Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 33/2016/QĐ-TTg nhằm bảo đảm giá trị pháp lý cho việc cung cấp và sử dụng thông tin tờ khai hải quan điện tử; đồng thời cụ thể hóa trách nhiệm của các cơ quan liên quan quy định tại Nghị định 08/2015/NĐ-CP, đó là không được yêu cầu người khai hải quan cung cấp tờ khai hải quan giấy. Cổng thông tin tờ khai hải quan được xây dựng với mục tiêu cung cấp tờ khai hải quan điện tử để thực hiện các thủ tục về thuế, cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa, thủ tục thanh toán qua ngân hàng và các thủ tục hành chính khác; chứng minh tính hợp pháp của hàng hóa lưu thông trên thị trường.
 |
| Sơ đồ giao dịch dùng tờ khai hải quan điện tử |
Việc sử dụng thông tin tờ khai hải quan điện tử góp phần tích cực thực hiện các nội dung "giảm giấy tờ, rút ngắn thời gian, giảm chi phí thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu" và "kết nối chia sẻ thông tin giữa các cơ quan, tổ chức quản lý, kiểm tra chuyên ngành và với cơ quan hải quan" như mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP. Đồng thời góp phần triển khai Chính phủ điện tử theo Nghị quyết 36a/NQ-CP của Chính phủ.
Theo báo cáo, cơ quan Hải quan đã cấp quyền truy cập cho gần 1.100 tài khoản và tiếp tục tiếp nhận các yêu cầu cấp tài khoản, kết nối hệ thống.
Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nếu như theo cách làm cũ, việc khai thác thông tin tờ khai hải quan được thực hiện thông qua tờ khai hải quan giấy do doanh nghiệp cung cấp.
Trong trường hợp cần xác minh thông tin trên tờ khai có chính xác hay không thì đơn vị yêu cầu doanh nghiệp cung cấp tờ khai gốc, hoặc điện thoại trực tiếp cho hải quan địa phương hoặc gửi thông tin cho cơ quan hải quan bằng thư điện tử. Quá trình này gây mất thời gian của tất cả các bên liên quan.
Cơ quan đại diện cộng đồng doanh nghiệp phản ánh, nhờ có Cổng thông tin tờ khai điện tử, việc tra cứu thông tin được thực hiện nhanh chóng, đáp ứng nhu cầu kiểm tra thông tin ngay tại thời điểm tiếp nhận C/O. Vì vậy mà hoạt động cấp C/O nhanh và chính xác hơn, tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả VCCI lẫn doanh nghiệp.
Đáng chú ý, trong số các nhóm khách hàng sử dụng Cổng thông tin tờ khai điện tử, khối ngân hàng có số lượng tra cứu lớn nhất. Trong đó, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) là đơn vị sử dụng dịch vụ với tần suất cao.
Ngoài ra, trước khi có Cổng thông tin tờ khai hải quan điện tử, đơn vị truy cập vào Cổng thông tin của Tổng cục Hải quan (www.customs.gov.vn), tra theo mã số và số tờ khai do khách hàng cung cấp.
Tuy nhiên, kết quả tra cứu không cụ thể, ví dụ như không có tên khách hàng ở nước ngoài, không có giá trị, tên mặt hàng. Kết quả chỉ cho thấy tình trạng đã hoặc chưa thông quan của khách hàng đó. Còn nếu dùng Cổng thông tin tờ khai điện tử, cách tra cứu được đơn giản hóa, thông tin cụ thể hơn và số liệu cung cấp chi tiết hơn, nhờ đó mà công tác kiểm tra đã thuận lợi hơn trước rất nhiều.
Tờ khai hải quan được sử dụng trong nhiều hoạt động nghiệp vụ của các cơ quan quản lý khác nhau như: Hoạt động kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và lưu thông trên thị trường; cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa; hoàn thuế, thanh tra thuế, kiểm tra thuế; thanh toán, nộp thuế, bảo lãnh thuế nhập khẩu của các tổ chức tín dụng…
Huy Thắng