Thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân tỉnh đã ban hành nhiều văn bản để lãnh, chỉ đạo công tác quy hoạch, tổ chức, sắp xếp hệ thống mạng lưới trường, lớp trên địa bàn, cụ thể: Tỉnh ủy Quảng Trị đã ban hành Kế hoạch số 84-KH/TU, ngày 27/4/2018 về thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập; Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 1322/QĐ-UBND, ngày 15/6/2018 ban hành Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã; thôn, bản, khu phố; cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập…
Sau khi thực hiện sắp xếp, tính đến ngày 31/5/2023, toàn tỉnh có 399 cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, trong đó có 166 trường mầm non (147 trường công lập và 19 trường ngoài công lập), 67 trường tiểu học, 80 trường TH&THCS; 42 trường THCS; 07 trường THCS&THPT (tính cả Trường Phổ thông liên cấp CĐSP Quảng Trị), 24 trường THPT, 02 trường có từ 03 cấp học trở lên (tư thục), 09 trung tâm GDNN-GDTX cấp huyện, 01 Trung tâm GDTX-TH, NN tỉnh; 01 Trường Trẻ em khuyết tật tỉnh); 03 trường trung cấp[1]; 03 trường cao đẳng[2] và 01 Phân hiệu Đại học Huế tại Quảng Trị. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có 38 trung tâm ngoại ngữ, tin học tư thục, 13 tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học và 15 đơn vị tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống và các trung tâm học tập cộng đồng cấp xã. Đa số các cơ sở giáo dục có quy mô số điểm trường, số nhóm, lớp đảm bảo theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tuy vậy, quy mô trường, lớp hiện nay vẫn còn một số tồn tại, bất cập như: một số trường mầm non, trường tiểu học ở các huyện miền núi có số nhóm, lớp, số điểm trường vượt quá mức tối đa quy định; một số trường trung học phổ thông chưa đạt số lớp tối thiểu (dưới 15 lớp); một số trường sau khi sáp nhập có quy mô lớn, nhiều điểm trường, gây khó khăn cho công tác quản lý...
Trong giai đoạn 2023-2025, tỉnh Quảng Trị xác định mục tiêu đến năm 2025, trên địa bàn tỉnh có 365 cơ sở giáo dục công lập (gồm 145 trường mầm non, 70 trường tiểu học, 75 trường TH&THCS, 45 trường THCS, 05 trường THCS&THPT[3], 24 trường THPT và 01 trường phổ thông liên cấp) với 849 điểm trường. Đồng thời, đề ra phương hướng trong thời gian tới sẽ tiếp tục tổ chức sắp xếp, điều chỉnh mạng lưới trường, lớp các cấp học theo hướng sáp nhập các trường cùng cấp có quy mô nhỏ trên cùng địa bàn một xã hoặc liên xã; tách các trường có nhiều cấp học có quy mô lớn, nhiều điểm trường; giải thể các trường có quy mô nhỏ không đảm bảo số lớp tối thiểu quy định; củng cố và phát triển hệ thống các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, trường phổ thông có tổ chức bán trú; dồn, ghép các điểm trường lẻ gần nhau và đủ điều kiện về cơ sở vật chất.
Để tiếp tục thực hiện sắp xếp lại các trường liên cấp, liên xã, thu gọn các điểm trường trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, tỉnh Quảng Trị xác định một số nhiệm vụ trọng tâm:
- Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt về mục tiêu, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung chủ trương của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về sự cần thiết phải sáp nhập các trường học có quy mô nhỏ để hình thành các trường có quy mô lớn hơn nhằm tinh gọn bộ máy, có điều kiện tập trung đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, tạo tiền đề nâng cao chất lượng giáo dục, để tạo sự đồng thuận của các ngành, các cấp, các đơn vị sự nghiệp và toàn xã hội.
- Xây dựng đề án, kế hoạch để triển khai thực hiện việc quy hoạch, sắp xếp mạng lưới trường, lớp giai đoạn 2023 - 2025 trên địa bàn phù hợp với lộ trình sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 theo tinh thần Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
- Điều chỉnh, quy hoạch mạng lưới trường, lớp trên địa bàn một cách khoa học và hợp lý, gắn với sự gia tăng dân số tại các địa phương và quy hoạch mở rộng các khu dân cư, khu công nghiệp; khuyến khích thành lập các trường tư thục, các lớp mẫu giáo, lớp mầm non và nhóm trẻ độc lập đảm bảo yêu cầu về chất lượng giáo dục theo Luật Giáo dục và các quy định khác của pháp luật; sắp xếp, dồn ghép các điểm trường lẻ một cách hợp lý, đảm bảo khoảng cách theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh đến trường.
- Đề cao trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, cá nhân của người đứng đầu các đơn vị; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành liên quan để triển khai thực hiện có hiệu quả công tác tổ chức sắp xếp, sáp nhập, dồn ghép các trường, điểm trường trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục củng cố, phát triển và phát huy hiệu quả mô hình trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú và trường có tổ chức bán trú.
- Lấy kết quả thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế hằng năm là một trong những tiêu chí để đánh giá, xếp loại kết quả công tác của người đứng đầu cơ quan quản lý trực tiếp đơn vị sự nghiệp công lập, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập và đơn vị sự nghiệp công lập.
- Đẩy mạnh thực hiện tự chủ về tài chính trong lĩnh vực sự nghiệp giáo dục công lập đối với những nơi có điều kiện xã hội hóa cao; phê duyệt phương án tự chủ về tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập theo quy định của pháp luật…Hồng Bốn
[1] Trường Trung cấp Nghề Giao thông vận tải, Trường Trung cấp Mai Lĩnh, Trường Trung cấp tổng hợp Asian.
[2] Trường CĐSP Quảng Trị, Trường Cao đẳng Y tế và Trường Cao đẳng Kỹ thuật.
[3] Giải thể Trường THCS&THPT Tân Lâm.