Thể hiện sự son sắt, thuỷ chung của đồng bào Vân Kiều - Pa Kô một lòng, một dạ theo Đảng và Bác Hồ, cách đây 72 năm, ngày 26/6/1946, được sự tổ chức của Mặt trận Liên Việt, các già làng đã tự nguyện tụ họp dưới chân núi Coc Tăng, tổ chức lễ đâm trâu, cắt máu ăn thề rằng: Người Vân Kiều, Pa Kô mãi mãi đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Các già làng đều thống nhất quyết định lấy họ Bác Hồ làm họ chung cho cả hai dân tộc Vân Kiều, Pa Kô. Và trong thẻ cử tri của mình, lần đầu tiên người Pa Kô, Vân Kiều đã mang họ Hồ của Bác. Tuy chưa được gặp Bác Hồ, nhưng rất nhiều thanh niên Pa Kô, Vân Kiều đã mang họ Hồ và tham gia kháng chiến trên mặt trận đường 9 năm 1947, để lại tên tuổi trong lịch sử kháng chiến chống pháp của quân và dân Quảng Trị như: ông Hồ Ray, Hồ Tơ, Hồ Hăng, Hồ Thiên, Hồ Cam, Hồ Hương… Năm 1957, biết Bác Hồ vào thăm cán bộ, chiến sĩ và nhân dân vùng tuyến lửa Quảng Bình - Vĩnh Linh, thay mặt cho đồng bào vùng cao, ông Hồ Ray, cán bộ Ban Chỉ đạo công tác miền núi Quảng Trị và một số cán bộ người dân tộc thiểu số lúc đó đã ra gặp Bác để xin cho đồng bào Vân Kiều, Pa Kô được mang họ Hồ của Bác. Từ đó đồng bào Vân Kiều, Pa Kô Hướng Hoá nói riêng và đồng bào Vân Kiều, Pa Kô đang sinh sống giữa đại ngàn Trường Sơn luôn luôn nhắc nhở nhau phải đoàn kết, thủy chung xứng đáng là con cháu Bác Hồ .
72 năm qua, đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô luôn tự hào, đoàn kết một lòng, sát cánh bên nhau cùng vượt qua khó khăn, gian khổ, một lòng theo Đảng, Bác Hồ, anh dũng ngoan cường bám làng, bám bản, bám núi rừng làm cơ sở cho cách mạng và các lực lượng vũ trang, tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Trong sự nghiêp xây dựng và bảo vệ quê hương, đồng bào Vân Kiều, Pa Kô luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng và nhà nước. Từ chỗ thiếu thốn về cơ sở hạ tầng, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào gặp muôn vàn khó khăn, đến nay hệ thống giao thông đã được nhựa hóa, bê tông hóa về đến trung tâm các xã vùng sâu, vùng xa. Trên 95% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia. Hệ thống thông tin liên lạc, phương tiện nghe nhìn luôn đảm bảo, các thôn, bản đã có nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng; 100% xã, thị trấn có đầy đủ 3 cấp học từ mầm non đến Trung học cơ sở; có 20 trường học đạt chuẩn quốc gia. Công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân luôn được quan tâm, nhiều năm qua không để dịch bệnh lớn xảy ra. Toàn huyện có 01 Bệnh viện đa khoa và Phòng khám khu vực Lìa; có 21/22 xã, trị trấn đạt chuẩn Quốc gia về y tế; 100% Trạm y tế ở các xã, thị trấn có bác sỹ và được trang bị cơ bản các thiết bị y tế, bước đầu phục vụ tốt công tác bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân. Việc xóa nhà tạm bợ dột nát cho đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô luôn được chú trọng. Các phong tục tập quán lạc hậu từng bước được đẩy lùi; đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào Vân Kiều, Pa Kô và diện mạo bộ mặt nông thôn miền núi Hướng Hoá ngày một thay đổi.
Vinh dự, tự hào được mang họ Hồ của Bác, đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô Hướng Hoá luôn ghi nhớ và biết ơn sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, tiếp tục đoàn kết nỗ lực phấn đấu, góp sức chung lòng xây dựng quê hương Hướng Hoá sớm trở thành huyện miền núi kiểu mẫu như lời căn dặn của đồng chí Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn. Nguyễn Đình Phục