GS. TS Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng; Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đăng Quang; Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng và GS.TS. Lê Văn Lợi - Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì điều hành hội thảo.
Tham dự hội thảo có các đại biểu, lãnh đạo Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Văn phòng chính phủ, cùng hơn 200 đại biểu là đại diện lãnh đạo Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, một số Bộ, Ban ngành Trung ương, Đại sứ nước CHDCND Lào tại Việt Nam, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu ở các Học Viện, các trường Đại học; các nhân chứng lịch sử…
Hội thảo là hoạt động quan trọng Kỷ niệm 50 năm ngày ra mắt Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Cam Lộ, Quảng Trị (6/6/2023 - 6/6/2023) và hướng tới kỷ niệm 50 năm chuyến thăm lịch sử của lãnh tụ Cuba Fidel Castro đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam (9/1973 - 9/2023).
Đây cũng là lần đầu tiên có một hội thảo riêng về vai trò của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước được tổ chức ở quy mô cấp Bộ.
GS. TS Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu đề dẫn tại Hội thảo.
Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, GS. TS Nguyễn Xuân Thắng nêu rõ, cách đây nửa thế kỷ, để đáp ứng yêu mới của công cuộc kháng chiến, chống Mỹ giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, thực hiện chủ trương của Đảng, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã chọn vùng đất thuộc huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị làm nơi đặt Trụ sở.
Ngày 6/6/1973, Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị hoàn thành và chính thức đi vào hoạt động.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Thị Bình họp báo tại Cam Lộ (Quảng Trị) nhân kỷ niệm ngày thành lập Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
GS. TS Nguyễn Xuân Thắng bày tỏ, hội thảo lần này nhằm khẳng định giá trị lịch sử của Khu di tích Trụ sở Chính phủ Các mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị. Đồng thời, làm rõ vai trò và những đóng góp to lớn của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đối với sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
“Qua đó, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và cách mạng, ý chí kiên cường của dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cho các thế hệ người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ”, GS. TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.
Mít tinh kỷ niệm ngày thành lập Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Cam Lộ.
Hội thảo đã nhận được hơn 40 tham luận của các nhân chứng lịch sử và các nhà khoa học, nghiên cứu.
Trong đó, tập trung vào các vấn đề chủ yếu, như: khẳng định tính tất yếu về sự ra đời và những đóng góp to lớn của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đối với sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; những dấu ấn của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại tỉnh Quảng Trị.
Đồng thời, làm rõ những đóng góp của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Trị đối với những hoạt động của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và phát huy truyền thống cách mạng và giá trị Khu du tích Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, xây dựng Quảng Trị văn minh, giàu đẹp.
Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ đón tiếp Thủ tướng Cuba Fidel Castro thăm Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Cam Lộ năm 1973.
Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đăng Quang chia sẻ: Chúng tôi mong muốn qua Hội thảo này, các tư liệu, luận cứ khoa học sẽ được thảo luận, phân tích để làm sáng tỏ thêm về bằng chứng lịch sử, vai trò của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
“Hội thảo sẽ làm rõ, cung cấp những cơ sở lý luận và thực tiễn phản bác các quan điểm sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch. Đồng thời, khơi dậy và phát huy sức mạnh nội sinh để góp phần xây dựng Quảng Trị, xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh và hạnh phúc”, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đăng Quang nhấn mạnh.
Tại Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, cách đây đúng 50 năm, ngày 6/6/1973, Chính phủ cách mạng lâm thời đã làm Lễ ra mắt nhân dân trong buổi mít tinh trọng thể. Đại biểu của 19 nước anh em, bạn bè khắp năm châu đã tới dự; đại sứ của các nước đã trình Quốc thư và nơi đây cũng vinh dự được đón tiếp nhiều vị lãnh tụ các nước như: lãnh tụ Cu Ba Fidel Castro; Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Pháp Georges Marchais, mãi khắc ghi tình cảm bạn bè quốc tế.
Với giá trị lịch sử cách mạng và văn hóa to lớn của Khu di tích Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, sau khi tái lập tỉnh (1989), Quảng Trị đã xây dựng hồ sơ trình các cơ quan có thẩm quyền và được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng Di tích cấp quốc gia theo Quyết định số 154/QĐ-VH ngày 25/1/1991.
Đến năm 2007, nhiều hạng mục quan trọng của di tích được trùng tu, tôn tạo như: Phục dựng Nhà làm việc của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam; nhà nghỉ của các Đại sứ đến làm việc và trình Quốc thư; xây dựng nền móng và đặt Bia ghi dấu khu nhà Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời; xây dựng Nhà trưng bày và một số công trình phụ trợ khác.
Năm 2019, nhân kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (6/6/1969 - 6/6/2019), UBND tỉnh Quảng Trị phối với với Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam khởi công phục dựng Nhà làm việc của Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.