Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW, ngày 30/03/2007 của Ban Bí thư về “nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” và Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW, ngày 6/7/2018 của Ban Tổ chức Trung ương về “một số vấn đề về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” và các nghị quyết về xây dựng Đảng. Trong những năm qua, công tác xây dựng và củng cố tổ chức đảng được Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy trực thuộc quan tâm, đã ban hành nhiều văn bản quan trọng nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của chi bộ như: Quy định số 03-QĐ/TU, ngày 21/7/2011 “Về chức năng, nhiệm vụ của chi bộ khu phố trực thuộc đảng uỷ phường, thị trấn”, Quy định số 04-QĐ/TU, ngày 21/7/2011 “Về chức năng, nhiệm vụ của chi bộ thôn, bản trực thuộc đảng uỷ xã”; Quy định số 08-QĐ/TU, ngày 21/5/2013 “Về chức năng, nhiệm vụ của chi bộ cơ quan xã, phường, thị trấn”; Kế hoạch số 47-KH/TU, ngày 22/3/2017 về việc tổ chức Diễn đàn “Vai trò của chi bộ Đảng trong việc giáo dục, quản lý cán bộ, đảng viên để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; đồng thời, chỉ đạo việc đưa nội dung học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào sinh hoạt thường xuyên của tổ chức đảng, cơ quan, đoàn thể.
Nhờ làm tốt việc quán triệt thực hiện quy định của Điều lệ Đảng, Ban Tổ chức Trung ương; Ban Thường vụ Tỉnh uỷ nên sinh hoạt chi bộ trên địa bàn tỉnh, nhất là ở khu vực nông thôn ngày càng đi vào nền nếp và có nhiều đổi mới về nội dung, phương pháp, cách thức sinh hoạt. Cụ thể:
Trước khi sinh hoạt, các chi uỷ đều tiến hành họp để chuẩn bị nội dung sinh hoạt; các chi bộ đều coi trọng đổi mới nội dung sinh hoạt theo hướng thiết thực gắn với thực tiễn của địa phương, trên cơ sở bám sát vào Tài liệu sinh hoạt chi bộ hàng tháng của Tỉnh uỷ Quảng Trị để thông tin tuyên truyền đường lối, chủ trương chính sách của Đảng cũng như tình hình trong tỉnh. Nhờ phát huy tốt dân chủ trong thảo luận, nên đã khơi dậy và phát huy được trí tuệ của đảng viên trong chuẩn bị và phát biểu ý kiến, thảo luận về một số vấn đề nổi lên trên địa bàn dân cư. Nhiều chi bộ dân cư nông thôn đã ra được nghị quyết đúng về công tác xây dựng Đảng và lãnh đạo các lĩnh vực của đời sống xã hội, các chi hội đoàn thể trên địa bàn thôn, xóm và tổ chức thực hiện có hiệu quả, tạo chuyển biến mọi mặt ở địa phương. Nghị quyết gắn với giải quyết các vấn đề trọng yếu trên địa bàn như: Dồn điền đổi thửa đề xây dựng nông thôn mới, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển ngành nghề, giảm hộ nghèo, tăng hộ giàu; bảo đảm an ninh, trật tự; bảo vệ môi trường sinh thái; giải phóng mặt bằng; nâng cao chất lượng hoạt động của các chi hội đoàn thể; giữ vững an ninh trật tự trong các dịp lễ, tết; phòng, chống tệ nạn xã hội; xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh, triển khai thực hiện chỉ thị, nghị quyết của cấp trên.
Bên cạnh đó, sinh hoạt chuyên đề cũng được các chi bộ chú trọng; các buổi sinh hoạt chuyên đề đã thu hút được nhiều ý kiến đảng viên tham gia, tập trung vào các vấn đề như: xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, vấn đề xây dựng nông thôn mới, các chuyên đề về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh… Việc duy trì tốt nền nếp sinh hoạt đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, nhiều chi bộ đã phát huy được vai trò là hạt nhân chính trị ở cơ sở trong lãnh đạo cán bộ, đảng viên và Nhân dân ở địa phương. Đồng thời, thông qua sinh hoạt để chi bộ nắm được tình hình tư tưởng, phẩm chất đạo đức lối sống của đảng viên để từ đó có biện pháp khắc phục xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị ở cơ sở.
Ngoài ra, ở nhiều xã đã thành lập tổ công tác về tham dự sinh hoạt với chi bộ khu dân cư, đưa cán bộ huyện về tham gia sinh hoạt ở thôn, xóm, qua đó, kịp thời nắm bắt giải quyết những vấn đề mới nảy sinh, góp phần ổn định phát triển kinh tế - xã hội ở cơ sở. Cùng với giải pháp phân công cấp uỷ viên, công tác tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng sinh hoạt chi bộ cho chi ủy viên, bí thư, phó bí chi bộ được Ban Thường vụ Tỉnh uỷ và các cấp uỷ trực thuộc quan tâm chỉ đạo. Công tác kiểm tra, giám sát đối với chi bộ được các đảng uỷ cơ sở thực hiện thường xuyên.
