Người ta vẫn quen với những bầu không khí u ám mà Jose Mourinho mang đến, nhưng không phải lúc này, khi Ngoại hạng Anh trở lại thi đấu. Nhà cầm quân người Bồ Đào Nha không che giấu sự tự tin và lạc quan về triển vọng của Tottenham - điều chẳng ai dám mơ khi giải đấu tạm dừng vì Covid-19 bùng phát cách đây ba tháng.
Những tháng ngày bóng đá liên hoàn theo kiểu "mùa giải mini", không có người hâm mộ sắp tới là điều không tưởng khi Mourinho được bổ nhiệm tháng 11/2019. Nhưng quãng nghỉ bất đắc dĩ lại trao cho "Người Đặc Biệt" một chiếc phao cứu sinh. Chín trận đấu còn lại không đơn thuần xoay quanh việc Tottenham có lọt vào Champions League mùa giải tới hay không.
Đó còn là câu trả lời cho câu hỏi: Liệu quyết định sa thải Mauricio Pochettino và bổ nhiệm Mourinho cách đây bảy tháng của chủ tịch Daniel Levy có được đền đáp? Đó là canh bạc lớn nhất sự nghiệp của Levy và ông không nằm ở cửa trên, khi Tottenham đang đứng thứ tám. Nhưng thế cờ vẫn có thể được lật ngược.
Tâm điểm dĩ nhiên vẫn xoay quanh Mourinho - người đến Tottenham với danh tiếng sứt mẻ ít nhiều. Những thất bại trong mùa giải thứ ba và bị sa thải vào Giáng Sinh theo kịch bản gần như y hệt tại Chelsea và Man Utd khiến nhiều người không khỏi đi tới kết luận: Mourinho đã hết thời. Chiến thuật không còn hợp xu hướng thời đại, những phương pháp khích tướng hại nhiều hơn lợi với thế hệ cầu thủ trẻ, mà ví dụ gần nhất là mâu thuẫn với Paul Pogba tại Old Trafford.
Tottenham bắt đầu tháng Hai một cách tích cực với ba trận thắng liên tiếp, trong đó đáng kết nhất là chiến thắng 2-0 trước ĐKVĐ Man City. Nhưng những gì diễn ra sau đó chẳng khác một cơn ác mộng: sáu trận liền không thắng và bị loại khỏi cả Cup FA lẫn Champions League. Sau khi hoà Burnley 1-1 đầu tháng Ba, Mourinho không ngại đem cậu học trò Tanguy Ndombele ra làm vật tế thần trên sóng truyền hình với phát biểu "Tottenham không có tuyến giữa".
Đó là phong cách quen thuộc của Mourinho, cũng chính là phong cách lãnh đạo khiến các cầu thủ trẻ mếch lòng tại hai đội ông làm việc trước đó. Tottenham lần này cũng không phải ngoại lệ. Các cầu thủ bị sốc khi thấy ông thầy sẵn sàng "chặt chém" đội bóng trước dư luận. Vốn đã bị loại khỏi các giải Cup và rơi xuống thứ 8 trên bảng điểm, những bình luận của Mourinho khiến bầu không khí tại Tottenham căng hơn dây đàn. Mọi thứ tệ tới mức có cảm giác Mourinho có thể bị sa thải bất cứ lúc nào mà chẳng cần đợi tới mùa giải thứ ba.
Loạt sáu trận không thắng trên mọi đấu trường trước khi nghỉ dịch tưởng chừng khiến Mourinho mất ghế. Ảnh:Reuters.
Những chỉ trích nhắm vào Mourinho chủ yếu liên quan tới cá tính và cách tiếp cận đội bóng của ông. Kết quả của Tottenham đang rất tệ, nhưng khó có thể đổ hết lỗi lên vai HLV người Bồ Đào Nha. Khi ông nhận việc vào tháng 11, tình thế của đội khó khăn hơn bất kỳ thử thách nào mà HLV này từng đương đầu trong sự nghiệp. Dù sở hữu nhiều hảo thủ, Tottenham là một tập thể đã kiệt quệ, cả về thể chất lẫn tinh thần, sau năm năm rưỡi dưới trướng Pochettino. Đỉnh điểm là thất bại trong trận chung kết Champions League 2019, và chính Pochettino, mới đây, cũng phải thừa nhận Levy đã đúng khi sa thải ông.
Những gì Mourinho được thừa hưởng là một đội bóng đang già cỗi và không được làm mới đội hình. Đó là còn chưa kể những cuộc chia ly, với Christian Eriksen và Danny Rose rời đội trong tháng 1/2020, còn Jan Vertonghen sẽ hết hợp đồng vào mùa hè này. Tổng số trận bộ ba kể trên đã khoảng áo Spurs là 830 trận, họ ra đi, để lại một khoảng trống mênh mông về nhân lực và kinh nghiệm.
Đó là còn chưa kể cơn khủng hoảng chấn thương, với Harry Kane tổn thương gân kheo trong trận gặp Southampton ngay ngày đầu năm mới. Moussa Sissoko và Son Heung-min lần lượt nối gót Kane vào phòng bệnh với những chấn thương đầu gối và tay. Sự cạn kiệt nhân lực của Mourinho được thể hiện ở việc ông không còn ai cho vị trí tiền đạo cắm ngoài ... Lucas Moura.
