Một kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra Trung ương - Ảnh: CPV
Theo từ điển tiếng Việt, kỷ có nghĩa chỉ mình, bản thân mình, luật có nghĩa là những quy định, luật lệ do tập thể, cộng đồng đặt ra và như thế kỷ luật được hiểu là tự mình, bản thân mình tự nguyện tuân theo kỷ luật do tổ chức mình đề ra…
Từ đây có thể hiểu kỷ luật bao gồm: nội dung các điều luật, phương thức thực hiện các điều luật và hình phạt khi vi phạm các điều luật. Như vậy khi nói về kỷ luật của Đảng, trước nhất chúng ta phải nói tới Điều lệ Đảng. Điều lệ Đảng quy định rất cụ thể về tiêu chuẩn, nhiệm vụ của đảng viên và tổ chức đảng, các nguyên tắc sinh hoạt đảng… Thực hiện điều lệ Đảng chúng ta có nhiều phương pháp kiểm soát kỷ luật trong đảng như: Giữ vững sinh hoạt đảng, thường xuyên sinh hoạt chính trị, học tập chính trị,nâng cao nhận thức, thực hiện phê bình và tự phê bình, nêu cao vai trò gương mẫu của cấp uỷ… Để kỷ luật trong đảng luôn luôn được đề cao, điều lệ đảng quy định rõ các hình thức kỷ luật như nhẹ thì nhắc nhở phê bình, nặng hơn thì cảnh cáo,tước bỏ các chức vụ, và cuối cùng là khai trừ khỏi đảng, đảng viên nào vi phạm pháp luật, thì sẽ chịu pháp luật phán xử một cách nghiêm minh như mọi công dân. Không có vùng cấm trong thi hành kỷ luật, cũng như thi hành pháp luật. Như vậy có thể khẳng định đã là đảng viên thì phải tự giác thực hiện điều lệ đảng một cách nghiêm túc nhất và nhiệm vụ đầu tiên và cơ bản là phải thực hiện nhiệm vụ của người đảng viên mà điều lệ đảng đã quy định. Người có cương vị càng cao trong đảng càng phải gương mẫu trong việc thực hiện điều lệ đảng, thực hiện nghiêm kỷ luật trong đảng và khi vi phạm điều lệ đảng, vi phạm kỷ luật trong đảng càng phải nghiêm khắc nhận hình phạt xứng đáng…
Theo Báo cáo xây dựng Đảng được trình bày tại Đại hội XII của Đảng và theo nhiều nghị quyết của Đảng nhất là Nghị quyết hội nghị Ban chấp hành khoá XII lần thứ 4 vừa qua thì thật sự kỷ luật trong Đảng đang có những biểu hiện sa sút, thậm chí có lúc có nơi không thực hiện đúng các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng. Phải chăng tình trạng sa sút kỷ luật trong đảng là một trong những nguyên nhân rất cơ bản gây ra tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống, dẫn tới sa sút ý chí chiến đấu, gây mất đoàn kết nội bộ... Bởi vậy, trong 10 giải pháp về xây dựng đảng mà nghị quyết Trung ương 4 đề ra đã chứa đựng định hướng và tư tưởng cho việc đề cao hơn nữa việc thực hiện kỷ luật đảng. Quán triệt tư tưởng đó, bước đầu chúng ta có thể rút ra một số vấn đề mang tính cụ thể, thiết thực nhằm đề cao hơn nữa việc thực hiện kỷ luật trong đảng như sau:
Một là: Cần nhận thức đúng hơn nữa về vị trí, vai trò của việc thực hiện kỷ luật trong xây dựng đảng, nhất là việc thực hiện điều lệ đảng. Thực hiện nghiêm chỉnh điều lệ đảng trong toàn hệ thống đảng, là biện pháp rất cơ bản để các tổ chức đảng vững vàng về chính trị,tư tưởng,thống nhất cao về ý chí hành động , đoàn kết một lòng, trong sạch về lối sống, chặt chẽ về tổ chức, gắn bó mật thiết với nhân dân.Phải thường xuyên kiểm điểm việc thực hiện điều lệ đảng gắn liền với việc kiểm điểm việc thực hiện nhiệm vụ chính trị. Không nên để tình trạng kiểm điểm thực hiện điều lệ đảng theo định kỳ…
Hai là: Đề cao hơn nữa, thực hiện thực chất và hiệu quả hơn nữa, vũ khí tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng. Khắc phục các biểu hiện nể nang, giữ ý, né tránh cũng như các biểu hiện lợi dụng phê bình và tự phê bình để hạ bệ nhau, gây bè phái mất đoàn kết trong đảng.Tự phê bình và phê bình phải được thực hiện thường xuyên, kiên trì, từ cơ sở đến trung ương…
Ba là: Muốn kỷ luật trong đảng được đề cao phải chú trọng tới vai trò gương mẫu thực hiện kỷ luật của các cấp uỷ. Cấp uỷ càng cao vai trò gương mẫu càng phải được chú ý. Không trừ ai, đã là đảng viên phải nắm vững và thực hiện nghiêm túc điều lệ đảng.
Bốn là: Tăng cường hơn nữa việc giám sát, kiểm tra thực hiện kỷ luật trong đảng lấy trọng tâm là việc thực hiện điều lệ đảng. Bởi như trên đã nói nếu như thực hiện điều lệ đảng không tốt tất yếu sẽ dẫn đến kỷ luật đảng sa sút từ đó khiến cho giảm sút ý chí và tinh thần chiến đấu trong đảng. Việc kiểm tra không nên coi là việc của Uỷ ban Kiểm tra các cấp, mà phải được coi là công việc của toàn đảng, của mỗi đảng viên, của mỗi cấp uỷ…
Năm là: Phải thực hiện nghiêm các hình phạt, tức là phải thực hiện đúng, thực hiện nghiêm các hình thức kỷ luật mà điều lệ đảng đã quy định. Không ít ý kiến cho rằng, thời gian qua việc thực hiện các hình thức kỷ luật chưa công bằng và nghiêm minh. Nếu thực hiện các hình thức kỷ luật thiếu nghiêm minh, thiếu công bằng dễ dẫn đến tình trạng coi nhẹ kỷ luật, sinh ra căn bệnh. nhờn thuốc đặc trị. Đối với đảng viên vi phạm pháp luật dù lớn hay nhỏ, dù nặng hay nhẹ cần phải mạnh dạn đưa ra khỏi đảng, bởi có như vậy uy tín của đảng mới được đề cao…Không nên coi đã là đảng viên, đã là cấp uỷ thì có sự chiếu cố miễn trừ trường hợp thi hành pháp luật./.
Xuân Hải