Những năm qua, người dân xã Hải Chánh, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị luôn sống trong tình trạng thiếu nước, phải sử dụng nguồn nước bị nhiễm phèn nặng gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống.
Người dân nơi đây gửi gắm hy vọng sẽ được sử dụng nguồn nước sạch vào công trình cấp nước xã Hải Chánh. Thế nhưng, mặc dù có vốn đầu tư hàng chục tỷ đồng nhưng sau khi xây dựng được một số hạng mục cơ bản lại bị dừng lại cho đến nay.
Công trình hiện ngày càng xuống cấp nghiêm trọng trong khi bà con địa phương phải sống trong cảnh thiếu nước sạch, thực trạng trên khiến người dân nơi đây không khỏi bức xúc…
*Công trình tiền tỷ trở thành nơi chăn thả gia súc
Tại công trình cấp nước xã Hải Chánh, những vạt cỏ dại mọc um tùm cao quá đầu nguời, các hạng mục được xây dựng trước đây giờ đã có dấu hiệu xuống cấp, những bãi cát sạn ngổn ngang đã bị cỏ mọc che phủ, không có người trông coi nên khuôn viên công trình trở thành địa điểm chăn thả và nhốt bò.
Anh Lê Văn Phong, thôn Mỹ Chánh, xã Hải Chánh chia sẻ: Khó khăn lớn nhất đối với người dân trong xã chính là nguồn nước. Vùng này gần như thiếu nước quanh năm, các giếng đào lúc nào cũng khô, phải sử dụng giếng khoan địa tầng thế nhưng nước lại bị phèn nặng.
Vì vậy, sau khi biết tin Nhà nước cùng chính phủ Italy đầu tư công trình nước sạch, bà con nơi đây rất vui mừng chờ đợi sẽ được sử dụng nước sạch vào năm 2015. Thế nhưng đến nay vẫn không có nước, ông trình cấp nước xây dựng dở dang trở thành địa điểm cho một số người dân nhốt bò. Không biết đến khi nào niềm mong ước và sự chờ đợi của bà con mới đi vào hiện thực…
Được xây dựng từ năm 2014, công trình cấp nước xã Hải Chánh có tổng mức đầu tư gần 30,1 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách đối ứng hơn 19 tỷ đồng, nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Italy hơn 8 tỷ đồng và vốn huy động hợp pháp của chủ đầu tư cùng nhân dân đóng góp gần 3,5 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án từ 2013 – 2015.
Công trình hoàn thành sẽ đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho người dân trong xã Hải Chánh, góp phần cải thiện điều kiện sinh hoạt cũng như nâng cao chất lượng sống của bà con. Thế nhưng, sau khi thi công một số hạng mục cơ bản, đến giữa năm 2015, công trình dừng lại cho đến nay.
Nguyên nhân là do thiếu nguồn cung cấp vật tư, thiết bị có giá trị hơn 8,3 tỷ đồng vốn của Chính phủ Italia viện trợ không hoàn lại do Bộ Tài chính tổ chức mua sắm tập trung.
Ông Hồ Đình Thái, Chủ tịch xã Hải Chánh cho biết: Cán bộ và nhân dân xã Hải Chánh thiếu và rất cần nước sạch để sử dụng trong cuộc sống sinh hoạt. Năm 2014 công trình được khởi công xây dựng nhưng đến tháng 9/2015 sau khi xây dựng hoàn thành các hạng mục phần thô thì dừng lại cho đến nay.
