Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường (Ảnh: BT)
Phóng viên (PV): Tuần lễ an ninh lương thực APEC 2017 diễn ra tại Cần Thơ từ ngày 18 đến ngày 25/8 có chủ đề về an ninh lương thực, phát triển nông nghiệp bền vững trong điều kiện thích ứng biến đổi khí hậu. Xin Bộ trưởng cho biết xuất phát từ đâu, chúng ta đưa ra chủ đề này?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: APEC là Diễn đàn kinh tế của các quốc gia vành đai châu Á – Thái Bình Dương, hiện nay gồm 21 thành viên. Đây là khu vực có diện tích rộng lớn với số dân rất đông, tới 3 tỷ người trên tổng số 7,5 tỷ người, chiếm 40% tổng dân số thế giới. Với số dân đông như vậy thì vấn đề lương thực đang là vấn đề nóng bỏng.
Những năm gần đây, bằng những tiến bộ kỹ thuật cũng như tiến bộ về kinh tế, các quốc gia trên thế giới nói chung, trong đó có khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nhiều nước đã vươn lên tự túc được lương thực và thực phẩm. Tuy nhiên, do điều kiện phát triển kinh tế, khoa học - công nghệ cũng như vị trí địa lý khác nhau dẫn đến vấn nạn đói nghèo, suy dinh dưỡng trên thế giới là điều rất đáng quan tâm.
Chúng ta biết rằng, khu vực châu Á – Thái Bình Dương là khu vực chịu tác động của thiên tai lớn trong các khu vực trên thế giới. Cùng với đó là tác động của biến đổi khí hậu hiện nay diễn ra trên thế giới cũng như riêng khu vực này rất nhanh trên mức chúng ta dự kiến, đã tác động đến an ninh lương thực, kết hợp với những khó khăn chung làm cho an ninh lương thực và vấn đề nông nghiệp phát triển bền vững trước thích ứng với biến đổi khí hậu càng được đặt lên hơn bao giờ hết. Do đó, năm nay chúng ta chọn an ninh lương thực, phát triển nông nghiệp bền vững thích ứng biến đổi khí hậu là nội dung và chủ đề được các nước bạn rất đồng tình.
PV: Với Tuần lễ APEC về nông nghiệp diễn ra tại TP. Cần Thơ, những cam kết và hợp tác giữa Việt Nam và các nước thành viên APEC kỳ vọng như thế nào, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Tại Diễn đàn này, chúng ta đặt ra mục tiêu phải thông qua được 3 thông điệp. Thứ nhất là thông qua được kế hoạch khung về chương trình phát triển an ninh lương thực gắn với nông nghiệp phát triển bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu; Thứ hai là chương trình kế hoạch khung về phát triển nông thôn gắn với đô thị một cách hài hòa. Thứ ba là thông qua kế hoạch chương trình của hội nghị cao cấp cấp bộ trưởng về xác định rõ khung định hướng phát triển nông nghiệp bền vững chung trong tương lai dài khu vực châu Á- Thái Bình Dương.
Nội dung thứ hai là thông qua diễn đàn này, tiếp tục truyền cảm hứng phát triển phong trào khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp để làm sao thu hút các thành phần kinh tế, đối tượng lao động, trong đó có đối tượng trẻ khởi nghiệp sáng tạo, vì nông nghiệp chỉ phát triển được khi có nguồn lao động tốt, chất lượng cao.
Tuần lễ nông nghiệp kỳ vọng tăng cường xúc tiến, trao đổi để thu hút các doanh nghiệp nước ngoài tiếp tục đầu tư vào Việt Nam về lĩnh vực nông nghiệp. Ngược lại, các doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập vào các nước trong khu vực để giao lưu, trao đổi, thúc đẩy kinh tế cho khu vực này.
Đồng thời, thông qua đây để những chính sách của Nhà nước được ban hành cùng với tổng huy động nguồn lực của xã hội qua đầu tư công tư PPP nhằm thu hút nhiều nguồn lực hơn, không chỉ là nguồn tài chính mà quan trọng hơn là chúng ta thu hút được nguồn quản trị của xã hội trong khu vực nông nghiệp để thúc đẩy nông nghiệp trong cả khối nói chung, trong đó có Việt Nam ngày càng phát triển.
PV: Xin Bộ trưởng cho biết trong lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam đã có những đóng góp cũng như những thành quả đạt được như thế nào khi chúng ta tham gia APEC?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Riêng ngành nông nghiệp, chúng ta đã có thành quả rõ nét, từ một nền nông nghiệp thiếu ăn sang nền nông nghiệp có sức sản xuất hàng hóa, không chỉ đáp ứng lương thực, thực phẩm cho khoảng 92 triệu dân mà chúng ta còn có giá trị xuất khẩu như: năm 2016 là 32,14 tỷ USD. Chúng ta cũng có trên 10 mặt hàng có giá trị xuất khẩu trên 1 tỷ USD. Đây là thành quả của cả hệ thống chính trị, của bà con nông dân, của các doanh nghiệp khi chúng ta hội nhập quốc tế, hội nhập APEC và theo chương trình đổi mới cơ cấu kinh tế nói chung.
Năm 2017, lần thứ hai chúng ta trở thành chủ nhà của APEC và bối cảnh thế giới có những điểm khác so với trước đó. Xu hướng toàn cầu hóa thương mại tự do gặp khó khăn, nhất là thời gian gần đây ở một số khu vực, trong đó có khu vực của chúng ta. Khó khăn lớn nhất năm nay của nước chủ nhà là phải giữ được xu hướng như thế nào.
Riêng lĩnh vực nông nghiệp năm nay diễn ra có điểm khác so với năm 2016, đó là quy mô rất rộng lớn. Năm nay, riêng chủ đề này, chúng ta chọn một tuần lễ diễn ra suốt từ ngày 18-25/8 để chuyển tải được những mục tiêu, sự kiện, hành động xung quanh chủ đề về nông nghiệp. Cụ thể là vấn đề an ninh lương thực gắn với phát triển nông nghiệp bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu và phát triển nông thôn hài hòa với thành trị trong bức tranh xu hướng đô thị hóa.
Ở một khu vực chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là những dị thường thời tiết và thiên tai, việc xác định một trong bốn trọng tâm của diễn đàn thể hiện sự quan tâm sâu rộng của các thành viên trong khối đối với lĩnh vực nông nghiệp, qua đó đặt ra nhiều chủ đề cần bàn bạc, giải quyết ở diễn đàn này.
PV: Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!.
BT (ghi)