Tính đến tháng 10/2018, trên địa bàn tỉnh có 48.958 đơn vị kinh tế tư nhân đang hoạt động, trong đó: doanh nghiệp tư nhân (công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân vốn của tư nhân): 3.388 (tăng 2.072 doanh nghiệp so với năm 2010); doanh nghiệp mà Nhà nước sở hữu từ 50% vốn điều lệ trở xuống: 09; doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (doanh nghiệp liên doanh và doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài): 14; hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã (gọi chung là hợp tác xã): 314; hộ sản xuất, kinh doanh cá thể phi nông, lâm nghiệp, thuỷ sản (gọi chung là hộ kinh doanh cá thể): 48.971. Hầu hết doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động tại Quảng Trị là doanh nghiệp có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, trong đó quy mô siêu nhỏ là 2.723 (chiếm 80,37%), quy mô nhỏ là 641 (chiếm 18,92%), quy mô vừa là 45 (chiếm 1,33%, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực: công nghiệp chế biến, nông lâm nghiệp thủy sản, chế tải, vận tải kho bãi, y tế, giáo dục… Các đơn vị kinh tế tư nhân tỉnh Quảng Trị dù còn hạn chế về quy mô, vốn, công nghệ, buôn bán, kinh doanh nhỏ lẻ… nhưng với nỗ lực và hiệu quả mang lại trong hoạt động sản xuất kinh doanh đã có những đóng góp quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, chính trị, xã hội của tỉnh. Tỷ trọng đóng góp của các đơn vị kinh tế tư nhân trong tổng GRDP của địa phương năm 2017 là 3,48%; tổng nộp ngân sách nhà nước 2017 là 618,397 tỷ đồng; tỷ trọng so với tổng số thu ngân sách Nhà nước năm 2017 là 25,79%; hàng năm giải quyết việc làm cho từ 30 đến 35 ngàn lao động, nhất là tạo công ăn việc làm cho lực lượng thanh niên ở vùng nông thôn, vùng còn khó khăn.
Thực hiện các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Trung ương về phát triển kinh tế tư nhân, Ban Thường vụ Tỉnh ủy kịp thời chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội tích cực tuyên truyền, quán triệt chủ trương, chính sách, quan điểm của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân và vấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về vai trò, trách nhiệm của tổ chức đảng, của người đảng viên trong doanh nghiệp, nhằm làm cho cán bộ, đảng viên, người lao động, nhất là người sử dụng lao động nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc củng cố, phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân. Hằng năm, nhân ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10) lãnh đạo tỉnh tổ chức buổi gặp mặt đối thoại với doanh nghiệp để nắm bắt tình hình, trao đổi, chia sẻ và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp. Chọn năm 2018 là “Năm Doanh nghiệp” nhằm cụ thể hóa các chủ trương, chính sách bằng các hành động cụ thể để thúc đẩy doanh nghiệp phát triển. Ban thường vụ các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và Đảng ủy Khối doanh nghiệp đã ban hành chương trình hành động, kế hoạch để thực hiện; một số đơn vị như thành phố Đông Hà, Gio Linh, Hải Lăng- nơi có đông các đơn vị kinh tế tư nhân đã thành lập Ban chỉ đạo, Tổ chỉ đạo phát triển tổ chức đảng, đảng viên và các tổ chức chính trị xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân. Phân công lãnh đạo huyện thăm hỏi, động viên, nắm tình hình doanh nghiệp trên địa bàn, khảo sát, gặp mặt các doanh nghiệp, doanh nhân; gặp gỡ, tiếp xúc, tổ chức làm việc với Hội đồng quản trị, Ban giám đốc các đơn vị kinh tế tư nhân nhằm tạo sự đồng thuận của chủ doanh nghiệp về việc phát triển tổ chức đảng, đảng viên và các tổ chức chính trị - xã hội.
