối với việc điều chỉnh giá các dịch vụ công theo lộ trình thị trường kết hợp với các yếu tố điều hành vĩ mô như chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, Ban Chỉ đạo điều hành giá quyết tâm thực hiện điều hành giá theo đúng mục tiêu đã đề ra từ đầu năm, kiểm soát lạm phát bình quân trong mức từ 3,3 – 3,9%, kiểm soát lạm phát cơ bản trong khoảng 1,8%.
Đây là nội dung tại Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá ngày 3/7/2019.
Thông báo nêu rõ, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện tốt các biện pháp điều hành giá đã đề ra từ đầu năm; điều hành giá các mặt hàng thiết yếu; về rà soát hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý giá chuyên ngành.
Về phương hướng điều hành cụ thể, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường, cung cầu, giá cả trong và ngoài nước để có biện pháp bình ổn thị trường phù hợp, nhất là với các mặt hàng thiết yếu như thịt lợn, vật liệu xây dựng, xăng dầu. Điều hành chính sách tài khóa chặt chẽ, chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp với các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Theo dõi sát, đánh giá, dự báo tình hình và phản ứng nhanh nhạy với các biến động về chính sách quốc tế, diễn biến thị trường tài chính trong và ngoài nước. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam điều hành giữ ổn định mặt bằng lãi suất và tỷ giá, giữ mức lạm phát cơ bản trong khoảng 1,8%.
Về việc thực hiện điều chỉnh giá các mặt hàng theo lộ trình, trong điều kiện dư địa lạm phát đang có điều kiện thuận lợi cho việc tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường, việc điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý cần chủ động tính toán, lựa chọn mức độ và thời điểm phù hợp, tránh điều chỉnh đồng loạt vào cùng một thời điểm để kiểm soát lạm phát kỳ vọng, đồng thời tạo bước đệm thuận lợi cho việc kiểm soát lạm phát trong năm 2020.
Cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu
Về điều hành giá một số mặt hàng thiết yếu, đối với các mặt hàng lương thực, thực phẩm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì phối hợp với Bộ Công Thương và các địa phương để làm tốt các công tác cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu cho tiêu dùng như lúa gạo, thịt lợn, đường, muối... nhằm ổn định thị trường và thúc đẩy các giải pháp để tăng cường xuất khẩu.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Hiệp hội lương thực Việt Nam để theo dõi, đánh giá tình hình giá thóc, gạo trong nước vụ Hè – Thu 2019 (đặc biệt khu vực Tây Nam Bộ) để báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo điều hành giá các giải pháp điều tiết thị trường, thúc đẩy xuất khẩu trong trường hợp giá giảm quá thấp, bất hợp lý.
Đối với mặt hàng thịt lợn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo quyết liệt các biện pháp kiểm soát, khống chế dịch bệnh nhằm hạn chế lan rộng và kéo dài, có các biện pháp phù hợp hỗ trợ cho hoạt động nghiên cứu vacxin phòng chống dịch tổng hợp số liệu cụ thể quy mô chăn nuôi lợn, sản lượng thịt lợn để có đánh giá chính xác về tình hình cung –cầu, từ đó xây dựng kịch bản điều hành giá và có giải pháp bình ổn thị trường, phương pháp dự trữ nguồn cung phù hợp đề xuất phương án phát triển chăn nuôi nguồn thực phẩm bổ sung cho nguồn thịt lợn bị thiếu hụt hoặc có phương án nhập khẩu một phần thịt lợn từ nguồn an toàn với chi phí thấp nếu cần thiết đảm bảo nhu cầu tiêu dùng trong nước, đặc biệt trong các dịp Lễ, Tết.
Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính điều hành giá xăng dầu trong nước phù hợp với diễn biến giá thành phẩm xăng dầu thế giới, hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và nhà nước; trích lập và sử dụng hợp lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để bình ổn thị trường; đồng thời tiếp tục khuyến khích người tiêu dùng sử dụng xăng sinh học. Bộ Công Thương khẩn trương trình Chính phủ phương án sửa đổi Nghị định số 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.
Sớm hoàn thành kiểm tra việc điều hành và tính toán giá điện
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan trong việc điều hành giá điện theo quy định; làm tốt công tác công khai, minh bạch chi phí đầu vào. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện về các quy định trong việc xác định mức giá năng lượng tái tạo phù hợp với thực tiễn triển khai. Thanh tra Chính phủ phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính sớm hoàn thành việc kiểm tra về việc điều hành và tính toán giá điện của Tập đoàn điện lực Việt Nam; báo cáo, công khai kết quả thanh tra theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, xử lý nghiêm các vi phạm nếu có.