Người dân xã Hải Chánh phải sử dụng nước từ giếng đào, giếng khoan bị nhiễm phèn nặng hoặc mua nước sạch ở nơi khác để sử dụng. Lãnh đạo xã phải khuyến cáo người dân không nên sử dụng nước bị nhiễm phèn trực tiếp để ăn uống mà phải lọc trước khi sử dụng. Người dân mong lãnh đạo các cấp cùng đơn vị liên quan tiếp tục triển khai xây dựng, hoàn thiện nhà máy nước để bà con sớm thoát khỏi cảnh mòn mỏi chờ nước sạch…
*Hy vọng mỏi mòn của người dân vùng khát
Theo UBND xã Hải Chánh, hiện, toàn xã có 1.786 hộ với hơn 9.200 nhân khẩu. Vào mùa khô, khoảng 50% số hộ dân trên địa bàn phải đối diện với cảnh thiếu nước sinh hoạt tập trung ở các thôn: Mỹ Chánh, Câu Nhi, Tân Trưng, Vực Kè, Xuân Lập…
Bên cạnh đó, nước của các giếng đào, giếng khoan trên địa bàn bị nhiễm phèn nặng. Một số hộ dân đã bỏ tiền đầu tư xây dựng các bể lọc nước thủ công. Tuy nhiên, nước được lọc ra vẫn đục ngầu, nổi váng, có mùi khó chịu… Vì vậy, người dân phải mua nước từ xe bồn hoặc lọc nước bị nhiễm phèn để tắm giặt, ăn uống.
Thế nhưng, bên cạnh khó khăn của người dân, công trình cấp nước được đầu tư tiền tỷ lại bị bỏ hoang. Nhiều hạng mục như nhà điều hành, trạm bơm, bể chứa, bể xử lý bùn… đã có dấu hiệu xuống cấp, cỏ mọc um tùm, một số phòng trong nhà điều hành trở thành chuồng bò của người dân.
Tại thôn Mỹ Chánh, hầu như các giếng đào thủ công đều không có nước, các giếng khoan địa tầng sâu trên 50m trở lên với chi phí trên 15 triệu đồng mới có nước. Nhưng, nguồn nước này bị nhiễm phèn, có màu vàng đục, hôi tanh, nổi váng. Hầu hết các bể lọc nước của người dân trong xã đều bị nhiễm phèn nặng, thành bể, đáy bể và các đồ dùng như thau, chậu đều có màu vàng quạch.
Chỉ vào chậu nước đục ngàu mặc dù đã được lọc kỹ, anh Hồ Ngọc Phi, thôn Mỹ Chánh, xã Hải Chánh chia sẻ: Sống ở vùng này khổ nhất là thiếu nước sạch. Hàng ngày, người dân đã, đang và vẫn phải sử dụng nguồn nước không hợp vệ sinh, thậm chí phải bỏ tiền để mua nước phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt.
Thế nhưng, đầu tư xây dựng công trình trị giá hàng chục tỷ đồng rồi bỏ hoang quá phí phạm, trong khi dân đang khát nước. Mong muốn lớn nhất của người dân là được Nhà nước quan tâm hỗ trợ tiếp tục hoàn thiện và đưa vào sử dụng công trình để người dân được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh…
Tháng 6/2017, UBND tỉnh Quảng Trị đã có văn bản đồng ý cho phép Công ty Cổ phần Nước sạch Quảng Trị tái cấu trúc nguồn vốn thực hiện công trình hệ thống cấp nước xã Hải Chánh, triển khai thực hiện các bước tiếp theo theo đúng quy định.
Trong trường hợp Chính phủ Italy không gia hạn Hiệp định, UBND tỉnh đồng ý cho phép Công ty Cổ phần Nước sạch Quảng Trị sử dụng nguồn lợi tức cổ phần nhà nước các năm 2016 và 2017 do Công ty nộp vào ngân sách để cấp vốn thi công các hạng mục còn lại nhằm hoàn thiện, đưa công trình vào hoạt động.
Hiện nay, người dân nơi đây vẫn tiếp tục hy vọng, trông chờ công trình sẽ tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và đưa vào sử dụng để mang nguồn nước sạch đến với người dân. Tuy nhiên, đến khi nào mong ước đó trở thành sự thật thì vẫn còn là một ẩn số…/.