Vào những ngày cuối tháng 10/2018, theo lời mời của Ban Tuyên huấn Tỉnh Salavan và Champasak, đoàn Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị do đồng chí Hồ Đại Nam- Uỷ viên Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy làm trưởng đoàn sang thăm và làm việc, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác trên lĩnh vực tuyên giáo và giáo dục, thể thao. Thế là tôi có dịp sang thăm 2 tỉnh Salavan và Champasak xinh đẹp, năng động và giàu tiềm năng thuộc khu vực nam Lào .
Theo con đường Quốc lộ 15 hướng về thị xã Saravan, xe chúng tôi lao vun vút qua các bản làng biên giới. Nhìn hai bên đường là những ngôi nhà sàn đơn sơ, hình ảnh những em bé chân trần cắm cúi bước đi với những gùi mây trên lưng theo mẹ lên rẫy. Đi sâu khoảng vài chục cây số, trước mắt tôi hiện ra những cao nguyên, chập chùng bởi những cánh đồng bao la, phủ một màu xanh cao su bạt ngàn, thẳng tắp.
Salavan có tổng diện tích là 16.389 km2, phía bắc tiếp giáp với tỉnh Savannakhet, phía đông nam tiếp giáp tỉnh Xekong, phía nam tiếp giáp tỉnh Champasak và tiếp giáp với Việt Nam ở phía đông, với Thái Lan ở phía tây. Vượt qua chiều dài hơn 450 cây số, với những chặng đường quanh co, đèo dốc, ai cũng cảm động trước sự đón tiếp nồng hậu của người anh em bạn Lào.
Không như những chuyến thăm và làm việc chỉ mang tính xã giao đơn thuần, đoàn Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị đề ra lịch trình cụ thể: làm việc với Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Salavan, Sở Giáo dục-Thể thao Salavan; làm việc với Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Champasak, Sở Giáo dục-Thể thao tỉnh Champasak; tiếp kiến Phó Bí thư, Phó Tỉnh trưởng tỉnh Salavan và Phó Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy tỉnh Champasak, viếng tượng đài Tổng Bí thư Cay-Xỏn Phôm-vi-hản...
Buổi sáng đầu tiên là đoàn đến tiếp kiến Phó Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng Salavan Bua- thong Khun- nhọt-păn-nha. Trong không khí thân tình và cởi mở, đồng chí Hồ Đại Nam –UVBTV, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy báo cáo khái quát một số kết quả nổi bật về phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Trị; báo cáo tình hình và những kinh nghiệm, cách làm hay trong công tác tuyên giáo, đồng thời đề xuất kế hoạch phối hợp công tác tuyên truyền, giáo dục, nhất là vấn đề tuyên truyền giải thích bảo vệ đường lối, quan điểm của Đảng và Nhà nước; đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc trên không gian mạng. Gần gũi và bình dị, đồng chí Phó Bí thư, Phó Tỉnh trưởng tỉnh Salavan Bua- thong Khun- nhọt- păn- nha đánh giá cao sự hợp tác toàn diện giữa 2 tỉnh Quảng Trị và Salavan theo văn bản thỏa thuận cấp cao giữa hai tỉnh Quảng Trị và Salavan ký kết vào ngày 4/7/2016. Việc thực hiện theo văn bản thỏa thuận đến nay đã đạt được nhiều kết quả khả quan, góp phần thúc đẩy sự phát triển của hai địa phương. Hai tỉnh đã làm tốt công tác tuyên truyền cho người dân thực hiện, chấp hành tốt các hiệp định, quy chế về biên giới, đảm bảo chủ quyền lãnh thổ mỗi quốc gia; tích cực giải quyết vấn đề người dân di cư tự do và kết hôn không giá thú, mô hình kết nghĩa "bản - bản" đem lại nhiều hiệu quả. Bên cạnh đó, người dân hai bên biên giới gắn bó, giúp đỡ, hỗ trợ nhau trong phát triển kinh tế, thúc đẩy giao thương, góp phần xóa đói giảm nghèo. Đồng chí khẳng định tình đoàn kết hữu nghị thủy chung, son sắt đặc biệt giữa 2 nước Lào và Việt Nam nói chung, 2 tỉnh Salavan và Quảng Trị nói riêng là hiếm có, chúng ta phải nâng niu, gìn giữ; cần phải tuyên truyền giáo dục cho nhân dân nhất là thế hệ trẻ hiểu và giữ gìn mối tình đoàn kết đó. Đồng chí tâm sự: “Lào và Việt Nam tuy tiếng nói có khác nhau, văn hóa có nét khác nhau, nhưng tấm lòng thì giống nhau, thân thiết, gần gũi như cùng trong một nhà”.
