Được triển khai vào năm 2016, với mục tiêu hướng các hộ dân trồng tiêu đầu tư phát triển theo hướng bền vững, qua đó góp phần nâng cao giá trị của hạt tiêu đen trên địa bàn. UBND xã Gio An đã tiến hành vận động và thành lập Tổ hợp tác sản xuất tiêu hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế với sự tham gia của 132 hộ dân.
Mô hình trồng tiêu hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế tại xã Gio An. Ảnh: Thanh Thủy-TTXVN
Theo đó, quá trình sản xuất các hộ dân sẽ thực hiện theo quy trình quốc tế nghiêm ngặt gồm các tiêu chuẩn như: EC 134 (các nguyên tắc canh tác hữu cơ) của Châu Âu; USDA (chứng nhận theo phương pháp sản xuất hữu cơ ogarnic) của Mỹ; JAS (tiêu chuẩn hữu cơ)của Nhật Bản. Qua quá trình triển khai mô hình đã được đông đảo người dân ủng hộ và nghiêm túc thực hiện theo.
Tham gia tổ hợp tác tiêu sạch từ những ngày đầu mới thành lập, gia đình bà Đào Thị Hiền, thôn Tân Văn, xã Gio An có 1 ha tiêu hữu cơ chia sẻ, quá trình canh tác tại vườn tiêu không chỉ gia đình tôi mà các tất cả các hộ trong tổ hợp tác đều nghiêm túc thực hiện theo các tiêu chuẩn đã đề ra.
Gia đình bà không sử dụng các loại phân bón hóa học hay thuốc trừ sâu mà thay thế bằng phân hữu cơ và các chế phẩm sinh học để bảo vệ và chăm sóc cây. Chính vì vậy, quá trình canh tác hữu cơ hoàn toàn phù hợp với thiên nhiên và không tác động xấu đến môi trường. Qua đó, tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi và có hại chúng sống hòa bình với nhau trong vườn tiêu.
Bên cạnh đó, quá trình thu hoạch, chế biến và bảo quản cũng phải tuân thủ các tiêu chí đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nên sản phẩm hạt tiêu hữu cơ của tổ hợp tác rất an toàn đối với người sử dụng. Mặt khác, khi thực hiện mô hình canh tác tiêu hữu cơ, hiệu quả rõ rệt nhất chính là năng suất, chất lượng, giá thành của cây tiêu luôn được đảm bảo. Đối với 1 ha tiêu hữu cơ này gia đình bà thu hoạch được từ 1,1-1,2 tấn/vụ.
Đối với mô hình trồng, canh tác tiêu hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế vừa bảo vệ môi trường, sức khỏe người tiêu dùng, giá cả ổn định. Để đảo bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm tiêu sạch, UBND xã Gio An cũng đã tiến hành liên kết với Công ty Organics More tại Thành phố Hồ Chí Minh để hợp tác xuất khẩu toàn bộ số hồ tiêu hữu cơ trên địa bàn sang thị trường Châu Âu.
Hiện nay, đã có 52 ha hồ tiêu trên địa bàn xã được tổ chức Unison Control EU cấp chứng nhận vùng sản xuất hồ tiêu hữu cơ. Chính vì vậy, tiêu sau khi được bà con thu hoạch, chế biến được công ty mua tận hộ gia đình mà không chịu sự biến động của giá cả thị trường nên mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các gia đình tham gia sản xuất.
Gia đình ông Lê Xuân Thanh, thôn Tân Văn, xã Gio An cho biết, gia đình tôi canh tác gần 1 ha tiêu hữu cơ, khi tham gia canh tác theo quy trình tiêu sạch tôi thấy rất lợi và hiệu quả. Không sử dụng phân bón vô cơ gia đình tôi có thể tận dụng được phân hữu cơ từ trang trại chăn nuôi.Bên cạnh đó, việc sử dụng các chế phẩm sinh học để thay thế thuốc bảo vệ thực vật đã giúp gia đình tôi không phải bỏ ra nhiều chi phí như trước kia mà hiệu quả thu lại rất lớn.
“ Điều đặc biệt trong quá trình canh tác tiêu hữu cơ này thì tôi nhận thấy rằng tuổi thọ cây tiêu kéo dài hơn và ít bị sâu bệnh so với phương pháp cũ. Cùng với đó, việc bao tiêu sản phẩm được thực hiện tốt, giá cả cao so với thị trường nên đảm bảo quyền lợi của các hộ gia đình tham gia mô hình. Sau khi trừ chi phí, mỗi vụ gia đình tôi thu lãi được từ 80 -100 triệu đồng.”, ông Thanh cho biết.
Tỉnh Quảng Trị hiện có khoảng trên 2.500 ha hồ tiêu; trong đó, diện tích đang khai thác là 2.042 ha, sản lượng bình quân 2.000 tấn/năm. Tuy nhiên, hiện nay rất nhiều diện tích tiêu tại các huyện Gio Linh, Vĩnh Linh, Cam Lộ, Hải Lăng… bị dịch bệnh chết nhanh và chết chậm.
Cùng với đó, giá cả tiêu hạt khô hiện nay rất thấp chỉ còn khoảng 40.000 đồng/kg khiến người dân chán nản, việc khôi phục vườn tiêu gặp nhiều khó khăn. Đối với phương pháp canh tác tiêu hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế sẽ là hướng đi mới, có tính bền vững, lâu dài lại ổn định đầu ra cho người nông dân
Chỉ tính riêng trong năm 2018, Tổ hợp tác tiêu hữu cơ xã Gio An đã xuất bán ra nước ngoài hơn 18 tấn hồ tiêu hữu cơ với giá cao hơn giá thị trường từ 18-20 giá tùy loại;năm 2019, xuất bán 45 tấn hồ tiêu hữu cơ với giá cao hơn giá thị trường từ 12-15 giá so với thị trường. Kết quả đó vừa góp phần đẩy mạnh phong trào sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ trên địa bàn, vừa bảo vệ môi trường sống thân thiện và giúp nhân dân yên tâm đầu tư sản xuất.
Ông Lê Phước Hiếu, Phó Chủ tịch UBND xã Gio An cho biết, so với mô hình trồng tiêu truyền thống thì mô hình này đạt nhiều kết quả cao trong việc góp phần bảo vệ môi trường cũng như sức khỏe cho người trực tiếp tham gia sản xuất.
Để hỗ trợ người dân canh tác theo hướng bền vững, xã đã tập trung xây dựng chuỗi giá trị sản xuất, tạo mối liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người trồng tiêu trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ để nâng cao năng suất, chất lượng và thu nhập cho người trồng tiêu; đồng thời, xã đã thực hiện liên kết được với các công ty, doanh nghiệp ở các tỉnh phía Nam. Hiện nay, sản phẩm tiêu hữu cơ của xã đã được xuất khẩu qua các thị trường khó tính ở châu Âu. Chính vì vậy, giá cả luôn cao hơn giá thị trường gấp 10-15 lần.
“Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục vận động người dân tiếp tục duy trì diện tích hồ tiêu hữu cơ hiện có cũng như phát triển thêm, phấn đấu mục tiêu 100% diện tích tiêu trên địa bàn toàn xã được sản xuất theo phương pháp hữu cơ.”, ông Lê Phước Hiếu nhấn mạnh.
Theo Thanh Thủy/Dân tộc và Miền núi