Theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân, để thực hiện Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 37, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 653, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 32 về quy định kế hoạch, nội dung sắp xếp tổ chức của các cơ quan hành chính cấp huyện, cấp xã. Ngay sau đó, Bộ Nội cũng ban hành hướng dẫn hồ sơ đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Như vậy, thực hiện chủ trương này đã có 4 Nghị quyết của Trung ương và hướng dẫn của Bộ Nội vụ một cách tương đối đầy đủ.
Mục tiêu của đợt sắp xếp đơn vị hành chính lần này là tổ chức hợp lý lại các đơn vị cho phù hợp với thực tiễn và xu thế của đất nước. Việc sắp xếp lại đơn vị hành chính và bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, góp phần phát huy mọi nguồn lực để thúc đẩy và phát triển kinh tế-xã hội và nâng cao đời sống của nhân dân, tinh giản biên chế và thực hiện chính sách tiền lương mới vào năm 2021.
Quan điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là phải bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ và thực hiện từng giai đoạn với trọng tâm, trọng điểm, cách làm chặt chẽ, thận trọng và hiệu quả. Những nơi thuận lợi, đã rõ thì làm trước, không sắp xếp các đơn vị hành chính bằng mọi giá mà không bảo đảm các yếu tố thuận lợi, làm xáo trộn, mất ổn định.
Trong giai đoạn từ 2019 đến 2021, rà soát lại các đơn vị chưa đạt 2 tiêu chí về quy mô dân số và diện tích tự nhiên. Đồng thời, Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng khuyến khích các địa phương tiếp tục sắp xếp các đơn vị hành chính khác chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định để đến năm 2021 tiến hành tổng kết việc sắp xếp giai đoạn 2019-2021, xây dựng kế hoạch và lộ trình cho giai đoạn 2020-2030.
Để tạo tính ổn định cho các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tổ chức Đại hội các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Nội vụ và các bộ, ngành khẩn trương xây dựng kế hoạch sắp xếp phải cơ bản hoàn thành trong năm 2019. Qua rà soát và báo cáo của các đại phương, đợt này chỉ sắp xếp 16 đơn vị hành chính cấp huyện, 631 đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt 50% cả hai tiêu chí về quy mô dân số và diện tích tự nhiên.
Các tỉnh đến nay đã ráo riết chỉ đạo khẩn trương lập các đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Trong đó, ngoài những đơn vị phải sắp xếp đợt này, nhiều tỉnh đã sắp xếp thêm các đơn vị ngoài quy định như tỉnh Hoà Bình, Hà Tĩnh, Thanh Hoá…
Lê Sơn