Trong buổi hội đàm trao đổi công tác giữa Ban Tuyên huấn tỉnh Salavan và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị, hai bên vui mừng nhận thấy các nội dung ký kết đã được triển khai thực hiện tốt, hợp tác giữa 2 cơ quan được tăng cường. Tình hình trên các trang mạng xã hội của Lào cũng gặp những phức tạp như ta, nên hai bên thống nhất thời gian tới cùng chia sẻ những kinh nghiệm trong công tác tuyền truyền, nhất là đấu tranh sắc bén với những quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc, chia rẽ, nói xấu Đảng, Nhà nước trên mạng xã hội của các thế lực thù địch. Tại buổi làm việc với Sở Giáo dục - Thể thao tỉnh Salavan, đồng chí Xi Li Sắc Tha Nhom Hắc - TUV, Giám đốc Sở cảm ơn tỉnh Quảng Trị hàng năm đã đào tạo trình độ Trung cấp lý luận Chính trị - Hành chính cho 25 cán bộ của tỉnh Salavan. Trường Cao đẳng sư phạm Quảng Trị đào tạo, cấp bằng cho nhiều sinh viên học Tiếng Việt của tỉnh Salavan và đang tiếp tục đào tạo chuyên ngành Công nghệ thông tin cho 5 sinh viên Trường cao đẳng sư phạm Salavan. Trường Cao đẳng Y tế 2 năm học 2017- 2018 và 2018-2019 đào tạo 61 em của tỉnh học ngành Dược và Điều dưỡng, trong đó có 20 em được nhận học bổng của tỉnh Quảng Trị. Đồng chí đánh giá cao chất lượng giáo dục của tỉnh Quảng Trị. Nhiều học sinh, cán bộ được đào tạo ở Quảng Trị khi trở về nước làm việc đều đang giữ những vị trí cao, có tầm ảnh hưởng của tỉnh Salavan. Đặc biệt, các trạm y tế xã dọc biên giới của tỉnh Quảng Trị đã hỗ trợ tỉnh Salavan trong công tác chăm sóc sức khỏe người dân. Tiềm năng hợp tác giữa hai tỉnh trong lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực là rất lớn, không những về chất lượng đào tạo của các trường đào tạo của Quảng Trị mà còn việc đi lại thuận tiện cho học sinh và cả cho phụ huynh sang thăm nom, chi phí phù hợp với khả năng tài chính của lưu học sinh Lào.
Ngày thứ hai, đoàn đến thăm và làm việc tại tỉnh Champasak. Champasak là một tỉnh lớn nằm ở trung tâm nam Lào, có biên giới tiếp giáp với Việt Nam, Thái Lan và Campuchia, có trục đường quốc lộ 15 đi qua, nối cửa khẩu LaLay (Quảng Trị - Salavan) với cặp cửa khẩu Chong Mek-Vang Tao (Champasak – U Bon (Thái Lan) nên thuận lợi trong giao thương với tỉnh Quảng Trị và kết nối trên hành lang kinh tế Quảng Trị - Salavan - Champasak - U Bon. Với vị trí đắc địa ở khu vực ngã ba, thuận lộ, thuận giang, Champasak đã tận dụng lợi thế, thời cơ, chủ động mở rộng quan hệ hợp tác đầu tư với các tỉnh, thành của Việt Nam, từng bước bứt phá đi lên, trở thành tỉnh phát triển mạnh trong khu vực.
Thủ phủ của Champasak là thành phố Pakse, theo tiếng Lào có nghĩa là “cửa sông”, Thành phố cửa sông vì nằm trong sự bao bọc của hai con sông Sê Don và Mekong, hai dòng sông lớn nhất của Lào. Pakse là Thành phố bình yên và tĩnh lặng mang đặc tính của xứ chùa tháp. Ở đây rất ít nhà cao tầng, người dân dùng xe ô tô bán tải là chính để đi sản xuất hay đến cơ quan làm việc.
