Nghị quyết Đại hội XII của Đảng xác định: “Tăng cường sức mạnh quốc phòng, an ninh cả về tiềm lực và thế trận; xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững mạnh; xây dựng thế trận lòng dân vững chắc trong thực hiện chiến lược bảo vệ Tổ quốc”. Những năm qua, quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X về xây dựng khu vực phòng thủ, xuất phát từ đặc thù của địa phương, các cấp ủy, chính quyền địa phương trong tỉnh đã nhận thức đúng vị trí, tầm quan trọng, hiểu rõ giá trị của Nghị quyết 28- NQ/TW trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; xác định xây dựng khu vực phòng thủ là nhiệm vụ trọng yếu trong hoạt động lãnh đạo của địa phương, đề ra các giải pháp chỉ đạo sát, đúng. Trong 10 năm thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW, Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành 01 nghị quyết, 01 chương trình hành động, 7 chỉ thị, 3 đề án và nhiều văn bản chỉ đạo công tác quân sự, quốc phòng gắn với nhiệm vụ xây dựng KVPT phù hợp với điều kiện thực tiễn ở địa phương. Các cấp ủy, chính quyền đã tăng cường chỉ đạo và tổ chức xây dựng các tiềm lực KVPT theo hướng toàn diện, tập trung, có trọng tâm, trọng điểm sát với điều kiện thực tế của từng địa phương. Trong đó, đặc biệt quan tâm chăm lo xây dựng hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở vững mạnh; tập trung chỉ đạo xây dựng cơ sở xã, phường, cụm an toàn làm chủ, sẵn sàng chiến đấu; thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội và các chính sách xã hội tại địa phương. Trên cơ sở đó, đã phát huy cao độ tinh thần chủ động, tích cực, tự lực, tự cường của các địa phương, xây dựng được “thế trận lòng dân” vững chắc, tạo nên sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân trong thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế, xã hội gắn kết chặt chẽ với tăng cường củng cố quốc phòng - an ninh và ngược lại; từng bước quy hoạch và đầu tư xây dựng các KVPT then chốt, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương tỉnh, huyện, xác định các mục tiêu trọng yếu về chính trị, quân sự, an ninh, kinh tế cần tập trung bảo vệ...
Cơ quan quân sự các cấp đã làm tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng và hoạt động KVPT; tích cực nghiên cứu các văn bản lãnh đạo của Đảng, Nhà nước để tham mưu, đề xuất những chủ trương, giải pháp chỉ đạo và cụ thể hóa thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ sát đúng, phù hợp thực tế tình hình địa phương để triển khai thực hiện. Những năm qua, tiềm lực và thế trận của KVPT tỉnh, huyện đã được xây dựng theo hướng “Cơ bản, liên hoàn, vững chắc”, khả năng bảo vệ địa bàn, ứng phó với các tình huống QP - AN được nâng lên, đủ sức ngăn chặn, làm thất bại âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững ổn định chính trị, tạo môi trường thuận lợi để xây dựng, phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân.
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ xây dựng KVPT, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn bộc lộ một số khuyết điểm, hạn chế cần khắc phục, đó là: Nhận thức về đường lối, quan điểm của Đảng, Nhà nước đối với nhiệm vụ xây dựng KVPT tỉnh, huyện và xây dựng nền QPTD của một số địa phương còn hạn chế, còn biểu hiện xem đó là nhiệm vụ của cơ quan quân sự. Sự gắn kết giữa phát triển kinh tế với QP-AN tuy có chuyển biến nhưng vẫn còn thiếu đồng bộ; hiệu quả vận hành cơ chế theo Nghị quyết 28/NQ-TW của Bộ Chính trị của một số cấp ủy địa phương, xã, phường, thị trấn chưa cao, do đó, khi có tình huống xảy ra ở địa phương xử lý còn lúng túng, bị động. Một bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng chưa nêu cao tinh thần cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn mới của các thế lực thù địch. Việc xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần trong Nhân dân có mặt còn hạn chế, nhất là việc bám, nắm cơ sở, gần dân để tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, do đó tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa bàn còn tiềm ẩn phức tạp, vẫn còn tình trạng khiếu kiện vượt cấp, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân chưa được giải quyết dứt điểm..., là những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng Khu vực phòng thủ trong thời gian đến.
