Tuy diện tích không lớn (2,3km2) nhưng lại có vị trí chiến lược quan trọng án ngữ cửa ngõ phía Nam Vịnh Bắc Bộ - một trong những vịnh lớn hàng đầu thế giới. Cồn Cỏ có vị trí khá thuận lợi về địa - kinh tế: vừa gần đất liền vừa có thể mở hướng vươn khơi thuận lợi cho phát triển kinh tế biển đảo (dịch vụ, đánh bắt, nuôi trồng…) vừa thuận lợi cho phát triển giao thông đường biển, hoạt động du lịch (trong tam giác Cửa Tùng - Cửa Việt - Cồn Cỏ nói riêng và Quảng Trị nói chung). Đồng thời Cồn Cỏ còn là vị trí tiền tiêu của Tổ quốc, có vai trò hết sức quan trọng trong công tác phòng thủ lãnh hải, lãnh thổ và phát triển kinh tế xã hội của hệ thống đảo và hải đảo Việt Nam.
Cồn Cỏ nằm trong hệ thống các địa danh lịch sử nổi tiếng trong 2 cuộc kháng chiến của quân và dân Quảng Trị như Cầu Hiền Lương, Vĩ tuyến 17, Địa dạo Vịnh Mốc, Thành Cổ Quảng Trị, các khu du lịch Cửa Tùng, Cửa Việt… Hơn nữa Cồn Cỏ nằm trên trục nối dài đường xuyên Á liên kết các nước ASEAN, đường Hồ Chí Minh huyền thoại. Đặc biệt Cồn Cỏ còn đi vào lịch sử dân tộc với những chiến công bất hủ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trong suốt 21 năm đánh Mỹ, Cồn Cỏ là hòn đảo tiền tiêu của miền Bắc XHCN, là biểu tượng cho ý chí ý kiên cường và lòng quả cảm của dân tộc Việt Nam, trở thành “Chiến hạm thép canh giữ Biển Đông Tổ quốc”, là vọng gác tiền tiêu của miền Bắc XHCN…
Theo thiếu tá Nguyễn Đình Cường (Đồn trưởng Đồn BP Cồn Cỏ), hiện nay, đời sống kinh tế của nhân dân trên địa bàn Đồn phụ trách cơ bản ổn định. Người dân chủ yếu phát triển kinh tế hộ gia đình, tập trung đánh bắt thủy hải sản trên biển và chăn nuôi nhỏ lẻ; đồng thời tích cực tham gia cùng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Hiện dân số trên đảo có 19 hộ/76 nhân khẩu.
"Trong công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, Đồn BP Cồn Cỏ đã phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng vũ trang đóng quân trên đảo cùng các lực lượng biên phòng tuyến biển, Hải đội 202 - Vùng Cảnh sát biển 2, Kiểm ngư thường xuyên tổ chức tuần tra kiểm soát bảo vệ chủ quyền; cứu hộ cứu nạn trên biển", thiếu tá Cường nói.
Giai đoạn 2015-2020, mặc dù điều kiện thời tiết khắc nghiệt, quân số thường xuyên phải duy trì thực hiện nhiều mặt công tác biên phòng, nhưng đơn vị đã tổ chức tuần tra, giám sát hoạt động nghề cá trên biển 82 lần/423 lượt cán bộ, chiến sĩ; tuần tra địa bàn 32 lần/128 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia.
Điển hình như ngày 25/6/2020, tại khu vực Đông Nam đảo Cồn Cỏ, đơn vị phối hợp với Kiểm ngư Vùng 1 kiểm tra, phát hiện 4 tàu có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản và ra các quyết định xử phạt trên 85 triệu đồng. Trong ảnh: Đồn BP Cồn Cỏ bắt giữ một tàu cá ngư dân vi phạm trên biển.
Nhiều năm qua, đơn vị đã chung tay cùng địa phương chăm mọi mặt đời sống của nhân dân trên đảo. Cùng với việc đẩy mạnh hỗ trợ, tuyên truyền người dân chấp hành các quy định khi đánh bắt thủy hải sản và yên tâm vươn khơi bám biển, góp phần bảo vệ, khẳng định chủ quyền, Đồn BP Cồn Cỏ còn tích cực tham gia cứu hộ, cứu nạn, kịp thời cứu sống nhiều ngư dân bị nạn trên biển. Trong ảnh: Đồn BP Cồn Cỏ thăm, tặng quà Trường mầm non trên đảo dịp Tết Thiếu nhi 1/6.
Mới đây, ngày 17/6/2020, đơn vị đã phối hợp với Hải đội 2 - BĐBP tỉnh và Đội tuần tra kiểm soát, giám sát hoạt động nghề cá Vịnh Bắc Bộ cứu nạn thành công tàu cá NA-99990 TS với 17 thuyền viên, trong đó có thuyền viên Trần Văn Thí (SN 1975, quê Nghệ An) bị viêm ruột thừa cấp có nguy cơ ảnh hưởng tới tính mạng và đưa vào bờ cứu chữa an toàn. Trong ảnh: Đồn BP Cồn Cỏ đưa ngư dân bị tai biến vào bờ cấp cứu.
Trong công tác phòng chống dịch COVID-19 vừa qua, đơn vị đã tổ chức và phối hợp tuyên truyền được 17 buổi/1.200 lượt người nghe; phát hơn 1.500 tờ rơi tuyền tuyền, 1.500 khẩu trang các loại; kiểm tra thân nhiệt cho hơn 1.300 lượt người; triển khai kê khai y tế cho hơn 1.100 lượt người…
Đặc biệt, dù điều kiện thời tiết trên đảo vô cùng khắc nghiệt do nắng nóng kéo dài và lượng mưa rất ít, nhưng cán bộ, chiến sĩ Đồn BP Cồn Cỏ đã trở thành một điểm sáng về mô hình tăng gia sản xuất. Giai đoạn 2015-2020, đơn vị thực hiện tốt bộ tiêu chí đảm bảo hậu cần; thu từ tăng gia sản xuất đạt trên 500 triệu đồng đưa vào sử dụng làm phúc lợi cho cán bộ, chiến sĩ và đơn vị, quân số khỏe đạt trên 98,7%…
Trung tá Hồ Văn Hinh, Phó Đồn trưởng Đồn BP Cồn Cỏ cho biết, ngoài đàn dê 37 con, gia cầm hơn 450 con (gà thịt và vịt biển), hàng chục con lợn và bò, đơn vị đang thử nghiệm nuôi chim bồ câu Pháp để gây giống, cải thiện bữa ăn cho bộ đội. “Do rau chỉ trồng được vào những tháng có mưa, nên chúng tôi mạnh dạn đầu tư nuôi nhiều loại gia súc, gia cầm. 6 tháng đầu năm 2020, đơn vị đã thực hiện được 60% chỉ tiêu tăng gia của cả năm. Tất cả đều bằng công sức bộ đội”, trung tá Hinh nói.
Là một trong 6 thành viên tổ tăng gia thuộc Đội tham mưu - hành chính của Đồn, đại úy quân nhân chuyên nghiệp Hồ Văn Hinh cho biết, mỗi ngày hai lượt, tổ tăng gia lại đi chặt cây chuối rừng về trộn với bột ngô hoặc tận dụng cơm thừa của bộ đội để làm thức ăn cho việc tăng gia, tuyệt đối không sử dụng chất tăng trọng để đảm bảo nguồn thực phẩm sạch.
Phút nghỉ ngơi của cán bộ, chiến sĩ Đồn BP Cồn Cỏ trên đường tuần tra bảo vệ đảo
NGUYỄN MINH