Bên cạnh những kết quả đạt được đáng ghi nhận, sinh hoạt chi bộ ở khu vực nông thôn ở tỉnh Quảng Trị hiện vẫn còn tồn tại những hạn chế, bất cập: Một số chi bộ chưa thực hiện nghiêm túc nền nếp sinh hoạt theo quy định của Điều lệ Đảng, nội dung và hình thức sinh hoạt chưa phong phú, một số cấp ủy, chi bộ chưa làm tốt việc lựa chọn nội dung dẫn đến nội dung sinh hoạt còn hạn chế về chất lượng như nội dung thông tin thời sự và phổ biến văn bản chỉ đạo của cấp trên còn dàn trải, không xác định rõ trọng tâm. Có chi bộ chưa đánh giá một cách cụ thể việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhiều chi bộ còn lúng túng trong việc chọn nội dung, chủ đề để học tập, rèn luyện…Trong sinh hoạt tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính chiến đấu chưa thể hiện rõ nét, tinh thần tự phê bình và phê bình vẫn còn nể nang, né tránh. Công tác giáo dục tư tưởng thiếu nhạy bén, một số đảng viên còn thiếu gương mẫu. Công tác quản lý đảng viên ở các chi bộ trong loại hình chi bộ địa bàn khu dân cư còn gặp nhiều khó khăn. Công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của chi bộ có lúc chưa được thực hiện thường xuyên. Vì vậy, trong thời gian tới để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở khu vực nông thôn, cần tập trung thực hiện có hiệu quả các giải pháp sau:
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư về “nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW, ngày 6/7/2018 của Ban Tổ chức Trung ương về “một số vấn đề về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của chi ủy, bí thư chi bộ, đảng viên trong chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước mà trước hết là Nghị quyết của chi bộ và của đảng ủy xã. Thường xuyên giáo dục, rèn luyện đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên; thực hiện nghiêm túc có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khoá XII “về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ”, Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Tập trung vào việc đổi mới việc xác định và chuẩn bị nội dung, hình thức sinh hoạt cho phù hợp, đổi mới cách tổ chức sinh hoạt chi bộ, từng đảng viên tự giác chấp hành và chấp hành nghiêm những quy định về sinh hoạt chi bộ.
Thứ hai, đẩy mạnh bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cho chi ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ về nghiệp vụ công tác đảng, trong đó cần chú ý bồi dưỡng nghiệp vụ, năng lực điều hành sinh hoạt chi bộ. Đồng thời, cần đổi mới mạnh mẽ đội ngũ chi ủy viên về tư duy, năng lực, tầm nhìn và “trẻ hóa” bí thư chi bộ dân cư nông thôn. Hằng năm chỉ đạo Trung bồi dưỡng chính trị mở các lớp tập huấn về xây dựng Đảng, về kỹ năng lãnh đạo cho cán bộ ở cơ sở, đồng thời đổi mới cách giảng dạy, đưa những nội dung mới, mang tính thời sự vào chương trình học.
Thứ ba, Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của chi ủy, đảng ủy xã, cán bộ, đảng viên, trước hết là chi ủy và đảng viên của chi bộ thôn, xóm về vị trí, vai trò của các đoàn thể chính trị - xã hội trên địa bàn đối với hoạt động của chi bộ nói chung và với đổi mới sinh hoạt chi bộ nói riêng; giáo dục, nâng cao nhận thức của cán bộ, đoàn viên, hội viên các đoàn thể chính trị - xã hội về vai trò, trách nhiệm và quyền lợi của mình trong tham gia đổi mới sinh hoạt chi bộ thôn, xóm. Phát huy vai trò giám sát, phản biện của các đoàn thể chính trị - xã hội đối với việc tiếp tục đổi mới sinh hoạt chi bộ dân cư nông thôn.
Thứ tư, tăng cường sự chỉ đạo, giúp đỡ, kiểm tra, giám sát của huyện và đảng ủy xã. Duy trì thành nền nếp hội nghị giao ban công tác đảng giữa đảng ủy xã với bí thư, phó bí thư các chi bộ. Trong đó, đảng ủy xã cần đưa những nội dung về đổi mới sinh hoạt, nhấn mạnh các chủ trương, giải pháp chỉ đạo của đảng ủy xã đối với từng loại hình chi bộ và với chi bộ dân cư nông thôn, kịp thời biểu dương khen thưởng đối với tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc. Tiếp tục duy trì và phát huy, nhân rộng những cách làm hay, sáng tạo trong việc tổ chức sinh hoạt chi bộ. Xuân Ngọc