Cây sachi (gọi tắt của cây sacha inchi, trồng lấy hạt làm thực phẩm hoặc điều chế tinh dầu…) được H.Ba Tơ học kinh nghiệm từ H.Hướng Hóa (Quảng Trị), nên đầu tư 1,7 tỉ đồng mua cây giống đưa về trồng thí điểm tại các xã Ba Tiêu, Ba Tô, Ba Động vì điều kiện khí hậu được cho là phù hợp.
Đến tháng 2.2019, cây này được trồng thí điểm đầu tiên ở các xã nói trên (khoảng 5 ha/xã) do một doanh nghiệp hỗ trợ cây giống, bao tiêu đầu ra cho sản phẩm. Theo dự kiến, trong năm đầu thu hoạch, 1 ha sachi cho 1 tấn quả, với giá bán thấp nhất 50.000 đồng/kg, người trồng có trong tay 50 triệu đồng. Đáng nói, kể từ năm thứ 3 trở đi, doanh thu có thể ở mức 147 triệu đồng/ha và thời gian thu hoạch kéo dài khoảng 20 năm.
Thế nhưng đến thời điểm này, cây sachi ở Ba Tơ đã chết hàng loạt. Bà Huỳnh Thị Hòa (45 tuổi, xã Ba Tiêu, H.Ba Tơ) cho biết gia đình bà đã phá cây keo, tiên phong trồng 1 ha sachi và đầu tư hàng trăm triệu đồng vào đây. Không ngờ, cây sachi lớn lên thì chết hàng loạt. Quá thất vọng, bà Hòa đã quyết định tạm dừng việc trồng sachi.
Theo Trung tâm dịch vụ nông nghiệp H.Ba Tơ, qua khảo sát các rẫy trồng cây này thì nơi tỷ lệ sống thấp nhất là gần 10%, cao nhất cũng chỉ 30 - 40%. Ông Phan Quang Đức cho rằng, nguyên nhân chính là do nắng nóng kéo dài. “Trong khi nhiệt độ tăng cao, người dân lại tưới nước nhiều, gây bệnh lở cổ rễ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập nên
cây chết khô. Thời gian này, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp H.Ba Tơ cử cán bộ cùng ăn, cùng ở với người trồng sachi để khắc phục tình trạng cây chết; điều trị bệnh lở cổ rễ; tiến hành đào xới, phơi hố, cấp các loại thuốc để xử lý và khi thời tiết thuận lợi sẽ hỗ trợ lại cây giống để người dân tiếp tục trồng”, ông Đức nói.