Cầu thủ chạy cánh người Brazil đã ra sân đủ 26 trận Mourinho dẫn dắt Tottenham, trong đó có 23 lần đá chính. Không hình ảnh nào tóm gọn triều đại của Mourinho tại Tottenham chính xác hơn cảnh Lucas chật vật đón đường bóng bổng phất lên từ hàng thủ và dễ dàng bị ngăn cản bởi một trung vệ cao hơn anh cả cái đầu. Bài phất bóng bổng lên cho tuyến trên là thứ duy nhất Mourinho có trong những tuần cuối cùng bóng đá còn diễn ra bình thường. Nếu giải đấu không bị tạm hoãn bởi Covid-19, đó nhiều khả năng cũng sẽ là hình ảnh quen thuộc của tháng Tư và mùa giải của Spurs xem như bỏ đi.
Nếu điều đó xảy ra, Mourinho có quyền được biện minh rằng không HLV nào có thể đến vào giữa mùa, mất hàng loạt trụ cột mà vẫn giúp đội bóng được dự Champions League. Nhưng Covid-19 xuất hiện và vô tình trao cho Mourinho một con đường sống tại Tottenham. Thay vì gần như chắc chắn thất bại, Mourinho bước sang một thực tại khác, nơi những kết quả tốt có thể giúp ông tồn tại.
Đội hình Tottenham hiện tại ở trạng thái tốt hơn nhiều so với ba tháng trước với sự trở lại của Kane, Son và Sissoko. Họ sẽ không phải chứng kiến cảnh Hugo Lloris và Toby Alderweireld phải chuyền dài cho Lucas trong vô vọng nữa. Nếu xét về phong độ, không đối thủ nào có lợi thế hơn Tottenham khi tất cả đều chưa chơi một trận bóng chính thức trong 14 tuần gần nhất.
Kane trở lại sau chấn thương là sự tăng cường đáng kể cho hàng công Tottenham sau dịch. Ảnh: TH.
Nhưng người được trông đợi nhất sẽ là chính Mourinho. Khi có được chữ ký của "Người Đặc Biệt" cuối năm ngoái, Tottenham ắt hẳn đã hy vọng bản CV hoành tráng và những chiến tích tại mọi CLB ông từng dẫn dắt sẽ đủ để vực dậy các cầu thủ. Ông là mẫu HLV lớn hơn cả đội bóng, là một ngôi sao toàn cầu, với cá tính vượt xa Pochettino. Nhưng thực tế cho thấy Tottenham đã khủng hoảng tới mức ngay cả Mourinho cũng bất lực trong việc đưa đội bóng trở lại đường ray ngay lập tức.
Mọi chuyện giờ đã khác và thể thức đấu kiểu marathon sắp tới dường như rất thích hợp với Mourinho. Ông vốn là người thích đóng vai kẻ chiếu dưới, ngay cả khi sở hữu trong tay những cầu thủ hàng đầu thế giới. Mourinho chưa và không bao giờ là một Jurgen Klopp hay Pochettino để xây dựng một đội bóng với nguồn năng lượng vô tận, trong đó các cầu thủ và các cổ động viên cùng nhìn về một hướng. Sheffield United và Wolves có thể thất bại khi không có sự cổ vũ của khán giả nhà, nhưng Tottenham của Mourinho sẽ không gặp phải vấn đề này.
Mourinho đã chiến thắng ở mọi nơi ông từng đi qua. Ông có trong tay hai chức vô địch Serie A, được tạo nên bởi nhiều chiến thắng tại những sân bóng hẻo lánh, gần như trống không tại khắp Italy. Ông đã hai lần vô địch Champions League sau khi đưa Porto và Inter Milan chinh phạt khắp châu Âu. Vậy nên một Ngoại hạng Anh vắng lặng - không khán giả, không linh vật cũng chẳng có những cậu bé nhặt bóng - liệu có làm khó được Mourinho? Các đội bóng có chất lượng và kinh nghiệm tại Tây Ban Nha và Đức đều đã có những kết quả tốt, vậy tại sao Tottenham không thể làm điều tương tự?
Đó là lý do Mourinho đang lạc quan, và bầu không khí tại Tottenham hoàn toàn thay đổi. Những lời phàn nàn và đổ lỗi của tháng Ba đã biến mất, ít nhất là lúc này. Mourinho đang tràn trề động lực và truyền cho cả đội niềm tin rằng họ có thể chiến thắng. Đã nhiều lúc ở mùa này, sự đoàn kết trong giai đoạn đỉnh cao của Pochettino tại Tottenham như tan biến và bị thế chỗ bằng toan tính cá nhân. Những cầu thủ bị trả lương thấp hơn so với nhiều đồng nghiệp đã chán nản, mệt mỏi hoặc ra đi. HLV thành công nhất lịch sử đương đại của đội bóng đã bị sa thải. Đại dịch khiến CLB phải tự lo và mang thêm những mối lo toan về tài chính.
Nhưng giờ đây, Tottenham có một cái đích trong chín trận còn lại và một HLV dẫn đường chỉ lối. Con đường này rất hẹp, nhưng rất rõ ràng: đánh bại Man Utd hôm nay, rồi Sheffield United và Arsenal để vượt qua chính những đội bóng này. Trong những trận đấu còn lại, chất lượng đội hình vượt trội của Tottenham có thể đủ để họ chiến thắng.
Một suất dự Champions League mùa giải tới vẫn nằm trong tầm với. Kết quả cuối mùa sẽ là câu trả lời cho canh bạc của Levy và quyền lực của Mourinho.
*Lịch đấu theo giờ Hà Nội.