Trong không khí đầm ấm, thắm tình hữu nghị, đồng chí Ni-phon-viêng Phă-sơt -Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy báo cáo khái quá tình hình kinh tế - xã hội của Champasak trong những năm qua có sự khởi sắc nhanh chóng. Năm 2017 GDP tăng 8,12%, thu nhập bình quân đầu người 2.418 USD, bản nghèo còn 1,6%; có 18 nước sang đây đầu tư, đứng thứ 2 là Việt Nam (đứng đầu là Malaixia). Việt Nam tập trung đầu tư vào nhiều dự án trong lĩnh vực nông nghiệp, chế biến nông sản, giao thông… Công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh được tăng cường. Xác định đào tạo cán bộ là quan trọng, hàng năm Salavan tuyển sinh đưa ra nước ngoài đào tạo trình độ Đại học, sau đại học, nhất là sang học ở Việt Nam, Malaixia, Singapo...mỗi năm khoảng 300 người; đồng thời chú trọng công tác luân chuyển cán bộ về cơ sở để đào tạo từ thực tiễn. Về mối quan hệ hai nước Việt Nam- Lào, đồng chí nói: “Tôi khẳng định chắc chắn rằng, sẽ làm hết sức mình để tăng cường giữ gìn và xây đắp mối quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản dày công vun đắp, phải gìn giữ mối quan hệ đó như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Cần phải tăng cường giáo dục truyền thống, nhất là thế hệ trẻ để con em mai sau luôn kế tục gìn giữ, nâng niu không bao giờ phai nhạt; làm cho mối quan hệ hữu nghị hai nước Lào - Việt Nam mãi mãi gắn bó, trong sáng, thủy chung, xứng đáng với ước nguyện của các bậc tiền bối. Chúc mối quan hệ hai Đảng, hai Nhà nước ngày càng trường tồn, đi vào chiều sâu như câu thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Việt- Lào hai nước chúng ta/ Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”.
Đồng chí Hồ Đại Nam, UVBTV, Trưởng Ban Tuyên giáo tỉnh ủy Quảng Trị chúc mừng những thành quả đạt được của tỉnh Champasak giành được trên các lĩnh vực kinh tế-xã hội, an ninh, quốc phòng và công tác xây dựng Đảng. Báo cáo vài nét tổng quan tình hình phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Quảng Trị. Đồng thời, đồng chí gợi mở một số nhiệm vụ trong công tác tuyên huấn, giáo dục mà hai tỉnh có khả năng hợp tác theo nhu cầu của mỗi bên và cần xây dựng chính sách cụ thể, phù hợp để thực hiện, như là hợp tác trong công tác tuyên truyền và đấu tranh trên không gian mạng, hợp tác hai tỉnh trong đào tạo nguồn nhân lực... Qua nghe báo cáo, đồng chí Ni-phon- viêng Phă- sơt nhất trí những nội dung đặt vấn đề phối hợp và nêu ý kiến chỉ đạo đến Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy và Sở Giáo dục - Thể thao tỉnh Champasak làm việc với đoàn Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị để bàn bạc thực hiện trong thời gian tới. Buổi làm việc giữa đoàn Ban Tuyên giáo tỉnh ủy Quảng Trị với Lãnh đạo Ban Tuyên huấn tỉnh ủy và Lãnh đạo Sở Giáo dục- Thể thao tỉnh Champasak đã đạt những kết quả tốt đẹp. Kỳ vọng trong thời gian tới hai bên sẽ tiếp tục trao đổi đoàn, thực hiện đáp ứng nhu cầu hợp tác trên lĩnh vực hai bên có nhu cầu, thúc đẩy mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác, giúp đỡ nhau cùng phát triển trong thời gian tới.
Chuyến thăm và làm việc với với Ban Tuyên huấn tỉnh ủy và Sở Giáo dục- Thể thao tỉnh Salavan và Champasak của đoàn Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy được đánh dấu bằng các biên bản ghi nhớ, văn bản thỏa thuận và những dấu ấn với những kỷ niệm sâu sắc. Lịch sử đáng trân trọng và tự hào, nhưng không thể chỉ giữ gìn truyền thống, mà giá trị, sức mạnh của truyền thống phải được nhân lên, duy trì và phát triển bằng động lực của hiện tại về hợp tác kinh tế, khoa học và văn hóa. Cùng nhau hướng tới một tương lai tốt đẹp, cũng là để khẳng định tình hữu nghị vững bền là không thể nào lay chuyển được. Chia tay các bạn Lào, tôi còn nhớ mãi lời chúc của đồng chí Sỉ- hiêng-hỏm Xỏm-băt, Uỷ viên Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Salavan trong buổi Lễ buộc chỉ cổ tay dành cho đoàn ngày mới đến: “Xin chúc các đồng chí, chúc cho tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào mãi mãi xanh tươi. Chúng ta nguyện tiếp tục cùng nhau làm hết sức mình để giữ gìn, thắt chặt hơn nữa mối tình đoàn kết, hữu nghị và quan hệ hợp tác giữa hai tỉnh; tăng cường sự phối hợp và hợp tác sâu hơn nữa giữa hai Ban Tuyên giáo với những gì mà chúng ta có thể làm được; phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục cho thế hệ kế cận hiểu và giữ gìn mối tình đoàn kết đó”. Từ Quang Hóa