Tại phiên chất vấn Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường sáng nay, ĐB Chau Chắc (An Giang) nói thời gian qua ngành nông nghiệp không ngừng phát triển, tuy nhiên giá lúa còn bấp bênh.
Ông nêu câu hỏi về việc phát triển thương hiệu gạo Việt Nam, giải pháp hỗ trợ cho người trồng lúa.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho hay, lúa gạo là ngành hàng rủi ro, hiệu quả kinh tế không cao, bấp bênh.
|
 |
| ĐB Chau Chắc |
Theo ông Cường, trên thế giới có 7 tỷ người thì chỉ 3,5 tỷ người ăn gạo, sản lượng lúa gạo thương mại toàn cầu hàng năm chỉ khoảng 36 triệu tấn, với kim ngạch thương mại 3,2 tỷ USD. Điều kiện khách quan đó đã tạo áp lực và giới hạn việc xuất khẩu gạo. Ở trong nước, Quốc hội đã có nghị quyết về bảo vệ đất lúa và thời gian qua Chính phủ nghiêm túc thực hiện chủ trương này.
Hiện nay Việt Nam có 7,8 triệu ha đất canh tác và 4,1 triệu ha diện tích đất lúa, tới đây Chính phủ sẽ xin Quốc hội giảm dần diện tích đất lúa, khoảng nửa triệu ha đất, tương đương giảm 5-6 triệu tấn thóc.
"Chúng ta vẫn đảm bảo an ninh lương thực, kể cả trong 20 năm nữa vẫn đảm bảo được. Nhưng thay vào đó sẽ dành phần đất canh tác cho các cây trồng khác hiệu quả hơn", ông Cường nói.
Bộ trưởng NN&PTNT cho hay, trước mắt Việt Nam sẽ tập trung tái cơ cấu theo hướng ưu tiên một số nhóm giống phù hợp với nhu cầu thị trường và nâng cao giá trị hạt gạo.
|
 |
| Bộ trưởng NN&PTNT: Lúa gạo sẽ trở thành dược phẩm |
Ông Cường nhắc lại yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong chỉ đạo trước đó rằng "lúa gạo sẽ không chỉ là mặt hàng bán bình thường mà trở thành dược phẩm, thực phẩm chức năng".
Ông dẫn chứng, hiện nay sản phẩm dầu cám gạo đem lại giá trị cao hơn sản lượng gạo tự nhiên.
Nhiều doanh nghiệp cùng nông dân ở đồng bằng sông Cửu Long đã đầu tư vào lĩnh vực này. Ở Quảng Trị vừa qua đã xây dựng mô hình 600ha làm lúa gạo hữu cơ, mục đích là phát triển những gì tinh tuý nhất của hạt gạo.
"Đây là hướng đi đúng và chúng ta sẽ nâng cao giá trị hạt gạo", ông Cường cho hay.
Không ai dự báo được ngày mai giá cả thế nào
ĐB Ngô Thanh Danh (Đắk Nông) hỏi Bộ trưởng có giải pháp nào để phục hồi chuyển đổi cây trồng vật nuôi, tránh việc “được mùa mất giá”.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho hay, sức sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam hiện rất lớn với 45 triệu tấn lương thực, 5,5 triệu tấn thịt, 8 triệu tấn cá, nhiều loại cây công nghiệp đứng nhất thế giới về sản lượng...
Tuy nhiên, bất cập nhất hiện nay là khâu chế biến và tổ chức thương mại, nếu không cải thiện được khâu chế biến thì không thể nào dập được chuyện “hôm nay được, ngày mai mất”.
Ông Cường cho rằng, trong nền kinh tế thị trường thì “không ai dự báo được nay, mai, ngày kia giá sẽ như thế nào, bởi vì vàng lên giá biến động, dầu hỏa giá biến động, chúng ta phải trên cục diện chung để định hướng".
Lấy ví dụ về việc thừa hạt tiêu, ông Cường cho hay, Việt Nam có khả năng cung cấp 350.000 tấn hạt tiêu, chiếm khoảng 60% thế giới. Theo ông, nhiều thì thừa là tất yếu.
Vì vậy, Bộ Nông nghiệp đã tìm giải pháp, bàn với địa phương là tới đây tập trung chế biến, tổng rà soát để phát triển sản xuất ở mức độ nhất định.
"Chúng tôi đã mời một số doanh nghiệp, đưa công nghệ mới nhất vào, riêng hạt tiêu sẽ có 10 chuỗi sản phẩm, gồm cả dầu hạt tiêu. Thị trường cần cái gì ta làm cái đó, bây giờ bán hàng mới là quan trọng, tổ chức sản xuất không còn là số 1", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.
|
 |
| ĐB Nguyễn Quốc Hận |
ĐB Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau) đặt câu hỏi: Khi các mặt hàng nông sản luôn phải giải cứu, Bộ trưởng có thấy trách nhiệm của mình và giải pháp tới đây để khắc phục tình trạng này?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, năm nay là năm khó khăn nhất, nhưng đến lúc này tổ chức liên kết cơ bản đáp ứng được nhu cầu, tổ chức được thị trường.
Khó khăn nhất là cạnh tranh thương mại nhưng chúng ta vẫn hoàn thành tốt nhất từ trước tới nay. Đặc biệt 10 sản phẩm trụ cột, xuất khẩu 10 tỷ USD vẫn cơ bản đạt được.
Ông dẫn một số sản phẩm, điển hình như gà đồi Bắc Giang, Bộ trưởng khẳng định, không chỉ sản phẩm quốc gia mà sản phẩm của tỉnh chúng ta cũng bán tốt.
Bí thư, Chủ tịch tỉnh ra tận sân bay đón mời doanh nghiệp
Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) đặt vấn đề đời sống người dân Tây Nguyên khó khăn là do giá thành sản phẩm bấp bênh. Ông đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp giải quyết tình trạng này.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường thừa nhận dù có nhiều chính sách hỗ trợ, cuộc sống của đồng bào dân tộc ở Tây Nguyên còn nhiều khó khăn. Một thực tế do họ sản xuất bấp bênh, kém hiệu quả.
Ông nhấn mạnh giải pháp tập trung kêu gọi nhiều doanh nghiệp vào tổ chức liên kết cho bà con nông dân, phục vụ sản xuất.
“Trong các tỉnh Tây Nguyên thì Gia Lai rất tích cực, Bí thư, Chủ tịch tỉnh mời rất nhiều doanh nghiệp, thậm chí, họ ra tận sân bay đón mời doanh nghiệp”, ông Cường nói.
|
 |
| ĐB Tô Văn Tám |
Theo ông, hiện có 1 nhà máy đã được hình thành phục vụ sản xuất, nhưng do sự mời gọi nhiệt tình của lãnh đạo tỉnh, doanh nghiệp cảm động nên quyết định đầu tư thêm 1 nhà máy nữa.
Ông cũng khẳng định việc này là trách nhiệm của Bộ nên Bộ sẽ cùng địa phương có chính sách để sớm mời gọi doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nhất là ở vùng Tây Nguyên.
Hương Quỳnh - Trần Thường