Bộ Giao thông vận tải sớm báo cáo Chính phủ tổng thể các vấn đề pháp lý và thực tiễn liên quan đến các dự án BOT, trong đó đánh giá kỹ về lộ trình, phương án hoàn vốn của chủ đầu tư, tác động của việc điều chỉnh giá đến CPI và mục tiêu kiểm soát lạm phát, tác động đến đời sống người dân và xã hội. Đồng thời, có các giải pháp quyết liệt để triển khai toàn diện việc thu phí không dừng theo đúng chỉ đạo của Chính phủ. Bên cạnh đó, tiếp tục phối hợp với Bộ Công an tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, gian lận trong quản lý, hạch toán doanh thu của các dự án BOT.
Đối với dịch vụ giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phối hợp với các địa phương đánh giá tình hình thực hiện mức giá hiện hành so với lộ trình giá thị trường tại Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập để có kiến nghị sửa đổi trong phạm vi quản lý, đồng thời đề xuất các bước triển khai cụ thể để đạt lộ trình đề ra. Tiếp tục phối hợp với các địa phương triển khai các biện pháp, tăng cường kiểm soát chặt chẽ về cung cầu nhằm không để xảy ra tình trạng lạm thu, thu ngoài học phí cũng như tăng giá đột biến các mặt hàng văn phòng phẩm, sách giáo khoa, vật tư giáo dục trước khi bước vào năm học mới.
Bộ Lao động - Thương Binh và Xã hội sớm ban hành Nghị định quy định cơ chế tự chủ của cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập, giao quyền cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tự chủ trong việc thu học phí và quyết định các điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục nghề nghiệp nhằm thu hút người học; Tiếp tục xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật của các ngành nghề còn lại, làm cơ sở cho việc xây dựng giá dịch vụ đào tạo nghề.
Điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh theo đúng lộ trình
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế triển khai việc điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh theo đúng lộ trình và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá. Có văn bản để hướng dẫn địa phương trong việc thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh với người không có thẻ bảo hiểm y tế theo mức giá dịch vụ quy định. Sớm hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật cần thiết và phương án cụ thể để điều chỉnh kết cấu tiền lương cơ sở theo mức lương 1.490.000 đồng trong giá dịch vụ vào thời điểm phù hợp của quý III; hoàn tất việc rà soát, phân loại dịch vụ và định mức kinh tế kỹ thuật trong tháng 10 năm 2019. Trên cơ sở đó, tính toán, đề xuất với Ban Chỉ đạo điều hành giá về phương án triển khai bước 3 (kết cấu chi phí quản lý trong giá dịch vụ).
Bộ Xây dựng theo dõi sát diễn biến giá vật liệu xây dựng và thị trường bất động sản, chủ động đề xuất biện pháp bình ổn thị trường, bảo đảm nguồn cung khi nhu cầu nguyên vật liệu cho xây dựng tăng cao. Bộ Tài nguyên môi trường sớm rà soát, đánh giá thực trạng để có đề xuất sửa đổi, bổ sung khung giá đất theo thị trường và trên nguyên tắc thận trọng.
Bộ Thông tin và Truyền thông chủ động phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và các cơ quan báo chí đẩy mạnh công tác truyền thông, đảm bảo kịp thời, minh bạch thông tin về giá nhất là trong việc thực hiện các chính sách lớn của Chính phủ. Các Bộ, ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, căn cứ các kịch bản điều hành giá đã được Ban Chỉ đạo điều hành giá thông qua và các nội dung tại Thông báo này để chủ động, kịp thời cung cấp thông tin khách quan, toàn diện, chính xác cho các cơ quan báo chí về công tác điều hành giá các mặt hàng thiết yếu cũng như tăng cường công khai, minh bạch thông tin về các yếu tố chi phí đầu vào nhất là các vật tư quan trọng liên quan đến sản xuất và đời sống người dân để ổn định tâm lý người tiêu dùng, kiểm soát lạm phát kỳ vọng.
Về cơ chế điều hành giá, các Bộ, ngành tiếp tục chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan đầu mối là Bộ Kế hoạch Đầu tư (Tổng Cục thống kê), Bộ Tài chính, Ngân hàng nhà nước Việt Nam trong công tác tính toán dự báo, xây dựng kịch bản chi tiết, cụ thể cho từng thời điểm, từng giai đoạn đối với từng mặt hàng thiết yếu nhằm đảm bảo kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Đối với các vấn đề mới phát sinh cần xử lý gấp, nhất là trong điều hành cần ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, các Bộ, ngành chủ động báo cáo trực tiếp Phó Thủ tướng Chính phủ – Trưởng Ban chỉ đạo điều hành giá và đồng thời có văn bản gửi Bộ Tài chính – Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá và Bộ Thông tin truyền thông để có định hướng về điều hành giá chung và công tác thông tin, tuyên truyền. Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trong việc triển khai đồng bộ các biện pháp điều hành giá theo các kịch bản đã được phê duyệt; đẩy mạnh công tác kiểm tra thực hiện pháp luật về giá, kiểm soát chặt chẽ việc kê khai giá của doanh nghiệp.
Mạnh Hùng