 |
| Tọa đàm “Nhận diện và giải pháp ngăn chặn buôn lậu, hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại” (Ảnh: K.D) |
Đó là chia sẻ của ông Trần Hữu Linh - Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường, Bộ Công Thương tại Tọa đàm “Nhận diện và giải pháp ngăn chặn buôn lậu, hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại” do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 28/7.
Theo ông Trần Hữu Linh, việc chống hàng giả luôn diễn ra dai dẳng và ngày càng trở nên nhức nhối, tinh vi và phủ khắp trên các địa bàn cả nước với đa dạng mặt hàng. Nếu như trước đây hàng giả chỉ tập trung chủ yếu vào những mặt hàng phổ biến như mỹ phẩm, đồ gia dụng… thì nay hàng giả đã góp mặt vào cả những mặt hàng như xăng dầu, mật ong, phân bón. Có thể thấy rằng, một năm trở lại đây tình trạng xăng dầu giả, xăng dầu kém chất lượng trở nên phổ biến; tiếp đó là các mặt hàng vật tư nông nghiệp, phân bón.
Qua kiểm tra, kiểm soát, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã liên tục phát hiện nhiều vụ việc sản xuất phân bón giả ngay tại thị trường nội địa. Nhiều vụ việc vi phạm rất nghiêm trọng, thậm chí trộn cả đất cả xỉ vào để làm phân bón bán ra ngoài thị trường.
Ngoài ra, hiện nay mua sắm chủ yếu thực hiện qua sàn thương mại điện tử nên tại các mô hình kinh doanh online, sàn giao dịch thương mại điện tử, hàng giả thậm chí là vận chuyển một cách tương đối công khai qua việc lợi dụng kẽ hở từ chuyển phát của các hãng chuyển phát công khai chính thức. Điều này làm cho lực lượng chức năng rất là khó đối phó.
Không những thế, khi Trung Quốc siết chặt chính sách do COVID-19 khiến hàng hoá phải xuất khẩu theo chính ngạch, các đối tượng lại tìm cách để luồn lách. Vì vậy, ngay trong nội địa vẫn có những đối tượng ở các làng nghề tiếp tục sản xuất hàng giả, tập trung chủ yếu vào đồ thực phẩm. Đơn cử, lực lượng quản lý thị trường mới kiểm tra một cơ sở kiểm tra và thu giữ cơ sở ở ngay huyện Hoài Đức, Hà Nội sản xuất mật ong ngay trong một hộ gia đình, một ngày hàng trăm lít mật ong giả hoàn toàn và chỉ có bán ở trên facebook.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Đăng Sinh - Chủ tịch Hiệp hội chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP) cho biết, trong 2 năm diễn ra COVID-19, thống kê giữa Tổng cục quản lý thị trường và Cục Thương mại điện tử và kinh tế số phối hợp tổ chức kiểm tra 3.000 vụ và đã xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại điện tử đến 20 tỷ đồng.
Với cái chức năng, nhiệm vụ của Hiệp hội chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu đồng hành cùng doanh nghiệp đưa ra giải pháp chống hàng giả. Bởi, có rất nhiều doanh nghiệp không có đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước, đến lúc lực lượng chức năng xử lý những trường hợp bị làm giả hàng hóa cũng không thể chứng minh được. Do đó, Hiệp hội liên tục nhắc nhở doanh nghiệp, nhất là các doanh doanh nghiệp vừa và nhỏ rất sơ suất trong việc đăng ký nhãn hiệu sản phẩm.
Ông Nguyễn Hữu Tuấn - Trưởng phòng Quản lý hoạt động thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cũng cho rằng: Trong bối cảnh COVID-19 vừa qua, thương mại điện tử như một cái phao cứu sinh cho doanh nghiệp để tồn tại. Tuy nhiên, khi giá trị giao dịch cũng như số lượng giao dịch gia tăng sẽ đi kèm phát sinh như hàng giả, hàng nhái cũng như lừa đảo trên môi trường trực tuyến do người mua, người bán không gặp nhau nên những hành vi phạm trong thương mại điện tử cũng có xu hướng gia tăng.
Mặt khác, nhiều doanh nghiệp chưa thực sự chú trọng bảo vệ thương hiệu khiến truyền thông còn hạn chế, hoặc bản thân doanh nghiệp biết là đối tượng làm giả nhưng không muốn công khai những cái đặc thù, đặc điểm nhận dạng hàng giả. Do vậy, cơ quan chức năng mời các chủ thể quyền làm việc thì phối hợp cũng chưa đầy đủ, hoặc doanh nghiệp chưa áp dụng công nghệ mới về truy xuất nguồn gốc hay là tem chống giả....
Vì vậy, dối với các sàn thương mại điện tử cần kiểm soát triệt để đối tượng đăng tải với nhiều tên khác nhau và các hình thức tinh vi qua mắt. Hơn nữa, đối với người tiêu dùng cần nâng cao trách nhiệm không mua hàng nhái thương hiệu dù giá rẻ hơn để không vô tình tiếp tay cho hàng giả.
Ông Trần Hữu Linh dự báo, chỉ trong vòng hai đến ba năm nữa, tỷ lệ kiểm tra, kiểm soát đối với lực lượng của thị trường phải là 60% ở trên mạng và chỉ còn 20-30% là tại hiện trường. Bởi gian lận thương mại sẽ chủ yếu trên không gian mạng và phải có những mặt hàng, ngành hàng trọng điểm. Thay đổi thói quen là một thứ rất khó nên cần tuyên truyền vận động theo hướng đa dạng hóa lên nhiều hình thức tới doanh nghiệp, người tiêu dùng nhằm góp phần đẩy lùi vấn nạn hàng giả.