Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân phát biểu tại hội thảo - Ảnh: VGP/Lưu Hương
Hội nghị có sự tham dự của các cục, cơ quan thuộc Bộ TN&MT; UBND, Sở TN&MT, Sở Tài chính các tỉnh khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân cho rằng, giá đất là nội dung quản lý Nhà nước quan trọng tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước, môi trường đầu tư kinh doanh và nhận được sự quan tâm lớn từ toàn xã hội. Các quy định về giá đất theo Luật Đất đai năm 2013 đã được thể chế rất sớm và đã đóng góp quan trọng trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai nói chung và công tác quản lý về giá đất nói riêng.
Trong gần 10 năm qua, giá đất cũng đã đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có những tỉnh thu được 50-60% tổng số ngân sách là từ nguồn lực đất đai. Tuy nhiên, qua tổng kết thực hiện Luật Đất đai năm 2013 và thực tiễn đặt ra cho thấy, công tác giá đất vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, bộc lộ rõ ở các phương pháp định giá đất; đối tượng áp dụng các phương pháp; trình tự, thủ tục, cách thức để xác định giá đất theo các phương pháp. Giá đất cũng là một nội dung nhận được nhiều ý kiến góp ý đối với dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai năm 2013.
Mặt khác, Luật Đất đai năm 2013 cũng không quy định thời gian ban hành quyết định giá đất, chỉ quy định thời điểm định giá đất, dẫn đến ở nhiều địa phương có tình trạng đã giao đất, cho thuê đất nhưng vẫn chưa có quyết định giá đất để doanh nghiệp, nhà đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp tiền vào ngân sách, gây ách tắc lớn...
Nhận thấy tầm quan trọng của chính sách về định giá đất và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ và Thường trực Chính phủ tại Nghị quyết số 74/NQ-CP ngày 7/5/2023 của Chính phủ và kết luận của Thường trực Chính phủ tại Thông báo số 244/VPCP-PL, Bộ TN&MT đã triển khai xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về giá đất và Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ trưởng Bộ TN&MT quy định chi tiết phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất trên tinh thần của Nghị quyết 18-NQ/TW bên cạnh việc sửa đổi các chính sách liên quan đến giá đất trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai để bảo đảm kịp thời tháo gỡ các vướng mắc đang tồn tại trong thực tiễn, khơi thông nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế xã hội.
Giá đất đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội - Ảnh: VGP/Lưu Hương
"Vừa qua, khi trình Quốc hội, các phương pháp định giá đất đã rút gọn từ 5 phương pháp xuống còn 4 phương pháp. Các đại biểu Quốc hội đã đồng tình việc bỏ phương pháp thặng dư. Thủ tướng Chính phủ cũng đã kết luận, bỏ thêm 1 phương pháp là chiết trừ, lồng ghép vào phương pháp so sánh. Lần này sửa đổi Nghị định số 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về giá đất, chỉ còn quy định 3 phương pháp định giá đất là: Phương pháp so sánh, phương pháp thu nhập, phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất. Trong đó, phương pháp so sánh chỉ áp dụng đối với đất nông nghiệp và cũng chỉ áp dụng vào việc xây dựng bảng giá đất", Thứ trưởng Lê Minh Ngân thông tin.
Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận một số vấn đề như khả năng thực hiện của địa phương đối với 3 phương pháp định giá đất, 3 phương pháp đã giải quyết các khó khăn, vướng mắc đặt ra tại địa phương hay chưa; đối tượng áp dụng các phương pháp định giá đã bảo đảm khơi thông được nguồn lực đất đai, giải quyết các vướng mắc mà thực tiễn đặt ra hay chưa; khả năng thực hiện trình trự, thủ tục ở địa phương và còn gặp vướng mắc nào không, bổ sung thêm nội dung nào; nội dung thực hiện chuyển tiếp để tháo gỡ cho địa phương...
Trình bày ý kiến tại hội thảo, ông Hồ Kỳ Minh, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho rằng, về điều 5 của Dự thảo có đề cập đến phương pháp so sánh được áp dụng để định giá thửa, khu đất phi nông nghiệp, đất nông nghiệp khi có tối thiểu 3 thửa đất so sánh đã chuyển nhượng trên thị trường. Địa phương băn khoăn bởi trong thực tế ở những thành phố lớn hay nhà đầu tư lớn có những khu đất hàng trăm hecta nhưng lại có 3 thửa đất so sánh vài trăm mét, trong khu đất đó lại có nhiều mục đích sử dụng khác nhau, nhiều hình thức trả tiền khác nhau thì sẽ định giá như thế nào. Điều này khiến địa phương lúng túng trong quá trình thực hiện áp dụng, chúng tôi đề nghị ban soạn thảo ghi nhận để sửa đổi, bổ sung làm sao thuận lợi cho địa phương triển khai.
Địa phương cũng kiến nghị trong các trường hợp như bồi thường tái định cư thì nên giao thẩm quyền cho địa phương xác định giá đất, từng địa phương xác định theo dự án hoặc theo khu vực, chứ không thể áp dụng hệ số chung chung cho các tỉnh, thành phố...
Lưu Hương