Nhận thức vị trí, vai trò quan trọng của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên huyện Hướng Hóa luôn quan tâm công tác xây dựng, bồi dưỡng, phát huy vai trò của người có uy tín; triển khai và thực hiện Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg, ngày 6/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ "Về tiêu chí lựa chọn, công nhận người có uy tín và chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số"; Thông tư liên tịch số 01/2014/TTLT-UBDT-BTC, ngày 10/01/2014 của Ủy ban Dân tộc và Bộ Tài chính về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số. Hiện nay, huyện Hướng Hóa có 99 Người có uy tín ở 99 thôn, bản có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Thành phần người có uy tín, gồm già làng, trưởng dòng họ, trưởng thôn, bản, cán bộ nghỉ hưu, người sản xuất kinh doanh giỏi. Đó là những người gương mẫu đi đầu trong các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, là cầu nối quan trọng giữa chính quyền với Nhân dân, là địa chỉ tin cậy của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể nhân dân, có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - trật tự của địa phương. Nhiều tấm gương điển hình của người uy tín, như ông Hồ Văn Lai, Hồ Văn Ba ở xã Thuận, Hồ Pơ Lanh, Hồ Văn Kia ở xã A Dơi, Hồ Văn Chinh ở xã Hướng Phùng, Hồ Ra Mô, Hồ Văn Thao ở xã Hướng Tân… Thông qua các dịp lễ hội truyền thống, các cuộc họp của thôn bản, các hoạt động văn hóa, văn nghệ và các hoạt động của các xã, thị trấn… đã tích cực tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc, tôn giáo góp phần đưa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với người dân; giáo dục gia đình, người dân không vi phạm pháp luật, các tệ nạn xã hội, cảnh giác với âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo tuyên truyền, xuyên tạc chống phá sự nghiệp cách mạng nước ta.
Tham quan hiện vật tại NVH truyền thống Vân Kiều-Paco huyện
Người có uy tín luôn tích cực vận động đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện các phong trào thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, gương mẫu đi đầu thực hiện các mô hình sản xuất, cải tạo vườn tạp, đất trồng để tăng diện tích cây trồng, hiến đất xây dựng trường học, trụ sở làm việc, nhà sinh hoạt cộng đồng, làm đường giao thông... Phối hợp với chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể ở địa phương tuyên truyền, vận động đồng bào, làm tốt vai trò nòng cốt trong các phong trào, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh”, “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, "Cả nước chung tay vì người nghèo"...
Hưởng ứng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, những năm qua, người có uy tín trên địa bàn huyện đã vận động đồng bào các dân tộc trong huyện giữ gìn, phát huy các phong tục, tập quán tốt đẹp; xoá bỏ hủ tục, bài trừ mê tín dị đoan; thực hiện nếp sống văn minh trong cưới, tang và lễ hội. Không những vậy, người có uy tín còn vận động con cháu dòng họ, dòng tộc, người thân không tham gia vào các tệ nạn xã hội như: Cờ bạc, rượu chè, nghiện hút…; làm tốt công tác hoà giải ở cơ sở. Đồng thời, tích cực vận động đồng bào phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh với các hoạt động tuyên truyền đạo trái pháp luật, giữ vững an ninh chính trị, trật tự xã hội. Trong phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc”, người có uy tín cũng tích cực tuyên truyền người dân không di cư tự do, tranh chấp đất đai, không nghe theo những luận điệu tuyên truyền của kẻ xấu. Cùng với đó, đội ngũ những người có uy tín phối hợp với chính quyền địa phương tham gia giải quyết các vấn đề liên quan trên biên giới; vận động ổn định tình hình nhiều vụ phát sinh trong nội bộ đồng bào, các vụ tranh chấp đất đai, lấn chiếm đất rừng… Từ thực tế ở cơ sở, đã cung cấp cho lực lượng công an nhiều nguồn tin có giá trị phục vụ phát hiện, xử lý các vụ phạm pháp hình sự và các vụ liên quan đến mua bán, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma tuý.
Nhằm tiếp tục phát huy vai trò của uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh, xây dựng vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn ổn định và phát triển, thời gian đến huyện Hướng Hóa tiếp tục thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với những người có uy tín, tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số, trọng tâm là Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg, ngày 6/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ "Về tiêu chí lựa chọn, công nhận người có uy tín và chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số"; chăm lo, động viên, kịp thời biểu dương, khen thưởng những người uy tín có thành tích tiêu biểu trong thực hiện các cuộc vận, phong trào thi đua yêu nước, lao động sản xuất, vận động đồng bào tham gia thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự làm nòng cốt cho các phong trào ở địa phương…Nguyễn Đình Phục