Chưa được cấp phép san lấp mặt bằng dự án trồng dứa nguyên liệu, không hề có hệ thống tưới tiêu nhưng UBND xã Trung Giang (Gio Linh, Quảng Trị) tự ý thỏa thuận cho đơn vị vận tải vào khai thác, đưa hàng nghìn m3 cát ra ngoài…
Cát tặc lộng hành, dân bất lực
Những ngày trung tuần tháng 5, PV Báo Giao thông có mặt tại hiện trường dự án trồng dứa nguyên liệu (thôn Cang Gián, xã Trung Giang), chiếc máy múc in tên DNTN Lương Lệ hoạt động hết công suất, múc các gàu cát đầy ắp lên thùng các xe tải đang chờ sẵn. Sáng 11/5, chỉ trong chốc lát, xe tải BKS 74C- 045.79 nhận cát “có ngọn” (quá thành thùng) gầm rú chạy ra ngoài đường. Chưa đầy nửa tiếng, gần chục xe tải ra vào nhận cát. Phát hiện bị ghi hình, tài xế xe tải BKS 74C- 053.59 vội đổ cát xả xuống để “phi tang”. Chiếc xe tải BKS 74C- 055.33 đậu gần đó cũng “án binh bất động”. Chỉ ít phút sau, xe múc cũng ngừng hoạt động để đối phó…
Đây không phải lần đầu tiên hoạt động múc cát ngang nhiên diễn ra tại dự án này. Theo tìm hiểu của PV, từ cuối tháng 4, đầu tháng 5, DNTN Lương Lệ điều xe máy múc, ben tải vào khai thác cát và từng bị lực lượng chức năng đình chỉ hoạt động khai thác cát trái phép.
Theo ông Trần Xuân Tưởng, Chủ tịch UBND xã Trung Giang, đây là vùng dự án triển khai mô hình trồng dứa nguyên liệu với diện tích 4ha, nằm trong những dự án nhằm thực hiện đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, đã được UBND tỉnh ký kết hợp tác liên kết với Học viện Nông nghiệp Việt Nam và Công ty CP thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Ninh Bình) triển khai tại tỉnh Quảng Trị. Xã có 12 hộ dân tham gia, thành lập 1 tổ hợp tác trồng dứa trên cát. Phía công ty cho nông dân ứng trước về giống, phân bón, chuyển giao quy trình kỹ thuật. UBND huyện hỗ trợ 25 triệu đồng san lấp mặt bằng. Tuy nhiên, do mặt bằng bất lợi nhiều chỗ có đồi cát cao, nên xã nhờ DNTN Lương Lệ san lấp để có mặt bằng trồng dứa. “Xã đang làm thủ tục xin cấp phép vận chuyển cát đi nhưng DNTN Lương Lệ đã tự ý vận chuyển ra ngoài và từng bị đình chỉ một lần. Lần này họ lại “xúc trộm”, ông Tưởng nói. Phía đơn vị khai thác cho biết, có khoảng 1.000m3 cát được vận chuyển trong 2 ngày 10-11/5.
Theo bà Dương Thị Xuân, Phó chủ tịch UBND xã Trung Giang, số tiền 25 triệu đồng hỗ trợ cải tạo mặt bằng quá ít, không đủ để thuê thiết bị nên xã mới “tính tới, tính lui” nhờ DNTN Lương Lệ làm. “Thời gian bàn giao mặt bằng gấp rút nên mới quyết định “tiền trảm, hậu tấu” cho DNTN Lương Lệ tận dụng số cát san ủi đó để bù chi phí thuê máy móc, xăng dầu”, bà Xuân nói và cho biết, bản thân xã không biết số cát đó mang ra ngoài nhiều hay ít.
Theo quan sát của PV, những diện tích đã san ủi mặt bằng, người dân trồng dứa từ hơn 1 tháng nay trong thời tiết nắng gắt, nhưng vẫn chưa có hệ thống tưới. Bà Xuân cho rằng, trước đó Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã vào khảo sát thực địa, đưa chất đất ra nghiên cứu. Sau đó, họ vào làm việc với Sở NN&PTNT và đưa vào mấy bao chất tạo ẩm. Họ hứa sẽ lắp hệ thống tưới nước khi trồng dứa nhưng đến nay chưa có.
Sẽ phạt nguội
Theo ông Nguyễn Đăng Anh, Trưởng phòng TN-MT huyện Gio Linh, việc khai thác cát tại dự án khi chưa có đầy đủ giấy phép quy định là vi phạm. Ông Trương Chí Trung, Chủ tịch UBND huyện Gio Linh cho biết, huyện đã chỉ đạo các đơn vị chức năng đình chỉ hoạt động khai thác cát trái phép, đồng thời yêu cầu phải bổ sung hồ sơ xin cấp phép san lấp mặt bằng. Sau khi có giấy phép mới được triển khai tiếp tục. “Việc làm của UBND xã Trung Giang là nóng vội, lẽ ra xã phải lập hồ sơ xin cấp phép thăm dò khai thác đúng quy định”, ông Trung nói.
Đối với vụ việc DNTN Lương Lệ khai thác trái phép tại dự án trồng dứa ngày 11/5, ông Trung cho biết, Phòng TN-MT huyện đã lập biên bản, đang hoàn thiện hồ sơ xử phạt. “Việc xử phạt cũng khó khăn do không bắt được quả tang, nhưng chúng tôi đang tìm bằng chứng, sử dụng hình ảnh để… phạt nguội”, ông Trung nói. Còn vụ việc doanh nghiệp Lương Lệ khai thác cát trái phép đã bị đình chỉ trước đó 20 ngày, công an có làm việc, nhưng xã chưa báo cáo với huyện.
“Trước mắt, chúng tôi đã yêu cầu đình chỉ tất cả hoạt động khai thác cát trái phép và yêu cầu xã Trung Giang hỗ trợ 12 hộ dân Tổ hợp tác trồng dứa hoàn thiện hồ sơ để triển khai dự án cho dân. Nếu hồ sơ được cấp phép đúng quy định thì sẽ cho tiếp tục tiến hành. Sau khi làm rõ các vấn đề, sẽ xem xét trách nhiệm các cá nhân có liên quan”, ông Trung cho biết
Duy Lợi