Mùa ớt “cay”
Cuối năm 2017, câu chuyện xoay quanh cây ớt đã rộn ràng tại huyện Cam Lộ, khi người dân hay tin có doanh nghiệp về địa phương liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Đây được ví là một “lối mở” cho nông dân. Nhưng sau thời gian chăm trồng, người nông dân địa phương đang bất lực nhìn những quả ớt chín mọng, rồi quắt queo khô dần mà không thấy bóng doanh nghiệp nào đến thu mua như lời hẹn.
Mấy hôm nay, sáng sáng, bà Hà Thị Hoa, trú tại thị trấn Cam Lộ, huyện Cam Lộ lại đội nắng ra vườn thu hoạch ớt cùng vợ chồng người con trai. Những quả ớt đỏ tươi, căng mọng không thể làm bà Hoa nở nụ cười. Cặm cụi làm việc, vợ chồng người con trai chốc chốc lại buông tiếng thở dài. 4 tháng trước, cũng trên mảnh đất này, các thành viên trong gia đình bà Hoa phấn khởi bắt tay trồng ớt chỉ thiên và ớt sừng trâu. Ai cũng vui vì mùa vụ này doanh nghiệp cam kết hỗ trợ một phần chi phí đầu tư vào giống, phân bón... và đặc biệt là bao tiêu sản phẩm. “Hi vọng nhiều để rồi thất vọng lớn. Gia đình tôi đã đầu tư khoảng 26 triệu đồng vào nửa ha ớt này. Giờ đây, ớt chín rồi mà không có người đến mua. Tôi và các con phải ra vườn, hái ớt về phơi khô để bán, vớt vát chút ít tiền nhân công”, bà Hoa thở dài chia sẻ.
Từ ngày diện tích ớt của gia đình bắt đầu chín đến nay, bà Trần Thị Khuyên, trú tại xã Cam Tuyền, huyện Cam Lộ như có lửa đốt trong lòng. Được sự tuyên truyền, vận động, bà Khuyên bắt tay trồng 1,5 sào ớt. Tháng ngày bán mặt cho đất, bán lưng cho trời trồng ớt, bà Khuyên luôn vững tin vào lời hứa của doanh nghiệp với lãnh đạo địa phương và người dân. Thời điểm đầu thấy ớt chín, gia đình bà Khuyên không dám bán mà chờ để nhập cho doanh nghiệp như cam kết. Nhưng bà Khuyên đâu ngờ gia đình mình lại rơi vào tình cảnh oái oăm như hiện nay. Bà bộc bạch: “Giờ tôi chẳng biết phải làm như thế nào nữa. Chỉ mong các cấp chính quyền, các ngành liên quan giúp bà con gỡ khó”.
Theo tìm hiểu của phóng viên, tháng 10-2017, Công ty Cổ phần Đầu tư Quốc tế Thiên An (có trụ sở đóng tại Hải Phòng) ký biên bản ghi nhớ với UBND huyện Cam Lộ về việc liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm ớt trên địa bàn. Theo cam kết, công ty sẽ hỗ trợ người trồng ớt một phần chi phí đầu tư phân, giống... và hướng dẫn các cách trồng trọt, chăm sóc. Đặc biệt, Công ty Cổ phần Đầu tư Quốc tế Thiên An sẽ thu mua toàn bộ ớt chín với giá 5,5 ngàn đồng/kg. Tin vui đó đã thúc giục người dân trên địa bàn huyện Cam Lộ, đặc biệt là các xã Cam Thủy, Cam Tuyền, Cam Hiếu và thị trấn Cam Lộ bắt tay trồng ớt. Trong vụ Đông – Xuân 2017 – 2018, toàn huyện Cam Lộ đã triển khai trồng được 17,23ha ớt chỉ thiên và ớt sừng trâu.
Sau một thời gian chờ đợi, người dân huyện Cam Lộ “tá hoả” khi Công ty Cổ phần Đầu tư Quốc tế Thiên An không triển khai thu mua như đã cam kết. Đồng thời, phía công ty chính thức thông báo dừng thu mua ớt quả. Xác nhận thông tin trên, ông Ngô Quang Chiến, Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ cho biết, Công ty Cổ phần Đầu tư Quốc tế Thiên An giải thích nguyên nhân là do việc tiêu thụ ớt đang gặp khó khăn. Thời gian qua, doanh nghiệp đã bỏ ra hơn 500 triệu đồng để đầu tư phân và giống phục vụ cho việc triển khai dự án tại Cam Lộ. Vì vậy, khi bỏ đi, bản thân doanh nghiệp cũng bị mất luôn số tiền đầu tư này. “Đây là sự cố không mong muốn. Thị trường không thuận lợi nên doanh nghiệp cũng gặp khó khăn”, ông Chiến khẳng định.
“Giải cứu” ớt cho nông dân
Trước thực trạng doanh nghiệp dừng thu mua ớt, người dân trên địa bàn huyện Cam Lộ gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều gia đình tìm cách “tự gỡ khó” bằng cách thu hái ớt chín, phơi khô để dùng hoặc bán dần. Tuy nhiên, họ không biết bao giờ mới thu hồi được số vốn mà mình bỏ ra.
Nhằm giúp nông dân giảm bớt thiệt hại, vừa qua, UBND huyện Cam Lộ đã có văn bản yêu cầu các phòng, ban, ngành, xã, thị trấn liên quan vào cuộc. Theo đó, UBND các xã Cam Thủy, Cam Tuyền, Cam Hiếu và thị trấn Cam Lộ phối hợp với thành viên Ban chỉ đạo trồng ớt nguyên liệu huyện phụ trách địa bàn, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể xã, thị trấn khẩn trương tổ chức họp dân để thông báo về tình hình thu mua ớt trên địa bàn. Cùng với đó, khẩn trương tuyên truyền, giải thích, vận động bà con nhân dân đẩy mạnh thu mua quả chín; tự tiêu thụ và sơ chế một phần sản lượng; xây dựng kế hoạch phân bổ sản lượng ớt sừng trâu tiêu thụ giúp nông dân... Lãnh đạo huyện cũng yêu cầu các địa phương triển khai kế hoạch chuyển đổi cây trồng trên đất trồng ớt và công bố chính sách hỗ trợ... Bên cạnh đó, UBND huyện Cam Lộ đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Trạm Khuyến nông, Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tiếp tục tìm kiếm đối tác thu mua sản phẩm ớt quả cho nông dân. Lãnh đạo huyện cũng đề nghị, các đoàn thể, Liên đoàn Lao động huyện tích cực kêu gọi các công đoàn cơ sở, đoàn viên công đoàn, người lao động mua sản phẩm ớt quả để giúp đỡ bà con nông dân. Theo đó, chỉ tiêu là mỗi đoàn viên công đoàn, người lao động mua 9kg ớt quả.
Hiện nay, các cấp, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội trên địa bàn huyện Cam Lộ đang tích cực vào cuộc, chung tay giải quyết những khó khăn mà người trồng ớt đang đối diện. Trước mắt, một doanh nghiệp trên địa bàn huyện đã đồng ý thu mua 15 tấn ớt sừng trâu với giá 3 ngàn đồng/kg. Theo lãnh đạo UBND huyện Cam Lộ, đến nay, huyện đã nhận được lời đăng ký mua ớt của khá nhiều đơn vị, cá nhân. Tuy nhiên, việc gỡ khó cho hàng trăm hộ dân là chuyện không hề đơn giản.
Tây Long