Với những giải pháp toàn diện và đồng bộ, từ năm 2010 đến nay toàn tỉnh kết nạp được 542 đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân, trong đó đảng viên là lao động trực tiếp: 452 đ/c, đảng viên là cán bộ đoàn thể: 23 đ/c, đảng viên là những người tham gia quản lý ở các đơn vị kinh tế tư nhân: 49 đ/c, đảng viên là người đứng đầu các đơn vị kinh tế tư nhân: 18 đ/c. Đến nay, tổng số đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân có 1.093/45.228đ/c, chiếm 2,41% tổng số đảng viên trong toàn đảng bộ. Trình độ của đội ngũ đảng viên mới kết nạp ngày càng được nâng lên. Qua đánh giá, phân loại chất lượng đảng viên hàng năm, số lượng đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên chiếm hơn 90%. Cũng từ năm 2010 đến nay đã thành lập mới 27 tổ chức đảng, riêng trong các năm 2016, 2017 đã thành lập được 13 tổ chức đảng trong các đơn vị kinh tế tư nhân (năm 2016: 03, năm 2017: 10); trong đó có 15 chi bộ cơ sở trực thuộc các huyện ủy và Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh; 12 chi bộ trực thuộc các đảng ủy xã, phường, thị trấn. Các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và Đảng ủy khối doanh nghiệp tỉnh đang tích cực chỉ đạo phát triển tổ chức đảng trong các đơn vị kinh tế ở các khu công nghiệp, cụm công nghiệp có đông lao động và có tổ chức công đoàn. Các đơn vị kinh tế tư nhân có tổ chức đảng hầu hết hoạt động có hiệu quả; chấp hành và thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy huyện và cơ sở, các tổ chức đảng trong các đơn vị kinh tế tư nhân cơ bản đã thực hiện tốt các quy định về chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Trung ương trong từng loại hình doanh nghiệp; không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, đổi mới sinh hoạt chi bộ trong đó chú trọng sinh hoạt chuyên đề theo Chỉ thị số 10-CT/TW, ngày 30/3/2010 của Ban Bí thư và các Hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương “về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; tổ chức diễn đàn “Vai trò của chi bộ Đảng trong việc giáo dục, quản lý cán bộ, đảng viên để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”,“tự chuyển hóa” trong nội bộ” theo Kế hoạch số 47-KH/TU ngày 22/3/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng được năng cao, thực sự là hạt nhân lãnh đạo cán bộ, đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân. Qua đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng hằng năm của Đảng ủy khối doanh nghiệp tỉnh đối với các tổ chức đảng trong các doanh nghiệp tư nhân cho thấy số tổ chức đảng được xếp loại trong sạch, vững mạnh luôn chiếm từ 70% trở lên, không có tổ chức đảng xếp loại yếu kém.
Những kết quả đạt được thời gian qua cho thấy các huyện, thị, thành ủy đã có những giải pháp và nỗ lực cao để phát triển đảng viên, thành lập tổ chức đảng cũng như tạo nguồn phát triển đảng viên trong các doanh nghiệp tư nhân. Tích cực tiếp xúc với chủ doanh nghiệp để tuyên truyền, vận động phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong doanh nghiệp tư nhân. Bước đầu, công tác phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong các doanh nghiệp tư nhân đã góp phần vào công tác xây dựng Đảng nói chung và tạo tiền đề để phát triển mạnh mẽ lực lượng đảng viên. Tuy nhiên, do điều kiện khó khăn của địa phương, các doanh nghiệp tư nhân đa phần có quy mô nhỏ và siêu nhỏ nên các chỉ tiêu về phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân chưa đạt yêu cầu đề ra. Số lượng tổ chức đảng được thành lập còn ít so với tổng số đơn vị kinh tế tư nhân hiện có. Một số đơn vị gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh nên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng hoạt động của tổ chức đảng, vai trò lãnh đạo của cấp ủy.
Để củng cố, phát triển tổ chức đảng và tăng cường kết nạp đảng viên trong doanh nghiệp đạt kết quả tốt, trước hết phải có sự thống nhất cao về nhận thức trong các cấp ủy, cán bộ, đảng viên, các tổ chức chính trị - xã hội, nhất là các chủ doanh nghiệp, người lao động phải thấy rõ được tầm quan trọng, lợi ích của việc thành lập tổ chức đảng, tổ chức đoàn thể trong doanh nghiệp. Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức của chủ doanh nghiệp tư nhân về vai trò của tổ chức đảng và đảng viên đối với sự đồng hành, phát triển của doanh nghiệp. Các cấp ủy đảng cần thống nhất quan điểm phát triển đảng, đoàn thể trong doanh nghiệp phải gắn với phát triển doanh nghiệp. Tập trung củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của các đảng bộ, chi bộ đối với những doanh nghiệp tư nhân đã có tổ chức đảng; phát triển đảng viên đối với hộ kinh doanh cá thể; đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ theo hướng thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế của doanh nghiệp. Chú trọng xây dựng đội ngũ cấp ủy, cán bộ phụ trách công tác đảng, đoàn thể và đảng viên trong doanh nghiệp; mở các lớp đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ phụ trách công tác đảng, đoàn thể trong các doanh nghiệp. Hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời, có hiệu quả đối với các tổ chức đảng ở doanh nghiệp mới thành lập gặp khó khăn, vướng mắc về nghiệp vụ. Chú trọng đến việc tạo nguồn, tạo điều kiện thuận lợi, linh hoạt về thời gian khi mở các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng cho quần chúng đang làm việc trong các doanh nghiệp tư nhân. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các doanh nghiệp trong việc phát triển tổ chức đảng và đảng viên. Tổ chức gặp gỡ, động viên, biểu dương những doanh nghiệp tư nhân thực hiện hiệu quả công tác phát triển đảng, đồng thời xây dựng chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp tư nhân có tổ chức đảng, đoàn thể hoạt động hiệu quả là việc làm cần thiết, để các nghị quyết, chủ trương của Đảng về phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước đạt kết quả cao hơn trong thời gian tới. - Hải Yến-