Đến nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã hình thành 17 cụm công nghiệp với tổng diện tích 527,5ha, tổng kinh phí đã thực hiện đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng trên 204 tỷ đồng. Trong đó, có 14 cụm công nghiệp đã đi vào hoạt động, đang thu hút đầu tư đạt tỷ lệ lấp đầy bình quân mới đạt khoảng 60%.
Nhiều cụm công nghiệp sau một thời gian đi vào hoạt động, cơ sở hạ tầng bị xuống cấp không được sửa chữa kịp thời làm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp.
Cụm công nghiệp Đông Lễ (thành phố Đông Hà) cứ vào mùa mưa lại trở thành “rốn lũ”, không những ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh mà còn gây thiệt hại không nhỏ đến kinh tế của nhiều doanh nghiệp, làm hư hỏng thiết bị máy móc, nhà xưởng… Các doanh nghiệp đã nhiều lần “kêu cứu” đến chính quyền địa phương, các ban ngành liên quan, song cho đến nay vẫn chưa có một động tĩnh nào.
Bởi vậy, các doanh nghiệp rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan” vô vọng trong sự chờ đợi. Họ vô cùng bức xúc và có một sự nuối tiếc chung “nếu biết tình cảnh như thế này, trước đây không bao giờ đầu tư vào cụm công nghiệp Đông Lễ”.
Không ít cụm công nghiệp do đầu tư thiếu đồng bộ, nhất là hệ thống thoát nước cho các tuyến đường giao thông chưa đảm bảo nên về mùa mưa thường xảy ra tình trạng ngập úng cục bộ, làm ảnh hưởng đến hoạt động của các nhà máy như Cụm công nghiệp Diên Sanh (huyện Hải Lăng) là một trong những minh chứng.
Ông Hoàng Ngọc Ký – Giám đốc Trung tâm Cụm công nghiệp và khuyến công huyện Hải Lăng cho biết: Cụm công nghiệp Diên Sanh đi vào hoạt động hơn 15 năm nay, nhưng chỉ mới thu hút 9 dự án đầu tư, đạt tỷ lệ lấp đầy chưa đến 78%. Có thể nói, tỷ lệ này chưa đáp ứng như sự mong đợi, bởi do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó một trong những nguyên nhân chính làm cho các doanh nghiệp không khỏi e ngại, chưa mạnh dạn đầu tư, đó là hệ thống thu gom nước bề mặt chưa đảm bảo. Cụ thể, tại các tuyến đường T12 và T13 thường bị ngập nước vào mùa mưa làm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của doanh nghiệp và gây hư hỏng cơ sở hạ tầng trong cụm.
Theo ông Ký, để xử lý dứt điểm tình trạng ngập cục bộ trong cụm công nghiệp Diên Sanh thì phải cần đến nguồn vốn khoảng hơn 4 tỷ đồng, huyện Hải Lăng đã nhiều lần kiến nghị với UBND tỉnh Quảng Trị bố trí vốn, song đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Ông Lê Tiến Dũng - Phó Giám đốc Sở Công thương Quảng Trị thừa nhận: Công tác đầu tư kết cấu hạ tầng và sản xuất kinh doanh các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị còn tồn tại, vướng mắc bởi những nguyên nhân, như: Công tác xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp trên địa bàn diễn ra chậm do chủ yếu được đầu tư từ vốn ngân sách nhà nước, trong khi đó nguồn ngân sách địa phương cấp tỉnh, huyện còn hạn hẹp nên còn khó khăn trong bố trí vốn.
Việc triển khai đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cụm công nghiệp còn chậm, thời gian kéo dài, nguyên nhân là do thiếu vốn đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng (mới bố trí khoảng 18-20% so với tổng nhu cầu), nguồn vốn xây dựng chủ yếu từ ngân sách Trung ương, tỉnh và đối ứng của các huyện, thành phố, thị xã. Bên cạnh đó, do điều kiện hấp dẫn, thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh không thuận lợi, chưa thu hút được nhiều các doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cụm công nghiệp.
Các dự án thứ cấp thu hút vào cụm công nghiệp thông qua phương thức xã hội hóa trong việc tự đền bù, giải phóng, san lấp mặt bằng làm tăng kinh phí đầu tư ban đầu của dự án. Mặt khác, việc xây dựng thường không đồng bộ, ảnh hưởng đến vấn đề xây dựng kết cấu hạ tầng chung của cụm công nghiệp sau này.
Một số cụm công nghiệp đã cơ bản xây dựng xong kết cấu hạ tầng, nhưng đa số chưa có hệ thống xử lý nước thải, chưa có hệ thống thoát nước mặt nên gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến chất lượng công trình giao thông; mặt khác cơ sở hạ tầng giao thông nội bộ của các cụm công nghiệp đang hoạt động ngày càng xuống cấp, trong khi kinh phí để duy tu, bảo dưỡng, tái đầu tư kết cấu hạ tầng cụm công nghiệp lại không có, gây ảnh hưởng đến tình hình phát triển sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Các dự án đầu tư tại các cụm trên địa bàn tỉnh sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng triển khai chậm, nguyên nhân chủ yếu do thiếu quỹ đất sạch để triển khai. Một số dự án thiếu khả năng tài chính đảm bảo đầu tư, nhận diện dự án chưa sát với tình hình thực tế nên ảnh hưởng đến tiến độ...
Để các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị luôn hấp dẫn với nhà đầu tư, thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế của các địa phương, đòi hỏi chính quyền địa phương, các ban ngành liên quan cần tiếp tục có sự điều chỉnh công tác đầu tư kết cấu hạ tầng một cách phù hợp, đồng bộ, đặc biệt có các phương án và giải pháp tái đầu tư, duy tu, bảo dưỡng hạ tầng cụ thể, kịp thời đối với các cụm công nghiệp sau thời gian đi vào hoạt động. Đó cũng là mong muốn của các doanh nghiệp đã và đang đầu tư vào các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.