Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: VA
 

Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam nhấn mạnh: năm 2017, hơn 630 triệu người dân Đông Nam Á chính thức chào đón thời khắc “vàng” kỷ niệm 50 năm hình thành và phát triển của ASEAN. Với những thành quả đã đạt được, chúng ta có quyền tự hào về ASEAN – một mô hình liên kết khu vực rất thành công, được cả thế giới công nhận và đánh giá cao, và là hình mẫu đoàn kết, hợp tác cho nhiều khu vực trên thế giới, đặc biệt là khu vực của các nước đang phát triển.

GS.TS Nguyễn Quang Thuấn cho hay, trải qua những thăng trầm lịch sử, vượt kỳ vọng ban đầu, ASEAN không chỉ biến Đông Nam Á từ đối đầu sang đối thoại, từ nghi kỵ sang hợp tác, từ chia rẽ sang đoàn kết mà đỉnh cao là xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN, ngôi nhà chung cho tất cả các cư dân của 10 quốc gia Đông Nam Á, là cầu nối giúp các quốc gia thành viên hội nhập sâu rộng vào khu vực và toàn cầu.

Ngày nay, Đông Nam Á đoàn kết, hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển, trở thành điểm sáng trên bản đồ thế giới. Cộng đồng ASEAN có nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới với GDP đạt khoảng 3 nghìn tỷ USD và có quan hệ kinh tế, chính trị, ngoại giao với tất cả các nước và khu vực khác trên thế giới. Đồng thời, ASEAN cũng là tổng hòa các nền văn hóa đa dạng, giàu bản sắc, thắm tình đoàn kết các dân tộc chung sống trong hòa bình, an sinh xã hội ngày càng được bảo đảm, chất lượng sống của người dân đang ngày càng được nâng cao.

GS.TS Nguyễn Quang Thuấn bày tỏ, tương lai đang đặt ra những cơ hội và thách thức to lớn cho ASEAN trong việc hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, hướng tới “một Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm” trong một môi trường khu vực và thế giới đầy bất ổn hiện nay. Vì vậy, ASEAN đang thực hiện những đổi mới, điều chỉnh, linh hoạt hơn, hiệu quả hơn và cao hơn cả là tiếp tục duy trì tinh thần đoàn kết được vun đắp trong nửa thế kỷ qua nhằm xây dựng một Cộng đồng ASEAN ngày càng lớn mạnh và khẳng định được vai trò khu vực và quốc tế của mình.

Tại Hội thảo, các báo cáo tham luận tập trung vào những nội dung chính như: Vai trò, cách thức phát triển quan hệ đối ngoại của ASEAN; Nghiên cứu các nước láng giềng: Cách tiếp cận khu vực đối với ASEAN; ASEAN 50 năm: Thành tựu và những vấn đề đặt ra; Bản sắc văn hóa Campuchia trong hội nhập ASEAN; Triển vọng hoàn thiện Cộng đồng ASEAN và thích ứng chính sách của Việt Nam...

Các đại biểu, các nhà khoa học đã tập trung đánh giá những thành tựu và hạn chế của ASEAN trong 50 năm qua, nhìn về triển vọng tương lai của ASEAN, đưa ra những giải pháp hữu hiệu góp phần phát triển Cộng đồng ASEAN lớn mạnh; xây dựng một Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, nhất là luật pháp và những nguyên tắc cơ bản của quan hệ quốc tế; nâng cao hiệu quả hợp tác với các đối tác, giữa vai trò chủ đạo ở khu vực, có lập trường chung về các vấn đề quốc tế và khu vực.

Đề cập đến sự tham gia, vai trò và đóng góp của Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Huy Hoàng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đông Nam Á nhấn mạnh, kể từ khi tham gia, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực và thể hiện vai trò quan trọng của mình đối với sự phát triển của ASEAN, bao gồm: giúp ASEAN hòan thiện mục tiêu trở thành hiệp hội cho tất cả các quốc gia ở Đông Nam Á; định hướng quan hệ đối ngoại của ASEAN, trong đó có quan hệ với Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ và EU; thúc đẩy duy trì đoàn kết nội khối, đề cao tự cường khu vực, các giá trị, chuẩn mực ứng xử chung của ASEAN và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các cấu trúc hợp tác khu vực; duy trì môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và cho ASEAN, trong đó có bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông…

PGS.TS Nguyễn Huy Hoàng cho rằng, vai trò và đóng góp của Việt Nam đối với ASEAN được khu vực và thế giới đánh giá cao. Tương lai đang ở phía trước và Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành cùng các thành viên của Cộng đồng ASEAN nhằm xây dựng một ngôi nhà chung Cộng đồng ASEAN đoàn kết, thống nhất, hòa bình, ổn định và thịnh vượng, mang lại cuộc sống tốt đẹp cho người dân sống trong ngôi nhà Cộng đồng ASEAN./.

Mỹ Anh