Toàn cảnh Phiên họp. Ảnh: Thu Hiền

Vậy thời gian qua hoạt động quản lý Nhà nước về lĩnh vực này tại Việt Nam đã được triển khai ra sao? Những khó khăn vướng mắc gặp phải? Cần phải làm gì để đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về an toàn an ninh bức xạ và hạt nhân ở nước ta?

Đó là những nội dung thông tin chính tại Phiên họp toàn thể với chủ đề “Công tác quản lý nhà nước về đảm bảo an toàn bức xạ, an ninh hạt nhân và ứng phó sự cố” diễn ra tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ngày 25-27/7. Phiên họp nằm trong khuôn khổ của Hội nghị Pháp quy hạt nhân toàn quốc lần thứ 3.

Tại Phiên họp, các đại biểu đã được đã nghe các báo cáo tham luận của các chuyên gia trong nước và quốc tế liên quan đến nội dung của phiên họp, trong đó có 4 báo cáo quốc tế do đại diện của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) và các nước về việc hợp tác trong lĩnh vực pháp quy hạt nhân. Nội dung báo cáo bao gồm: Công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân ở Việt Nam sau Hội nghị lần thứ 2; Chương trình hợp tác kỹ thuật của IAEA hỗ trợ hạ tầng pháp quy về an toàn bức xạ và hạt nhân; Các Tiêu chuẩn an toàn IAEA về hạ tầng pháp quy đối với kiểm soát nguồn phóng xạ; Tổng quan các vấn đề an toàn và an ninh hạt nhân trên thế giới và một số suy nghĩ cho Việt Nam trong thời gian tới; Hợp tác với EC về tăng cường năng lực của Cơ quan pháp quy hạt nhân Việt Nam…

Phiên họp đã tập trung thảo luận về các chủ đề chính trong các báo cáo. Qua thảo luận, phiên họp đã ghi nhận những nỗ lực qua các chương trình hợp tác về hỗ trợ hạ tầng pháp quy và tăng cường năng lực của cơ quan pháp quy hạt nhân Việt Nam đã được quốc tế đánh giá cao và một số đề xuất về vấn đề an toàn và an ninh cho Việt Nam.

Phiên họp cũng đã ghi nhận các tiến bộ, kinh nghiệm, thực tiễn tốt trong công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ tại địa phương và đảm bảo an toàn bức xạ tại các cơ sở bức xạ. Tuy vậy, vẫn còn tồn tại những thách thức, bất cập, khó khăn vướng mắc gặp phải, cần sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa trung ương và địa phương và các giải pháp nhằm tăng cường tính hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Tuấn Khải, Cục trưởng Cục ATBXHN cho biết, trong những năm gần đây, các ứng dụng năng lượng nguyên tử đã phát triển nhanh trong nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội, đặc biệt là các ứng dụng trong y tế, công nghiệp, xây dựng và nông nghiệp trên các phương tiện thiết bị, công nghệ và kỹ thuật. Vì vậy, cần tăng cường trách nhiệm, sự phối hợp và phân cấp hợp lý trong công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân cả ở Trung ương và địa phương nhằm bảo đảm an toàn, an ninh và hiệu quả đối với các hoạt động này ở Việt Nam.

Trong ba năm (2015-2017), Cục An toàn bức xạ và hạt nhân đã ghi nhận nhiều tiến bộ trong việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống các văn bản phục vụ công tác quản lý Nhà nước về an toàn an ninh trong lĩnh vực ứng dụng bức xạ và hạt nhân, ứng phó sự cố. Công tác cấp phép cho các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử (NLNT) đã được thực hiện đúng các quy định của pháp luật, không để tồn đọng hồ sơ. Công tác thanh tra, phối hợp với các sở KH&CN, thanh tra chuyên đề phối hợp với Thanh tra Bộ được triển khai thực hiện đúng kế hoạch, đạt mục tiêu tăng cường công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân. Cùng với đó, công tác xây dựng năng lực của cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân, sự phối hợp với các Bộ ngành được nâng cao thông qua các kênh hợp tác quốc tế, góp phần phục vụ hiệu quả việc triển khai các ứng dụng NLNT ở nước ta.

Theo ông Nguyễn Tuấn Khải, thách thức lớn nhất trong công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ trong ba năm qua là nguy cơ thất lạc, mất mát nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân ...

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước về ATBXHN và khắc phục các hạn chế yếu kém thời gian qua, theo ông Nguyễn Tuấn Khải cần phải có một số giải pháp như: hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; tăng cường công tác thẩm định cấp phép; tăng cường công tác thanh tra và xử lý vi phạm; Tổ chức công tác thông tin tuyên truyền, đào tạo về bảo đảm an toàn và an ninh nguồn phóng xạ; Áp dụng các giải pháp kỹ thuật để hỗ trợ công tác quản lý; Tăng cường năng lực cho công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân ở trung ương và địa phương.

Tại Phiên họp, các đại biểu đã cho ý kiến và đưa ra giải pháp về tăng cường năng lực cho công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và hạt nhân tại Việt Nam.../.

Bích Liên