Dự báo thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực vẫn diễn biến rất phức tạp, khó lường. Hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, sự bùng nổ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tạo ra thời cơ và thách thức, sự cạnh tranh gay gắt trên tất cả các lĩnh vực. Các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện chiêu bài “bất tuân dân sự”, hoạt động “diễn biến hòa bình”, hoạt động tuyên tuyền, chống phá trên không gian mạng kết hợp bạo loạn lật đổ nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, âm mưu phi chính trị hóa lực lượng vũ trang. Trước tình hình đó, đòi hỏi phải tập trung xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, kiên quyết, kiên trì đấu tranh, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển kinh tế, trong đó, nhiệm vụ tập trung xây dựng KVPT tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc, bảo đảm “xã giữ xã, huyện giữ huyện, tỉnh giữ tỉnh”, cả nước thành một hệ thống phòng thủ “Cơ bản, liên hoàn, vững chắc” là nhiệm vụ hết sức quan trọng và cấp thiết. Để tiếp tục xây dựng khu vực phòng thủ về chiều sâu, thực chất là xây dựng các tiềm lực, các cấp, ngành, địa phương chú trọng thực hiện tốt một số nội dung sau:
- Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ, trọng tâm là Nghị quyết số 28 - NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X; Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về "Chiến lược bảo vệ Tổ Quốc trong tình hình mới"; Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị khóa XII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng; Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị khóa XII về Chiến lược An ninh mạng quốc gia; Chỉ thị số 46-CT/TW, ngày 22/6/2015 của Bộ Chính trị khóa XI về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới”; Kết luận số 32-KL/TW, ngày 5/7/2018 của Bộ Chính trị khóa XII về tình hình an ninh, trật tự nổi lên gần đây, nhiệm vụ và giải pháp thời gian tới; Chương trình hành động số 92-CTHĐ/TU của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW. Trên cơ sở tình hình, kết quả, hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, cần tiếp tục nghiên cứu, bổ sung nhiệm vụ, giải pháp xây dựng khu vực phòng thủ sát với từng đơn vị, địa phương.
- Nhận định phân tích, đánh giá, dự báo chính xác tình hình, sát với khả năng và các tình huống có thể xẩy ra, từ đó xác định các nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng khu vực phòng thủ trong từng giai đoạn, từng năm; đảm bảo giải quyết có hiệu quả các tình huống theo phương châm “ Xã giữ xã, huyện giữ huyện, tỉnh giữ tỉnh”, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.
- Tiếp tục đổi mới phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao chất lượng xây dựng hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện của cấp ủy, chính quyền, mặt trận và đoàn thể các cấp. Vận dụng sáng tạo quan điểm kết hợp chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng khu vực phòng thủ vào kế hoạch công tác từng thời kỳ, hàng năm. Thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ đảng viên và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ xây dựng KVPT, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Xây dựng thế trận “lòng dân vững chắc”, tăng cường công tác vận động quần chúng của Đảng, công tác dân vận chính quyền; nâng cao nhận thức chính trị, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; kiên quyết đấu tranh với những luận điệu sai trái, phản động, đề cao cảnh giác trước âm mưu, luận điệu xuyên tạc, kích động chống phá của các thế lực thù địch và phản động, không để xẩy ra “điểm nóng”.
- Triển khai xây dựng và thực hiện có hiệu quả các điểm dân cư tập trung, bố trí việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số ở khu vực biên giới; bảo vệ và phát triển rừng vành đai trên địa bàn tỉnh gắn với xây dựng các tuyến đường phục vụ kinh tế - quốc phòng; thành lập tiểu đội dân quân thường trực, đầu tư xây dựng chốt chiến đấu của dân quân ở các xã biên giới; các điểm tựa, các cụm điểm tựa; lực lượng dân quân biển; huy động các nguồn lực, đầu tư xây dựng các công trình chiến đấu trong khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thành, thị để từng bước hoàn chỉnh thế trận của khu vực phòng thủ.
- Tập trung xây dựng lực lượng quân sự, công an, bộ đội biên phòng vững mạnh toàn diện. Lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng vũ trang, trong đó lấy xây dựng vững mạnh về chính trị làm cơ sở. Không ngừng nâng cao chất lượng tham mưu của cơ quan quân sự, công an, biên phòng các cấp. Tập trung tuyên truyền, giáo dục để cán bộ, chiến sỹ, lực lượng vũ trang có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân; có trình độ kỹ thuật, chiến thuật, nghiệp vụ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cao. Nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập khu vực phòng thủ từng cấp, chuẩn bị tốt các mặt sẵn sàng động viên khi có chiến tranh.
- Tăng cường công tác quản lý nhà nước về biên giới, mở rộng quan hệ hợp tác toàn diện với các tỉnh của nước bạn Lào. Duy trì tốt mối quan hệ trao đổi thông tin, nắm tình hình; chủ động phối hợp tuần tra, kiểm soát một số khu vực giáp biên, ngăn chặn kịp thời các hoạt động vượt biên, xâm nhập trái phép, nhất là các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; tích cực đấu tranh phòng, chống có hiệu quả các loại tội phạm và tệ nạn xã hội... góp phần ổn định tình hình, không để các thế lực thù địch lợi dụng chống phá mối quan hệ đoàn kết hữu nghị giữa ta với bạn, giữ vững an ninh biên giới, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội giữ vững ổn định hòa bình của nhân dân trên địa bàn giáp biên giới. Hải Yến