Những năm qua, đời sống văn học nghệ thuật trên địa bàn tỉnh có nhiều khởi sắc. Các trại sáng tác, triển lãm mỹ thuật, liên hoan ảnh nghệ thuật... được tổ chức 3-4 lần/năm; mỗi năm xuất bản trung bình 15 – 20 đầu sách về VHNT có chất lượng. Công tác nghiên cứu lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật được chú trọng, góp phần định hướng, nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động sáng tác; công tác nghiên cứu, sưu tầm, bảo vệ và phát huy những giá trị di sản văn hóa, văn nghệ dân gian trên địa bàn tỉnh được quan tâm (Hò giã gạo, Hò Như lệ, Hò đưa linh, Chèo cạn, Lễ hội Ariêu Ping, điệu Cha chắp, Cà lơi… được khôi phục và khai thác); tổ chức nhiều hoạt động giao lưu, hợp tác quốc tế về văn học, nghệ thuật (Liên hoan tiếng hát Đường 9 xanh; dịch và giới thiệu đến độc giả Quảng Trị các tác phẩm văn học nghệ thuật nước ngoài, nhất là các nước trên hành lang kinh tế Đông - Tây; các nước Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng). Công tác xây dựng và phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ được quan tâm (Hội VHNT tỉnh có 09 đơn vị trực thuộc với 243 hội viên; 10 Chi hội VHNT chuyên ngành Trung ương với 78 hội viên; hội viên là đảng viên có 127 người).
Trong các trường học, chương trình giáo dục thẩm mỹ cho sinh viên, học sinh, thanh thiếu niên được coi trọng. Chương trình, nội dung nâng cao trình độ, kỷ năng về văn học nghệ thuật trong hệ thống trường Cao đẳng, Chính trị của tỉnh và Trung tâm chính trị các huyện, thị, thành phố được quan tâm. Việc xây dựng các kế hoạch đào tạo bồi dưỡng năng khiếu, tài năng nghệ thuật từng bước được triển khai. Thông qua hoạt động của nhà thiếu nhi tỉnh, các huyện, thị xã, thành phố, đã phát hiện, bồi dưỡng và gửi các tài năng trẻ trong lĩnh vực VHNT đến các cơ sở đào tạo của Trung ương vàkhu vực miền Trung. Các chính sách trọng dụng nhân tài về VHNT, ưu đãi văn nghệ sĩ có cống hiến, có tác phẩm tốt, ảnh hưởng tích cực trong xã hội… từng bước được các cấp, các ngành quan tâm, chú ý hơn. Hằng năm, vào dịp đầu xuân, tỉnh tổ chức các hoạt động gặp mặt trí thức, văn nghệ sĩ và các cơ quan báo chí. Đây là một hoạt động ý nghĩa, thể hiện sự quan tâm, chăm lo xây dựng đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, báo chí của tỉnh. Hiện nay, toàn tỉnh 26 nghệ sĩ, nghệ nhân được Nhà nước phong tặng, truy tặng các danh hiệu cao quý, gồm: 02 Nghệ sĩ Nhân dân; 08 Nghệ sĩ Ưu tú; 07 Nghệ nhân Ưu tú; 01 Giải thưởng Hồ Chí Minh, 02 Giải thưởng Nhà nước trên các lĩnh vực sân khấu, mỹ thuật, nhiếp ảnh.
Phong trào nghệ thuật quần chúng luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền coi trọng. Các hình thức sinh hoạt câu lạc bộ, văn nghệ quần chúng, tổ chức liên hoan, hội thi, hội diễn… đã thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, chất lượng các cuộc thi được nâng lên, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của mọi tầng lớp Nhân dân.
Phát huy những kết quả đạt được trong những năm qua; khắc phục những khó khăn thử thách, trong thời gian tới, cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân nói chung, lực lượng văn nghệ sĩ Quảng Trị nói riêng tiếp tục đoàn kết, chung sức đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII (nhiệm kỳ 2020 – 2025). Trên cơ sở phát huy những thành quả đã đạt được, tiếp tục thực hiện các giải pháp có tính đổi mới, sáng tạo, đột phá, bức tranh kinh tế - xã hội của tỉnh sẽ có những chuyển biến mới, khởi sắc mới. Đây là yếu tố tác động tích cực đến sự phát triển của VHNT Quảng Trị. Bên cạnh đó, mặt trái của kinh tế thị trường, hội nhập; sự chống phá ngày càng quyết liệt của các lực lượng thù địch trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa (trong đó có VHNT) sẽ gây ra những diễn biến phức tạp. Cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, nghệ thuật (đặc biệt trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ) sẽ còn nhiều cam go, thử thách vì vậy, xây dựng và phát triển VHNT vẫn là nhiệm vụ rất nặng nề, cần phải có quyết tâm và nỗ lực cao hơn để tiếp tục giành được những thành quả mới; đóng góp ngày càng đắc lực cho tiến trình phát triển, đi lên của tỉnh.
Tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, đôn đốc, động viên sự vào cuộc của các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, của đội ngũ văn nghệ sĩ và các tầng lớp nhân dân. Tiếp tục tuyên truyền, đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị khóa X, gắn với việc tuyên truyền, tổ chức thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 09/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về “xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”; Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và phát biểu chỉ đạo của Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (ngày 24/11/2021) nhằm xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam đồng thời quyết tâm tạo bước chuyển biến mới trong hoạt động VHNT. Phát huy truyền thống anh hùng, kiên cường, bất khuất, cần cù, chịu khó, sáng tạo trong lao động sản xuất, xây dựng con người Quảng Trị phát triển toàn diện cả về đạo đức, lối sống, trí lực, thể lực, kỹ năng lao động; tạo chuyển biến rõ nét trong nhiệm vụ xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa lành mạnh; phấn đấu để VHNT đóng góp ngày càng đắc lực hơn vào quá trình phát triển, đi lên của quê hương Quảng Trị anh hùng. Lê Trang